UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dospać

Chronologizacja

1558, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dośpię	dośpimy
2 os.	dośpisz	dośpicie
3 os.	dośpi	dośpią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dospałem +(e)m dospał	dospałam +(e)m dospała	dospałom +(e)m dospało	dospaliśmy +(e)śmy dospali	dospałyśmy +(e)śmy dospały
2 os.	dospałeś +(e)ś dospał	dospałaś +(e)ś dospała	dospałoś +(e)ś dospało	dospaliście +(e)ście dospali	dospałyście +(e)ście dospały
3 os.	dospał	dospała	dospało	dospali	dospały

bezosobnik: dospano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dośpijmy
2 os.	dośpij	dośpijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dospałbym bym dospał	dospałabym bym dospała	dospałobym bym dospało	dospalibyśmy byśmy dospali	dospałybyśmy byśmy dospały
2 os.	dospałbyś byś dospał	dospałabyś byś dospała	dospałobyś byś dospało	dospalibyście byście dospali	dospałybyście byście dospały
3 os.	dospałby by dospał	dospałaby by dospała	dospałoby by dospało	dospaliby by dospali	dospałyby by dospały

bezosobnik: dospano by

bezokolicznik: dospać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dospawszy

gerundium: dospanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dospanie	dospania
D.	dospania	dospań
C.	dospaniu	dospaniom
B.	dospanie	dospania
N.	dospaniem	dospaniami
Ms.	dospaniu	dospaniach
W.	dospanie	dospania

imiesłów przymiotnikowy bierny: dospany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dospany	dospany	dospany	dospane	dospana
D.	dospanego	dospanego	dospanego	dospanego	dospanej
C.	dospanemu	dospanemu	dospanemu	dospanemu	dospanej
B.	dospanego	dospanego	dospany	dospane	dospaną
N.	dospanym	dospanym	dospanym	dospanym	dospaną
Ms.	dospanym	dospanym	dospanym	dospanym	dospanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dospani	dospani	dospane	dospane
D.	dospanych	dospanych	dospanych	dospanych
C.	dospanym	dospanym	dospanym	dospanym
B.	dospanych	dospanych	dospanych	dospane
N.	dospanymi	dospanymi	dospanymi	dospanymi
Ms.	dospanych	dospanych	dospanych	dospanych

odpowiednik aspektowy: dosypiać

Pochodzenie

Zob. spać

1. do rana

Definicja

śpiąc, dotrwać do jakiegoś momentu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

dotrwać

Połączenia

dospać dnia, ranka, świtu
dospać do rana, do świtu

Cytaty

	Robotnicy, których oglądałem, zjedzą po pracy ryż z odrobiną warzyw, trochę placuszków z ziołami, wypiją herbatę i położą się na ziemi, by dospać do następnej zmiany. źródło: NKJP: Włodzimierz Kalicki: Chiny 7, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05
	Wstawała coraz wcześniej, ledwo mogła dospać świtu. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998
	O dziwo, tej nocy nic mu się nie przyśniło. Nie dospał jednak spokojnie do świtu. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Metanoia, Esensja, nr 7, 2005
	Prawie żaden z nas nie dospał do pobudki. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967
	Z nerwów nie mogliśmy dospać do rana. źródło: NKJP: Słoneczne strony, Gazeta Poznańska, 2003-08-19

Składnia

	+	dospać	+	do CZEGO
	+	dospać	+	CZEGO

2. jeszcze godzinę

Definicja

zapewnić sobie brakującą porcję snu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

	Jeszcze chwilę porozmawiały i Kaja poszła do pokoju, by dospać kilka godzin, zanim zegarek zrobi pobudkę, że czas na zbieranie się do pracy. źródło: NKJP: Wiesława Maria Korczyńska: Wróć..., 2001
	O godzinie 9 rano trzeba opuścić noclegownię. Wielu z nich idzie dospać zeszłą noc do „pewexu” (śmietnika). źródło: NKJP: Jacek Bomersbach: Będzie tłok, Gazeta Wrocławska, 2002-10-02
	Pociąg jechał bardzo wolno, więc rano zdążyło się jeszcze dospać w wagonie. źródło: NKJP: Salamon Iza: Wąskim torem za lokomotywą, Trybuna Śląska, 2001-06-23
	Wstała, by zamknąć okno i jeszcze dospać. źródło: NKJP: S.S.: Ukarana samodzielność, Mazowieckie To i Owo, 2007-01-14

Składnia

	+	dospać	+	CO
	+	dospać	+	ILE

Data ostatniej modyfikacji: 02.10.2015