UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zetrzeć się

Chronologizacja

SStp, SJPXVII, STR, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, ISJP, PSWP, USJP

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zetrę się	zetrzemy się
2 os.	zetrzesz się	zetrzecie się
3 os.	zetrze się	zetrą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	starłem się +(e)m się starł	starłam się +(e)m się starła	starłom się +(e)m się starło	starliśmy się +(e)śmy się starli	starłyśmy się +(e)śmy się starły
2 os.	starłeś się +(e)ś się starł	starłaś się +(e)ś się starła	starłoś się +(e)ś się starło	starliście się +(e)ście się starli	starłyście się +(e)ście się starły
3 os.	starł się	starła się	starło się	starli się	starły się

bezosobnik: starto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zetrzyjmy się
2 os.	zetrzyj się	zetrzyjcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	starłbym się bym się starł	starłabym się bym się starła	starłobym się bym się starło	starlibyśmy się byśmy się starli	starłybyśmy się byśmy się starły
2 os.	starłbyś się byś się starł	starłabyś się byś się starła	starłobyś się byś się starło	starlibyście się byście się starli	starłybyście się byście się starły
3 os.	starłby się by się starł	starłaby się by się starła	starłoby się by się starło	starliby się by się starli	starłyby się by się starły

bezosobnik: starto by się

bezokolicznik: zetrzeć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: starłszy się

gerundium: starcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	starcie się	starcia się
D.	starcia się
C.	starciu się	starciom się
B.	starcie się	starcia się
N.	starciem się	starciami się
Ms.	starciu się	starciach się
W.	starcie się	starcia się

odpowiednik aspektowy: ścierać się

Pochodzenie

Zob. trzeć

1. o zębach

Definicja

uszkodzić się na powierzchni w wyniku tarcia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

uszkodzić się

Połączenia

móc się zetrzeć

Cytaty

Wszystko lśniło... no to znalazł plamki na podłodze w męskim kiblu... a to są odbarwienia... tam się już starła terakota przez te lata...

źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Nic, 2005

Drewno nabrało głębokiego, ciemnego odcienia, starło się i powgniatało w wielu miejscach.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006

Obcas prawego buta starł się i dziwacznie wykrzywił do środka, stwarzając wrażenie, jakbyś miała jedną nogę krótszą.

źródło: NKJP: Andrzej Zaniewski: Król Tanga, 1997

2. o napisie

Definicja

zniknąć z powierzchni w wyniku tarcia

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

zniknąć

Cytaty

Opowiadał, że była tam zapisana Ewangelia świętego Bartłomieja pozostawiona w Nowym Królestwie w czasach, gdy Apostoł przemierzał te ziemie głosząc Słowo Boże. Po latach [...] starły się litery pociągnięte czerwiennym barwnikiem.

źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006

Raz pomalowanych ust nigdy nie trzeba poprawiać. Szminka nie zetrze się nawet podczas nurkowania.

źródło: NKJP: Internet

3. w walce

Definicja

książk.

stoczyć walkę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

Połączenia

zetrzeć się na śmierć i życie; na przedpolach miasta
zetrzeć się w pojedynku, w walce o coś, w wojnie; w rozgrywce, w sparingach
zetrzeć się z eskadrami czegoś, z konnicą, z wojskami, z wrogami
móc zetrzeć się

Cytaty

	Okrutni wojownicy, którzy starli się ze sobą w wyniszczającej wojnie, nie ośmielili się zakłócić spokoju Babura. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2000
	Strajkujący drugi dzień pracownicy koreańskich zakładów motoryzacyjnych Kia starli się wczoraj z policją. źródło: KJ PWN: Rzeczpospolita Nr: 04.18/1998
	W Afganistanie amerykańskie samoloty kontynuowały wczoraj bombardowanie pozycji talibów wokół kandaharskiego lotniska, a oddziały lokalnych Pasztunów [...] starły się z Arabami walczącymi po stronie talibów. źródło: NKJP: Sporna lista, Dziennik Polski - Świat, 2001-12-03
	Do tej pory podopieczni Andrzeja Wypłosza starli się w sparingach z Górnikiem Jastrzębie 1:3, Włókniarzem Kietrz 1:1, Przyszłością Rogów 2:5 i Naprzodem Czyżowice 1:0. źródło: NKJP: Oczekiwanie na przełom, Nowiny Raciborskie, 2003-07-30

Składnia

	+	zetrzeć się	+	z KIM
Rzpl	+	zetrzeć się	+

4. o poglądach

Definicja

książk.

ujawnić sprzeczność lub brak zgody na coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

różne argumenty, koncepcje, opcje, poglądy, stanowiska, warianty zetrą się
zetrzeć się w dyskusji, w konflikcie

Cytaty

	Model rodziny jest jedynym polem sporu, na którym może zetrzeć się szeroko rozumiana lewica i prawica. źródło: NKJP: W.Hagedorny: Rozsądek i okolice: Nie będę karmił piersią, Tygodnik Ciechanowski, 2002-11-27
	Sam jest marnym sędzią. Chodzącym na sznurku właścicieli ziemskich. [...] Brygida wie, że kiedyś zetrze się z tym człowiekiem. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
	Starając się dotrzeć do kodów, zrazu nawet nie niepokoił Xeroxa. [...] Jednakże po kilku nieudanych próbach dotarcia do plików źródłowych stawał się coraz bardziej podejrzliwy. Rok wcześniej starł się z doktorantem z Carnegie Mellon University. źródło: NKJP: Sam Williams: W obronie wolności, 2003
	Wyjątkowo spokojnie przebiegła ostatnia w tej kadencji bocheńskiego samorządu sesja Rady Miejskiej. Nim jednak doszło do wzajemnych podziękowań i pożegnań, radni raz jeszcze starli się w dyskusji na temat porozumienia z gminą Bochnia „w celu zaspokajania potrzeb w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę”. źródło: NKJP: (PK): Woda na pożegnanie, Dziennik Polski - Bochnia , 2002-09-28
	W dyskusji starły się różne koncepcje, różne opinie, często tutaj jakby mieszały się trzy problemy, tj. dostęp do informacji, korupcja oraz lobbying. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 13.09.2000

Składnia

	+	zetrzeć się	+	(z KIM/CZYM)
Rzpl	+	zetrzeć się	+

Data ostatniej modyfikacji: 15.03.2017