Chronologizacja
Na podstawie indeksu haseł.
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
siusiam |
siusiamy |
|||
| 2 os. |
siusiasz |
siusiacie |
|||
| 3 os. |
siusia |
siusiają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
siusiałem +(e)m siusiał |
siusiałam +(e)m siusiała |
siusiałom +(e)m siusiało |
siusialiśmy +(e)śmy siusiali |
siusiałyśmy +(e)śmy siusiały |
| 2 os. |
siusiałeś +(e)ś siusiał |
siusiałaś +(e)ś siusiała |
siusiałoś +(e)ś siusiało |
siusialiście +(e)ście siusiali |
siusiałyście +(e)ście siusiały |
| 3 os. |
siusiał |
siusiała |
siusiało |
siusiali |
siusiały |
bezosobnik: siusiano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę siusiał będę siusiać |
będę siusiała będę siusiać |
będę siusiało będę siusiać |
będziemy siusiali będziemy siusiać |
będziemy siusiały będziemy siusiać |
| 2 os. |
będziesz siusiał będziesz siusiać |
będziesz siusiała będziesz siusiać |
będziesz siusiało będziesz siusiać |
będziecie siusiali będziecie siusiać |
będziecie siusiały będziecie siusiać |
| 3 os. |
będzie siusiał będzie siusiać |
będzie siusiała będzie siusiać |
będzie siusiało będzie siusiać |
będą siusiali będą siusiać |
będą siusiały będą siusiać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
siusiajmy |
|
| 2 os. |
siusiaj |
siusiajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
siusiałbym bym siusiał |
siusiałabym bym siusiała |
siusiałobym bym siusiało |
siusialibyśmy byśmy siusiali |
siusiałybyśmy byśmy siusiały |
| 2 os. |
siusiałbyś byś siusiał |
siusiałabyś byś siusiała |
siusiałobyś byś siusiało |
siusialibyście byście siusiali |
siusiałybyście byście siusiały |
| 3 os. |
siusiałby by siusiał |
siusiałaby by siusiała |
siusiałoby by siusiało |
siusialiby by siusiali |
siusiałyby by siusiały |
bezosobnik: siusiano by
bezokolicznik: siusiać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
siusiając
gerundium: siusianie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | siusianie |
siusiania |
| D. | siusiania |
siusiań |
| C. | siusianiu |
siusianiom |
| B. | siusianie |
siusiania |
| N. | siusianiem |
siusianiami |
| Ms. | siusianiu |
siusianiach |
| W. | siusianie |
siusiania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: siusiający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | siusiający |
siusiający |
siusiający |
siusiające |
siusiająca |
| D. | siusiającego |
siusiającego |
siusiającego |
siusiającego |
siusiającej |
| C. | siusiającemu |
siusiającemu |
siusiającemu |
siusiającemu |
siusiającej |
| B. | siusiającego |
siusiającego |
siusiający |
siusiające |
siusiającą |
| N. | siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
siusiającą |
| Ms. | siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
siusiającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | siusiający |
siusiający |
siusiające |
siusiające |
| D. | siusiających |
siusiających |
siusiających |
siusiających |
| C. | siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
siusiającym |
| B. | siusiających |
siusiających |
siusiających |
siusiające |
| N. | siusiającymi |
siusiającymi |
siusiającymi |
siusiającymi |
| Ms. | siusiających |
siusiających |
siusiających |
siusiających |
Pochodzenie
Wyraz dźwiękonaśladowczy, powstały w wyniku ekspresywnego (afektywnego) wzmocnienia podstawowego sikać, szczać (zob.). Por. brus.# sjúkacь, sjúsicь 'sikać', ukr. sjúkatь (daw.), sjúsjaty 'ts.', ros. sjúkatь, sjúsitь.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | ktoś robi siusiu, sikać |
Połączenia
- siusiać do łóżka, do nocnika, do umywalki, do wody
- siusiać na nocnik, na podłogę; na ulicy
- siusiać pod krzaczkiem, pod siebie
- siusiać w majtki, w pieluchy, w pieluszki; w bramie, w miejscu (publicznym); w nocy
- siusiać na stojąco
- nauka siusiania (do nocnika)
- kłopoty, problemy z siusianiem
Cytaty
|
Zdarza się, iż zestresowany większą liczbą osób kot obsikuje odzież czy siusia wprost do butów gości. źródło: NKJP: Zosia & Ziemowit, Kot, 2007-12 |
|
|
Klaudunia od kilku dni siusia na nocnik, przestała chodzić w pieluszkach. źródło: NKJP: Internet |
|
|
[...] po powrocie z przedszkola wasze dziecko może zachowywać się inaczej niż do tej pory. Może zacząć znowu siusiać w majtki [...]. źródło: NKJP: Justyna Dąbrowska: Moja rodzina i ja, Gazeta Wyborcza, 1993-09-24 |
|
|
Sięgnął po broń tylko dlatego, że przechodnie zwrócili mu uwagę, by nie siusiał w bramie. źródło: NKJP: (ST): Czteroletni spór o „strzelca”, Express Ilustrowany, 2002-12-02 |
|
|
Chłopiec jest dumny z siusiania na stojąco, a dziewczynka próbuje go naśladować. źródło: NKJP: Agnieszka Leźnicka Łoś: Nauczyć się kochać. Terapia psychoanalityczna w teorii i praktyce, 2002 |
Składnia
|
+ | siusiać | + |
(GDZIE)
|