UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaszyć

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Zob. szyć

1. dziurę

Definicja

połączyć brzegi tkaniny lub skóry za pomocą igły i nici

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zszyć
hiperonimy:  połączyć

Połączenia

  • zaszyć dziurę, kieszeń

Cytaty

Wskutek licznych protestów niektórych zwiedzających, szczególnie rodziców z nieletnimi dziećmi, dyrekcja muzeum poleciła zaszyć rozporek eksponowanej na wystawie figurze prezydenta Clintona.

źródło: KWSJP: Rozrywka z Temidą, Detektyw nr 1(149), 1999

Ja urąbię drewna i przyniosę wodę, a pani zaszyje mi dziurę w koszuli albo usmaży naleśniki.

źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Dziecinne pytania, Polityka, 2001-08-11

Po jego wyjściu Aleksander zabrał się do szycia. Raz jeszcze pakunek królewski ukrył w kubraku i starannie zaszył podszewkę.

źródło: KWSJP: Władysław Terlecki: Drabina Jakubowa Albo Podróż, 1988

Cały ten czas krewnym zmarłego nie wolno było myć się, strzyc włosów, porządkować brody, zaszyć rozdartego odzienia, obcować z niewiastą ani brać do ust wina będącego symbolem radości.

źródło: KWSJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyję
zaszyjemy
2 os. zaszyjesz
zaszyjecie
3 os. zaszyje
zaszyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłem
+(e)m zaszył
zaszyłam
+(e)m zaszyła
zaszyłom
+(e)m zaszyło
zaszyliśmy
+(e)śmy zaszyli
zaszyłyśmy
+(e)śmy zaszyły
2 os. zaszyłeś
+(e)ś zaszył
zaszyłaś
+(e)ś zaszyła
zaszyłoś
+(e)ś zaszyło
zaszyliście
+(e)ście zaszyli
zaszyłyście
+(e)ście zaszyły
3 os. zaszył
zaszyła
zaszyło
zaszyli
zaszyły

bezosobnik: zaszyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyjmy
2 os. zaszyj
zaszyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłbym
bym zaszył
zaszyłabym
bym zaszyła
zaszyłobym
bym zaszyło
zaszylibyśmy
byśmy zaszyli
zaszyłybyśmy
byśmy zaszyły
2 os. zaszyłbyś
byś zaszył
zaszyłabyś
byś zaszyła
zaszyłobyś
byś zaszyło
zaszylibyście
byście zaszyli
zaszyłybyście
byście zaszyły
3 os. zaszyłby
by zaszył
zaszyłaby
by zaszyła
zaszyłoby
by zaszyło
zaszyliby
by zaszyli
zaszyłyby
by zaszyły

bezosobnik: zaszyto by

bezokolicznik: zaszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszywszy

gerundium: zaszycie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszycie
zaszycia
D. zaszycia
zaszyć
C. zaszyciu
zaszyciom
B. zaszycie
zaszycia
N. zaszyciem
zaszyciami
Ms. zaszyciu
zaszyciach
W. zaszycie
zaszycia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszyty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszyty
zaszyty
zaszyty
zaszyte
zaszyta
D. zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytej
C. zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytej
B. zaszytego
zaszytego
zaszyty
zaszyte
zaszytą
N. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytą
Ms. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszyci
zaszyci
zaszyte
zaszyte
D. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych
C. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
B. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszyte
N. zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
Ms. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych

odpowiednik aspektowy: zaszywać

Składnia

Rzosobowy + zaszyć +
CO + (KOMU/CZEMU)

2. pacjenta

Definicja

za pomocą igły i nici chirurgicznych połączyć brzegi skóry lub krawędzie innej żywej tkanki

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zeszyć, zszyć

Połączenia

  • zaszyć brzuch, pacjenta, ranę

Cytaty

Mamy więc wiarygodne zeznanie Mahometa, według którego niebiańska istota rozcięła mu brzuch, zamieszała wnętrznościami, po czym zaszyła go!

źródło: NKJP: Internet

Przebieg operacji zależy od Ciebie! Nie zapomnij zaszyć pacjenta!

źródło: Internet

Lekarz kazał zaszyć pacjenta, mimo że w jego sercu zostawił kawałek gazy.

źródło: Internet

Zdezynfekowałem ranę i zaszyłem ją.

źródło: NKJP: /ATA/: Gołąb i olśniaki, Echo Dnia, 2004-10-14

Następnie zabrano dziecko, położna mnie zaszyła i salowa wywiozła na ciemny korytarz przy sali porodowej.

źródło: NKJP: Rodzić po ludzku - kolejne listy, Gazeta Wyborcza, 1994-09-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyję
zaszyjemy
2 os. zaszyjesz
zaszyjecie
3 os. zaszyje
zaszyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłem
+(e)m zaszył
zaszyłam
+(e)m zaszyła
zaszyłom
+(e)m zaszyło
zaszyliśmy
+(e)śmy zaszyli
zaszyłyśmy
+(e)śmy zaszyły
2 os. zaszyłeś
+(e)ś zaszył
zaszyłaś
+(e)ś zaszyła
zaszyłoś
+(e)ś zaszyło
zaszyliście
+(e)ście zaszyli
zaszyłyście
+(e)ście zaszyły
3 os. zaszył
zaszyła
zaszyło
zaszyli
zaszyły

bezosobnik: zaszyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyjmy
2 os. zaszyj
zaszyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłbym
bym zaszył
zaszyłabym
bym zaszyła
zaszyłobym
bym zaszyło
zaszylibyśmy
byśmy zaszyli
zaszyłybyśmy
byśmy zaszyły
2 os. zaszyłbyś
byś zaszył
zaszyłabyś
byś zaszyła
zaszyłobyś
byś zaszyło
zaszylibyście
byście zaszyli
zaszyłybyście
byście zaszyły
3 os. zaszyłby
by zaszył
zaszyłaby
by zaszyła
zaszyłoby
by zaszyło
zaszyliby
by zaszyli
zaszyłyby
by zaszyły

bezosobnik: zaszyto by

bezokolicznik: zaszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszywszy

gerundium: zaszycie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszycie
zaszycia
D. zaszycia
zaszyć
C. zaszyciu
zaszyciom
B. zaszycie
zaszycia
N. zaszyciem
zaszyciami
Ms. zaszyciu
zaszyciach
W. zaszycie
zaszycia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszyty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszyty
zaszyty
zaszyty
zaszyte
zaszyta
D. zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytej
C. zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytej
B. zaszytego
zaszytego
zaszyty
zaszyte
zaszytą
N. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytą
Ms. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszyci
zaszyci
zaszyte
zaszyte
D. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych
C. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
B. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszyte
N. zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
Ms. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych

odpowiedniki aspektowe: zaszywać , szyć

Składnia

Rzosobowy + zaszyć +
KOGO/CO

3. esperal

Definicja

owinąć w tkaninę lub ciało i połączyć ich brzegi za pomocą igły i nici

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wszyć
hiperonimy:  schować, ukryć

Cytaty

Jeżeli św. Wincenty zaszył w swoim ubraniu Credo, by w chwilach nieprzeniknionej ciemności przypomnieć sobie, że wierzy, a podobnie postąpił Pascal...

źródło: NKJP: Zięba Maciej OP: Po szkodzie? Przed szkodą?: o Polsce, kapitalizmie i kontemplacji, 1996

W czasie wojny - zaszył go w kurtkę jeden z druhów o nazwisku Gołębiewski.

źródło: NKJP: S. Żagiel: Lilijka z „Lamusa”, Tygodnik Ciechanowski, 2006-06-13

Pewnie, że piłem, wszyscy pili, tu dopiero zaszyłem sobie esperal.

źródło: NKJP: Joanna Szczęsna: Relacje, Gazeta Wyborcza - Magazyn, 1994-09-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyję
zaszyjemy
2 os. zaszyjesz
zaszyjecie
3 os. zaszyje
zaszyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłem
+(e)m zaszył
zaszyłam
+(e)m zaszyła
zaszyłom
+(e)m zaszyło
zaszyliśmy
+(e)śmy zaszyli
zaszyłyśmy
+(e)śmy zaszyły
2 os. zaszyłeś
+(e)ś zaszył
zaszyłaś
+(e)ś zaszyła
zaszyłoś
+(e)ś zaszyło
zaszyliście
+(e)ście zaszyli
zaszyłyście
+(e)ście zaszyły
3 os. zaszył
zaszyła
zaszyło
zaszyli
zaszyły

bezosobnik: zaszyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyjmy
2 os. zaszyj
zaszyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłbym
bym zaszył
zaszyłabym
bym zaszyła
zaszyłobym
bym zaszyło
zaszylibyśmy
byśmy zaszyli
zaszyłybyśmy
byśmy zaszyły
2 os. zaszyłbyś
byś zaszył
zaszyłabyś
byś zaszyła
zaszyłobyś
byś zaszyło
zaszylibyście
byście zaszyli
zaszyłybyście
byście zaszyły
3 os. zaszyłby
by zaszył
zaszyłaby
by zaszyła
zaszyłoby
by zaszyło
zaszyliby
by zaszyli
zaszyłyby
by zaszyły

bezosobnik: zaszyto by

bezokolicznik: zaszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszywszy

gerundium: zaszycie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszycie
zaszycia
D. zaszycia
zaszyć
C. zaszyciu
zaszyciom
B. zaszycie
zaszycia
N. zaszyciem
zaszyciami
Ms. zaszyciu
zaszyciach
W. zaszycie
zaszycia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszyty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszyty
zaszyty
zaszyty
zaszyte
zaszyta
D. zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytej
C. zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytej
B. zaszytego
zaszytego
zaszyty
zaszyte
zaszytą
N. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytą
Ms. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszyci
zaszyci
zaszyte
zaszyte
D. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych
C. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
B. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszyte
N. zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
Ms. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych

odpowiednik aspektowy: zaszywać

Składnia

Rzosobowy + zaszyć +
CO + (GDZIE)

4. w programie komputerowym

Definicja

inform. 
umieścić jakiś element w kodzie programu komputerowego tak, że jest niewidoczny dla zwykłego użytkownika i niemożliwa jest jego modyfikacja lub usunięcie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny komputery/informatyka

Połączenia

  • zaszyć w kodzie, w programie

Cytaty

Wyjątek stanowią pliki MT940 - program umożliwia import z takich plików, jednak jest to mechanizm zaszyty w programie i nie ma możliwości jego edycji/ modyfikacji.

źródło: Biuletyn techniczny Formaty elektronicznej wymiany danych z bankiem (eksport/ import przelewów), 2013-09-21 (comarch.pl)

Jeżeli zależy Ci na kontroli pracowników, to możesz zaszyć w programie raport do Ciebie, kto go uruchamiał, kiedy, gdzie [...]

źródło: Internet: goldenline.pl/tomasz-krason3/wypowiedzi

Aby skrypt mógł działać musi zostać uruchomiony jako administrator. [...] Chciałbym gdzieś zaszyć w kodzie poświadczenia, których będzie używać [...]

źródło: Internet: forum.dobreprogramy.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyję
zaszyjemy
2 os. zaszyjesz
zaszyjecie
3 os. zaszyje
zaszyją

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłem
+(e)m zaszył
zaszyłam
+(e)m zaszyła
zaszyłom
+(e)m zaszyło
zaszyliśmy
+(e)śmy zaszyli
zaszyłyśmy
+(e)śmy zaszyły
2 os. zaszyłeś
+(e)ś zaszył
zaszyłaś
+(e)ś zaszyła
zaszyłoś
+(e)ś zaszyło
zaszyliście
+(e)ście zaszyli
zaszyłyście
+(e)ście zaszyły
3 os. zaszył
zaszyła
zaszyło
zaszyli
zaszyły

bezosobnik: zaszyto

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. zaszyjmy
2 os. zaszyj
zaszyjcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. zaszyłbym
bym zaszył
zaszyłabym
bym zaszyła
zaszyłobym
bym zaszyło
zaszylibyśmy
byśmy zaszyli
zaszyłybyśmy
byśmy zaszyły
2 os. zaszyłbyś
byś zaszył
zaszyłabyś
byś zaszyła
zaszyłobyś
byś zaszyło
zaszylibyście
byście zaszyli
zaszyłybyście
byście zaszyły
3 os. zaszyłby
by zaszył
zaszyłaby
by zaszyła
zaszyłoby
by zaszyło
zaszyliby
by zaszyli
zaszyłyby
by zaszyły

bezosobnik: zaszyto by

bezokolicznik: zaszyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaszywszy

gerundium: zaszycie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zaszycie
zaszycia
D. zaszycia
zaszyć
C. zaszyciu
zaszyciom
B. zaszycie
zaszycia
N. zaszyciem
zaszyciami
Ms. zaszyciu
zaszyciach
W. zaszycie
zaszycia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaszyty

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaszyty
zaszyty
zaszyty
zaszyte
zaszyta
D. zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytego
zaszytej
C. zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytemu
zaszytej
B. zaszytego
zaszytego
zaszyty
zaszyte
zaszytą
N. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytą
Ms. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaszyci
zaszyci
zaszyte
zaszyte
D. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych
C. zaszytym
zaszytym
zaszytym
zaszytym
B. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszyte
N. zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
zaszytymi
Ms. zaszytych
zaszytych
zaszytych
zaszytych

odpowiednik aspektowy: zaszywać

Składnia

bez ograniczeń + zaszyć +
CO + GDZIE
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj