UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

pozwalniać się

Chronologizacja

1955, SDKPiL w rewolucji 1905 roku, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pozwalniam się
pozwalniamy się
2 os. pozwalniasz się
pozwalniacie się
3 os. pozwalnia się
pozwalniają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pozwalniałem się
+(e)m się pozwalniał
pozwalniałam się
+(e)m się pozwalniała
pozwalniałom się
+(e)m się pozwalniało
pozwalnialiśmy się
+(e)śmy się pozwalniali
pozwalniałyśmy się
+(e)śmy się pozwalniały
2 os. pozwalniałeś się
+(e)ś się pozwalniał
pozwalniałaś się
+(e)ś się pozwalniała
pozwalniałoś się
+(e)ś się pozwalniało
pozwalnialiście się
+(e)ście się pozwalniali
pozwalniałyście się
+(e)ście się pozwalniały
3 os. pozwalniał się
pozwalniała się
pozwalniało się
pozwalniali się
pozwalniały się

bezosobnik: pozwalniano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. pozwalniajmy się
2 os. pozwalniaj się
pozwalniajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. pozwalniałbym się
bym się pozwalniał
pozwalniałabym się
bym się pozwalniała
pozwalniałobym się
bym się pozwalniało
pozwalnialibyśmy się
byśmy się pozwalniali
pozwalniałybyśmy się
byśmy się pozwalniały
2 os. pozwalniałbyś się
byś się pozwalniał
pozwalniałabyś się
byś się pozwalniała
pozwalniałobyś się
byś się pozwalniało
pozwalnialibyście się
byście się pozwalniali
pozwalniałybyście się
byście się pozwalniały
3 os. pozwalniałby się
by się pozwalniał
pozwalniałaby się
by się pozwalniała
pozwalniałoby się
by się pozwalniało
pozwalnialiby się
by się pozwalniali
pozwalniałyby się
by się pozwalniały

bezosobnik: pozwalniano by się

bezokolicznik: pozwalniać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: pozwalniawszy się

gerundium: pozwalnianie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. pozwalnianie się
pozwalniania się
D. pozwalniania się
pozwalniań się
C. pozwalnianiu się
pozwalnianiom się
B. pozwalnianie się
pozwalniania się
N. pozwalnianiem się
pozwalnianiami się
Ms. pozwalnianiu się
pozwalnianiach się
W. pozwalnianie się
pozwalniania się

Pochodzenie

Zob. wolny

1. z lekcji

Definicja

jeden po drugim uzyskać zgodę na czasowe opuszczenie miejsca, w którym wykonuje się swoje obowiązki

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Połączenia

  • pozwalniać się z dyżuru, z lekcji, z pracy, wykładu

Cytaty

Mecz jest w piątek, zawodnicy muszą się pozwalniać ze szkół, z pracy.

źródło: NKJP: Tomek Bochenek: Otwarta rozmowa, Dziennik Polski, 2005-10-20

Przecież każdy inteligentny człowiek domyśliłby się, że to żart. A dziewczyny pozwalniały się z lekcji i przyszły!

źródło: NKJP: Małgorzata Strękowska-Zaremba: Detektyw Kefirek i pierwszy trup, 2011

Na demonstrację przyszło około 200 osób. Niektórzy specjalnie z powodu protestu pozwalniali się tego dnia z pracy.

źródło: NKJP: Izabela Czuban: Bunt w parafii, Gazeta Wrocławska, 2003-06-24

Składnia

Rzpl + pozwalniać się +
(z CZEGO)

2. z firmy

Definicja

zrezygnować z pracy w dużej grupie lub jeden po drugim

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

antonimy:  pozatrudniać się
hiperonimy:  poodchodzić, zrezygnować

Połączenia

  • pozwalniać się z firmy, z pracy gdzieś

Cytaty

Najbardziej spektakularną grupą byli aktorzy, którzy pozwalniali się z teatrów, nie schodząc ze sceny.

źródło: NKJP: Joanna Solska: Wielkie zero, Polityka nr 2246, 2000-05-20

Dopiero teraz pozwalnialiśmy się, bo nie było szans, żebyśmy mogli pogodzić pracę zawodową z trasą koncertową.

źródło: NKJP: Tomasz Wosk: Wstydziliśmy się za polską rzeczywistość, Sztafeta nr 48, 2007

Jakby po prostu zwolnili, to musieliby zapłacić zwolnienie grupowe, a tak to powoli sami się pozwalniamy na tym bezpłatnym urlopie.

źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Składnia

Rzpl + pozwalniać się +
(z CZEGO)

3. o pokoju/posadzie

Definicja

kolejno przestać być zajętym przez kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  poopróżniać się

Połączenia

  • mieszkania, pokoje, stoliki pozwalniały się
  • miejsca, stanowiska pozwalniały się

Cytaty

Wielu lekarzy wyjechało z kraju, pozwalniały się miejsca w dużych szpitalach i klinikach.

źródło: NKJP: Konflikt w jaworznickim szpitalu, Co Tydzień Jaworzno, 2005-01-01

W hotelu Wisełka [...] przenocujemy za niespełna 100 zł [...]. Pozwalniały się łóżka w hostelach.

źródło: Internet: Jarosław Osowski, Krzysztof Śmietana: Dojazd na plac Piłsudskiego, 2010-04-16 (wyborcza.pl)

Przyjęli mnie na stosunki międzynarodowe, bo pozwalniały się miejsca.

źródło: Internet: pamietniki.bravo.pl

Składnia

Rzpl + pozwalniać się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 06.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj