Chronologizacja
W odmiennych postaciach udokumentowane od XV w.
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | lukrecja |
lukrecje |
|
| D. | lukrecji |
lukrecji |
neut |
| lukrecyj |
char | ||
| C. | lukrecji |
lukrecjom |
|
| B. | lukrecję |
lukrecje |
|
| N. | lukrecją |
lukrecjami |
|
| Ms. | lukrecji |
lukrecjach |
|
| W. | lukrecjo |
lukrecje |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
niem. Lukkrézie
z łac. śred. liquiritia, liquiricia
Etymologia wyrazu jest interesująca i skomplikowana. Podstawę stanowi gr. glykýrrhiza dosłownie 'słodki korzeń', stąd łac. śred. liquiritia, liquiricia, zniekształcone w drodze etymologii ludowej pod wpływem łac. liquor 'płyn' w związku ze słodkim wyciągiem z korzenia tej rośliny; forma liquiritia stała się źródłem dla śr.-w.-niem. lakeritze, co z kolei zostało zapożyczone do języka polskiego w formie st.pol. lakrycja. Współczesna postać lukrecja jest pożyczką niemieckiej dialektalnej formy śląskiej Lukkrézie, która powstała w nawiązaniu do imienia Lukrezia
1.a roślina
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | roślina |
Połączenia
- korzeń lukrecji
Cytaty
|
Płatki zalać wodą i dodać korzeń lukrecji. źródło: NKJP: Stanisława Olko: Makrobiotyka w polskiej kuchni, czyli powrót do dawnego naturalnego sposobu odżywiania, 1993 |
|
|
To wyciągi roślinne - z lukrecji i miłorzębu japońskiego - gwarantują naczyniom krwionośnym skóry dobre funkcjonowanie oraz łagodzą podrażnienia i odczyny alergiczne. źródło: NKJP: Wojciech Pietrzak: Odelys - powrót do raju, Pani, nr 5, 1993 |
|
|
Hiperwolemia, występująca po nadmiernej podaży Na+ lub podawaniu DOC, aldosteronu, glikokortykosteroidów, wazopresyny, wyciągów z korzenia lukrecji jest uwarunkowana nadmiernym zatrzymywaniem Na+ i wody przez nerki, co z kolei zwiększa ciśnienie perfuzyjne nerek i zmniejsza wydzielanie reniny. źródło: NKJP: Marek Pawlikowski: Leczenie hormonami i pochodnymi hormonów, 1988 |
|
|
Kiedyś chorobę tę, bo tak trzeba nazwać trapiące przewlekle zmęczonych dolegliwości, leczono wyciągiem z lukrecji. źródło: NKJP: Nie daj się zmęczeniu, Trybuna Śląska, 2002-08-09 |
1.b wyciąg
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin rośliny uprawne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Cytaty
|
Efekt użycia kremu jest bowiem wyraźny, choć krótkotrwały. Tak jest choćby w przypadku dodawania lukrecji do kremów przeciwzmarszczkowych. źródło: NKJP: Joanna Banaś: Pij wodę mineralną i się wysypiaj, Gazeta Wyborcza, 1998-11-02 |
|
|
Preparaty z lukrecji wpływają korzystnie na przewód pokarmowy. źródło: NKJP: Lukrecja, Dziennik Łódzki, 2001-12-15 |
|
|
Informacje wywołały jednak dalsze wątpliwości związane ze skutkami spalania i wdychania substancji dodawanych do tytoniu. Producenci tych dodatków nie podzielają niepokoju konsumentów. - Nie ma dowodów na to, że lukrecja może być niebezpieczna dla zdrowia - mówi rzecznik [...]. źródło: NKJP: Papierosowa zadyma, Gazeta Wyborcza, 1995-04-10 |