UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ułomność

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. ułomny

1. ciała

Definicja

książk. 
nieodwracalne uszkodzenie części ciała człowieka utrudniające lub uniemożliwiające mu normalne funkcjonowanie w społeczeństwie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka sprawność i wydolność organizmu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  inwalidztwo, kalectwo
hiperonimy:  niepełnosprawność

Połączenia

  • fizyczna, psychiczna; widoczna ułomność
  • ułomność umysłu
  • choroby i ułomności
  • dotknięty ułomnością

Cytaty

Choroby narządu ruchu są najczęstszą przyczyną długotrwałego bólu i fizycznej ułomności tysięcy ludzi w Polsce.

źródło: NKJP: (opr. DD): Zaniedbują profilaktykę, Dziennik Polski, 2006-10-05

Krzyż kalectwa, ułomności ciała lub umysłu nie dany jest od Boga za karę, cierpienie można oswoić, choroba uczy pokory, zbliża do Boga – takie przesłanie przekazali duszpasterze 300 niepełnosprawnym z Sądecczyzny podczas dorocznego przedświątecznego spotkania.

źródło: NKJP: Iwona Kamieńska: Ludzie piękni duchem, Gazeta Krakowska, 2004-12-21

Poza wywiadem i badaniem, komisja lekarska uwzględniała dokumentację medyczną przedstawioną przez poborowych. W przypadku stwierdzenia podejrzenia choroby lub ułomności, komisja kierowała poborowych na dodatkowe badania specjalistyczne.

źródło: NKJP: PIL, AK, AS, RAD: Z życia Konina, Gazeta Poznańska, 2006-04-06

Kilkuletni chłopczyk o pomarszczonej twarzy starca (a może był to karzeł?), łysa dziewczyna o ziemistej cerze i czarną plamą rozlaną na policzku, tłusty jegomość ze straszliwie poparzoną twarzą... Zażenowany, nie chcąc peszyć tych ludzi nachalnym przyglądaniem się ich ułomnościom, zerknąłem na kolejkę.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

W Polsce mężczyzn z widoczną ułomnością nie przyjmuje się do seminarium duchownego.

źródło: NKJP: 99 największych absurdów Świata, Gazeta Pomorska, 2009-02-21

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ułomność
ułomności
D. ułomności
ułomności
C. ułomności
ułomnościom
B. ułomność
ułomności
N. ułomnością
ułomnościami
Ms. ułomności
ułomnościach
W. ułomności
ułomności

2. człowieka

Definicja

książk. 
cecha kogoś, kto popełnia błędy, jest niedoskonały i omylny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Połączenia

  • ludzka, własna ułomność
  • ułomność człowieka
  • ułomność i grzech, ułomność i niedoskonałość, słabość i ułomność, ułomności i ograniczenia, ułomności i przywary, ułomności i wady

Cytaty

Ze wszystkich ludzkich ułomności najsmutniejszy jest brak zdrowego rozsądku.

źródło: NKJP: (MS, PS): Kalendarium, Dziennik Polski, 2005-05-30

Pielgrzymka zawsze była ważnym wydarzeniem w życiu chrześcijan, przybierając w kolejnych epokach różne formy kulturowe. Jest symbolem indywidualnej wędrówki człowieka wierzącego śladami Odkupiciela: jest praktyką czynnej ascezy i pokuty za ludzkie słabości, wyraża nieustanną czujność człowieka wobec własnej ułomności i przygotowuje go wewnętrznie do przemiany serca.

źródło: NKJP: Stanisław Janicki: Wstańcie, chodźmy!, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

Jako współbracia, przyjaciele, żyjecie bardzo blisko siebie. Znacie się doskonale. Przebywacie razem ze sobą dwadzieścia cztery godziny na dobę, przez osiem -dziewięć miesięcy w roku, przez sześć lat. To szmat czasu. Poznajecie swoje charaktery, talenty, zdolności, ale też swoje słabości, ułomności, zranienia.

źródło: NKJP: Józef Augustyn: Rozmowy o księżach rodzinie i życiu duchowym, 2010

Prezentowane przez nas filmy dadzą pewien ogląd współczesnej rzeczywistości, widać w nich z jednej strony dystans do świata, z drugiej np. zrozumienie dla ułomności człowieka.

źródło: NKJP: (A,CH): Rejs po czeskim filmie, Dziennik Bałtycki, 2008-10-17

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ułomność
ułomności
D. ułomności
ułomności
C. ułomności
ułomnościom
B. ułomność
ułomności
N. ułomnością
ułomnościami
Ms. ułomności
ułomnościach
W. ułomności
ułomności

3. charakteru

Definicja

książk. 
cecha czegoś, co ma braki, usterki i błędy

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • ułomność charakteru, natury ludzkiej; prawa, ustawy, zapisów kodeksu; rozwiązania, systemu; rynku
  • dostrzegać, wykazać ułomność czegoś

Cytaty

[...] często krytykujemy kogoś za własne ułomności charakteru, których u siebie nie chcemy, czy nie potrafimy dostrzec.

źródło: NKJP: Barbara Labuda: Poszukiwania, 2005

Ułomność dotychczasowych zapisów polegała na tym, że osoby samotnie wychowujące dziecko w razie nawiązania stosunku pracy bezpowrotnie traciły uprawnienia do gwarantowanego zasiłku okresowego, który w wypadku niepodjęcia pracy przysługuje im przez trzy lata lub do ukończenia przez dziecko 15 roku życia.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.01.1999

Ułomnością starej ustawy o obrocie komunalnym mieniem był brak określenia czasowej procedury zbycia nieruchomości.

źródło: NKJP: (kk): Grunt bez przetargu, Dziennik Łódzki, 2005-04-01

Mimo, że sam dysponuję już lustrzanką cyfrową, mam pełną świadomość ułomności kompaktowych cyfrówek polegającej na powolnym ustawianiu ostrości.

źródło: NKJP: Piotr Rayski - Pawlik: Letnia szkoła fotografowana (17), Gazeta Krakowska, 2004-08-18

[...] będzie jeszcze okazja, by wykazać pewną ułomność przepisów regulujących funkcjonowanie samorządów i ich reprezentacji.

źródło: NKJP: Sprawozdanie z 91. posiedzenia Senatu RP w dniu 14 lutego 1997 r.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ułomność
ułomności
D. ułomności
ułomności
C. ułomności
ułomnościom
B. ułomność
ułomności
N. ułomnością
ułomnościami
Ms. ułomności
ułomnościach
W. ułomności
ułomności

4. w przepisach

Definicja

książk. 
coś, co świadczy o brakach, usterkach i błędach czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Liczne ułomności, które pozostały, mogła usunąć tylko specjalna ustawa prasowa lub wprost ustawa o cenzurze.

źródło: NKJP: Aleksander Pawlicki: Kompletna szarość: cenzura w latach 1956-1972: instytucja i ludzie, 2001

Nie da się ukryć, że dotychczasowa formuła programu ma ułomności, ale należy pamiętać, że powstawał on szybko w następstwie konfliktów toczących się wokół miasta.

źródło: NKJP: Program w kontrakcie, Dziennik Polski, 2000-09-21

Przesłuchanie na policji, później z reguły kilkakrotne wezwania na rozprawy sądowe. Tam oskarżeni poznają imię i nazwisko świadka oraz jego adres zamieszkania. Nikt nie jest w stanie zapewnić świadkowi, że niedługo później w jego mieszkaniu nie zostaną wybite szyby, lub rano na parkingu nie zastanie porysowanego samochodu. - Są pewne ułomności w prawie - przyznaje komisarz Wrona. - Jednak mimo to wiele osób jest zdecydowanych i nam pomaga.

źródło: NKJP: Piotr Tarczyński: Wandale niszczą miasto, Gazeta Krakowska, 2004-06-17

Chcę jednak zwrócić uwagę, że poprawka nr 4 zawiera ułomność praktyczną.

źródło: Internet: orka.sejm.gov.pl/Biuletyn.nsf

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. ułomność
ułomności
D. ułomności
ułomności
C. ułomności
ułomnościom
B. ułomność
ułomności
N. ułomnością
ułomnościami
Ms. ułomności
ułomnościach
W. ułomności
ułomności

Inne uwagi

Zwykle lm

Data ostatniej modyfikacji: 23.05.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj