UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykonać

Chronologizacja

XVI w., Bor

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykonam
wykonamy
2 os. wykonasz
wykonacie
3 os. wykona
wykonają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykonałem
+(e)m wykonał
wykonałam
+(e)m wykonała
wykonałom
+(e)m wykonało
wykonaliśmy
+(e)śmy wykonali
wykonałyśmy
+(e)śmy wykonały
2 os. wykonałeś
+(e)ś wykonał
wykonałaś
+(e)ś wykonała
wykonałoś
+(e)ś wykonało
wykonaliście
+(e)ście wykonali
wykonałyście
+(e)ście wykonały
3 os. wykonał
wykonała
wykonało
wykonali
wykonały

bezosobnik: wykonano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykonajmy
2 os. wykonaj
wykonajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykonałbym
bym wykonał
wykonałabym
bym wykonała
wykonałobym
bym wykonało
wykonalibyśmy
byśmy wykonali
wykonałybyśmy
byśmy wykonały
2 os. wykonałbyś
byś wykonał
wykonałabyś
byś wykonała
wykonałobyś
byś wykonało
wykonalibyście
byście wykonali
wykonałybyście
byście wykonały
3 os. wykonałby
by wykonał
wykonałaby
by wykonała
wykonałoby
by wykonało
wykonaliby
by wykonali
wykonałyby
by wykonały

bezosobnik: wykonano by

bezokolicznik: wykonać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykonawszy

gerundium: wykonanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykonanie
wykonania
D. wykonania
wykonań
C. wykonaniu
wykonaniom
B. wykonanie
wykonania
N. wykonaniem
wykonaniami
Ms. wykonaniu
wykonaniach
W. wykonanie
wykonania

imiesłów przymiotnikowy bierny: wykonany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wykonany
wykonany
wykonany
wykonane
wykonana
D. wykonanego
wykonanego
wykonanego
wykonanego
wykonanej
C. wykonanemu
wykonanemu
wykonanemu
wykonanemu
wykonanej
B. wykonanego
wykonanego
wykonany
wykonane
wykonaną
N. wykonanym
wykonanym
wykonanym
wykonanym
wykonaną
Ms. wykonanym
wykonanym
wykonanym
wykonanym
wykonanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wykonani
wykonani
wykonane
wykonane
D. wykonanych
wykonanych
wykonanych
wykonanych
C. wykonanym
wykonanym
wykonanym
wykonanym
B. wykonanych
wykonanych
wykonanych
wykonane
N. wykonanymi
wykonanymi
wykonanymi
wykonanymi
Ms. wykonanych
wykonanych
wykonanych
wykonanych

odpowiednik aspektowy: wykonywać

Pochodzenie

Z przedrostkiem wy- od konać (zob.) w st.pol. znaczeniu 'działać, czynić, czynić dalej', 'doprowadzać do końca zaczętą czynność'

1. obrót

Definicja

doprowadzić do końca czynność, nazwaną sąsiadującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zrobić

Połączenia

  • wykonać doświadczenie, plan, rozkaz; ruch (głową, ręką...); obrót; w tył zwrot
  • wykonać coś dobrze, źle; szybko; niechętnie, ochoczo

Cytaty

Wykonał to, co do niego należało. Po raz pierwszy budżet jest dobrze przygotowany.

źródło: NKJP: (KAT): Małe i średnie firmy najważniejsze dla rządu, Gazeta Poznańska, 2002-07-09

Należało perfekcyjnie i szybko wykonać pracę.

źródło: NKJP: (KM): Chleb od mistrza, Dziennik Zachodni, 2001-05-16

Składnia

Rz żywotny + wykonać +
CO

2. krzesło

Definicja

spowodować powstanie czegoś w wyniku określonych czynności z użyciem określonego rodzaju narzędzi i materiałów

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł produkcja

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wytworzyć

Połączenia

  • wykonać krzesło, ławkę, meble; (całą) partię czegoś
  • wykonany w Niemczech, w Polsce, we Włoszech...
  • zlecić wykonanie czegoś komuś

Cytaty

Musieliśmy ogłosić kolejny przetarg i zlecić wykonanie remontu innej firmie – mówi Stanisław Sijka, zastępca dyrektora ZDP w Kłodzku.

źródło: NKJP: (PIEL): Drogowcy położyli asfalt po raz drugi, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-06-21

Można tutaj zobaczyć też najdłuższy wykonany w Polsce Pu29-3. To jedyny zachowany egzemplarz tego parowozu.

źródło: NKJP: Joanna Surażyńska: Nowe eksponaty w skansenie kolejowym, Dziennik Bałtycki, 2008-03-27

W tej sytuacji nie pozostało nam nic innego jak tylko przygotować projekt. Opracował go doktor Jerzy Sikora, a wykonał krzesło rzemieślnik z Częstochowy.

źródło: NKJP: (MP): Rodzą na siedząco, Trybuna Śląska, 2004-01-22

Składnia

Rz osobowy + wykonać +
CO

3. polecenie

Definicja

spowodować, że dzieje się to, czego dotyczy akt nazwany sąsiadującym rzeczownikiem

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

  • wykonać polecenie, rozkaz; wyrok, decyzję

Cytaty

[...] prezydent Krakowa [...] podjął decyzję [...] o zabraniu psa do azylu. [...] Przedstawiciele KTOZ udali się więc w kwietniu na ul. Żwirki Wigury z policją, by wykonać decyzję prezydenta miasta i zabrać czworonoga.

źródło: NKJP: W słońcu, bez wody, Dziennik Polski, 2005-05-31

[...] dwóch pracowników otrzymało wypowiedzenia z powodu „fatalnej jakości pracy”. Pozostałych dwóch zostało zwolnionych, ponieważ nie wykonali polecenia służbowego.

źródło: NKJP: Czarny miesiąc potentatów, Metropol nr 20/03

Składnia

bez ograniczeń + wykonać +
CO

4. piosenkę

Definicja

występując publicznie, przedstawić określony utwór muzyczny lub artystyczny albo zagrać określoną rolę teatralną lub filmową

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka teatr

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Połączenia

  • aktor, aktorka, artysta, artystka wykonał/wykonała coś
  • wykonać monodram, piosenkę, jakiś utwór

Cytaty

Agnieszka Osińska wykonała utwór dramatycznym i fałszującym głosem, ale i tak starczyło na II nagrodę w kategorii premiery.

źródło: NKJP: Paweł Wroński: Festiwal Piosenki Żołnierskiej w Kołobrzegu w niełasce, Gazeta Wyborcza, 1997-07-07

Miałam okazję również dwukrotnie prezentować prapremierowe wykonania monodramów w papieskim salonie.

źródło: NKJP: Krzysztof Tadej: Dar świętości: nieznane i zaskakujące wspomnienia o Janie Pawle II, 2009

Składnia

Rz osobowy + wykonać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 06.09.2021
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj