Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
ściemniam się |
ściemniamy się |
|||
| 2 os. |
ściemniasz się |
ściemniacie się |
|||
| 3 os. |
ściemnia się |
ściemniają się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ściemniałem się +(e)m się ściemniał |
ściemniałam się +(e)m się ściemniała |
ściemniałom się +(e)m się ściemniało |
ściemnialiśmy się +(e)śmy się ściemniali |
ściemniałyśmy się +(e)śmy się ściemniały |
| 2 os. |
ściemniałeś się +(e)ś się ściemniał |
ściemniałaś się +(e)ś się ściemniała |
ściemniałoś się +(e)ś się ściemniało |
ściemnialiście się +(e)ście się ściemniali |
ściemniałyście się +(e)ście się ściemniały |
| 3 os. |
ściemniał się |
ściemniała się |
ściemniało się |
ściemniali się |
ściemniały się |
bezosobnik: ściemniano się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się ściemniał będę się ściemniać |
będę się ściemniała będę się ściemniać |
będę się ściemniało będę się ściemniać |
będziemy się ściemniali będziemy się ściemniać |
będziemy się ściemniały będziemy się ściemniać |
| 2 os. |
będziesz się ściemniał będziesz się ściemniać |
będziesz się ściemniała będziesz się ściemniać |
będziesz się ściemniało będziesz się ściemniać |
będziecie się ściemniali będziecie się ściemniać |
będziecie się ściemniały będziecie się ściemniać |
| 3 os. |
będzie się ściemniał będzie się ściemniać |
będzie się ściemniała będzie się ściemniać |
będzie się ściemniało będzie się ściemniać |
będą się ściemniali będą się ściemniać |
będą się ściemniały będą się ściemniać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
ściemniajmy się |
|
| 2 os. |
ściemniaj się |
ściemniajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
ściemniałbym się bym się ściemniał |
ściemniałabym się bym się ściemniała |
ściemniałobym się bym się ściemniało |
ściemnialibyśmy się byśmy się ściemniali |
ściemniałybyśmy się byśmy się ściemniały |
| 2 os. |
ściemniałbyś się byś się ściemniał |
ściemniałabyś się byś się ściemniała |
ściemniałobyś się byś się ściemniało |
ściemnialibyście się byście się ściemniali |
ściemniałybyście się byście się ściemniały |
| 3 os. |
ściemniałby się by się ściemniał |
ściemniałaby się by się ściemniała |
ściemniałoby się by się ściemniało |
ściemnialiby się by się ściemniali |
ściemniałyby się by się ściemniały |
bezosobnik: ściemniano by się
bezokolicznik: ściemniać się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
ściemniając się
gerundium: ściemnianie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | ściemnianie się |
ściemniania się |
| D. | ściemniania się |
ściemniań się |
| C. | ściemnianiu się |
ściemnianiom się |
| B. | ściemnianie się |
ściemniania się |
| N. | ściemnianiem się |
ściemnianiami się |
| Ms. | ściemnianiu się |
ściemnianiach się |
| W. | ściemnianie się |
ściemniania się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: ściemniający się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | ściemniający się |
ściemniający się |
ściemniający się |
ściemniające się |
ściemniająca się |
| D. | ściemniającego się |
ściemniającego się |
ściemniającego się |
ściemniającego się |
ściemniającej się |
| C. | ściemniającemu się |
ściemniającemu się |
ściemniającemu się |
ściemniającemu się |
ściemniającej się |
| B. | ściemniającego się |
ściemniającego się |
ściemniający się |
ściemniające się |
ściemniającą się |
| N. | ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającą się |
| Ms. | ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | ściemniający się |
ściemniający się |
ściemniające się |
ściemniające się |
| D. | ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniających się |
| C. | ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
ściemniającym się |
| B. | ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniające się |
| N. | ściemniającymi się |
ściemniającymi się |
ściemniającymi się |
ściemniającymi się |
| Ms. | ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniających się |
ściemniających się |
odpowiednik aspektowy: ściemnić się
Pochodzenie
Zob. ciemny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
CZŁOWIEK I PRZYRODA Niebo i wszechświat słońce i księżyc, pory dnia
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | rozjaśniać się |
Połączenia
- ściemniać się powoli
- zacząć ściemniać się
Cytaty
|
Wieczorem, gdy niebo ściemnia się, chmury są trudne do odróżnienia, nawet dla meteorologów. źródło: Internet: twojapogoda.pl |
|
|
Ściemniało się już, zaczął rosić deszcz. źródło: NKJP: Leopold Buczkowski: Czarny potok, 1959 |
|
|
Kiedy zaczęło się ściemniać, rozpoczęło się widowisko. źródło: NKJP: Elżbieta Podolska: Papież na Cytadeli, Gazeta Poznańska, 2006-04-10 |
|
|
– Jak się ściemnia, to boimy się wyjść. Inni, normalni ludzie też wolą tu nie zaglądać wieczorową porą. źródło: NKJP: (juka), (ami): Niszczą nam planty!, Dziennik Łódzki, 2005-07-22 |
Składnia
| Ø | + | ściemniać się | + |
|