UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

ślad

Chronologizacja

1214, SStp
Inne znaczenie: 'powinność ścigania przestępcy do granicy sąsiedniej wsi'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ślad	ślady
D.	śladu	śladów
C.	śladowi	śladom
B.	ślad	ślady
N.	śladem	śladami
Ms.	śladzie	śladach
W.	śladzie	ślady

Pochodzenie

psł. *slědъ (< *sloi̯do-) 'wyślizgane miejsce', 'odcisk płozy, koła', 'odcisk stóp, nóg'

1. buta

Definicja

mimowolnie pozostawiony znak, który świadczy o wcześniejszej obecności danej osoby lub obiektu w tym miejscu

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

lisi, zajęczy ślad
ślad butów, łap, nóg, opon, stóp; ślad lisa, zwierzęcia
ślad na drodze, na piasku; ślad w lesie, w trawie, w śniegu
czyjeś ślady biegną gdzieś, prowadzą dokądś; urwały się
pozostawić, zostawić ślad; napotkać, odnaleźć, spostrzec, zauważyć; zadeptać czyjeś ślady
iść po czyichś śladach

Cytaty

Posługiwały się długimi ryjkami, które pozostawiły ślad rozcinając muł nad norą.

źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na ziemi: wprowadzenie do paleobiologi. 2003

Do kryjówki doprowadziły policjantów wyraźne świeże ślady spodów obuwia na śniegu oraz ślady opon roweru.

źródło: NKJP: (AF): Połakomił się na tlenek, Gazeta Krakowska, 2006-03-06

Poszedłem po śladach w śniegu. I nagle ślady się urywały. Wołaliśmy. Może wiatr ich zwiał? Nie wiem... Dowiemy się, jak się znajdą ciała.

źródło: NKJP: Wioletta Gnacikowska: Himalaizm, Gazeta Wyborcza, 1998-09-09

2. przestępcy

Definicja

wskazówka, która pozwala kogoś lub coś odnaleźć

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

ślad kryjówki, przestępcy, zbrodni; zaginionego
natrafić, tracić na czyjś ślad

Cytaty

Na ślad przestępcy trafiliśmy dzięki rozpracowaniu włamań do skrzynek z łączami Internetu.

źródło: NKJP: Andrzej Madejczyk: Seryjni złodzieje zatrzymani, Dziennik Zachodni, 2003-03-20

Mężczyzna uderzył ją drewnianym prawidłem do buta, gdy zdecydowała się z nim rozwieść. Aby zatrzeć ślady zbrodni, poćwiartował jej zwłoki i wrzucił do rzeki.

źródło: NKJP: Marta Paluch, (mst): 10 zbrodni, na wspomnienie których przechodzą nas dreszcze, Gazeta Krakowska, 2007-06-01

3. przeszłości

Definicja

pozostałość po kimś lub po czymś, co istniało dawno temu, będąca dowodem tego istnienia

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

ślad osady, osiedli ludzi pierwotnych, epoki kamienia, socrealizmu...
odkryć, odnaleźć, znaleźć ślady
natrafić, trafić na ślad

Cytaty

- Podczas badań odkryliśmy ślady osady obronnej sprzed 4 tysięcy lat [...].

źródło: NKJP: Łukasz Zalesiński: Skansenu nie będzie?, Gazeta Poznańska, 2003-01-10

Nowa seria badań, rozpoczęta 3 tygodnie temu, pozwoliła naukowcom dotrzeć do śladów z epoki paleolitu środkowego.

źródło: NKJP: (AGN): Ślady neandertalczyka, Dziennik Polski, 2008-07-23

4. alkoholu

Definicja

bardzo mała ilość czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie ogólne określenia ilości

Połączenia

ślad alkoholu, narkotyków, trucizny; niepokoju, zdenerwowania
odnaleźć, wyczuć, wykryć ślady czegoś
ani śladu; nie ma śladu czegoś

Cytaty

Jej zwłoki zbadało trzech najlepszych we Wrocławiu medyków z mistrzem Gocwinem na czele, nie znaleźli jednak żadnych śladów trucizny, poza małym skaleczeniem na wyschłej piersi, które mogło pochodzić od ukąszenia jakiegoś owada.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

Wygrzewała się na słońcu. Nie dostrzegłam u niej śladu zdenerwowania. Ja przeciwnie, pociły mi się ręce, więc ciągle myłam je nad zlewem.

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Sprawa Niny S., 2009

Składnia

ślad

CZEGO

5. drogi

Definicja

wytyczony w terenie pas, po którym przebiega lub ma przebiegać droga albo linia kolejowa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

nowy, stary ślad

Cytaty

[...] ślad linii kolejowej musi przypominać linię prostą, aby pociągi mogły poruszać się z dużą prędkością.

źródło: Internet: gostynslaska.pl

Mieszkańcy zdecydowanie nie zgadzają się na przebieg „zakopianki” po nowym śladzie. Postulujemy, aby zrealizowano tzw. koncepcję „0”, czyli poszerzenia istniejącej drogi.

źródło: NKJP: Wokół zakopianki - różne priorytety, Dziennik Polski, 2008-12-19

Frazeologizmy

coś podejmuje trop
coś łapie ślad
coś podejmuje ślad
coś podjęło trop
coś podjęło ślad
coś złapało ślad
coś wyciska piętno na kimś/czymś
coś wyciska ślad
coś wycisnęło piętno na kimś/czymś
coś wycisnęło ślad
ktoś idzie w czyjeś ślady
ktoś idzie śladem kogoś
ktoś wstępuje w czyjeś ślady
ktoś idzie śladami kogoś
ktoś poszedł w czyjeś ślady
ktoś poszedł śladem kogoś
ktoś wstąpił w czyjeś ślady
ktoś poszedł śladami kogoś
ktoś wpada na trop czegoś/kogoś
ktoś wpada na ślad kogoś/czegoś
ktoś wpadł na trop czegoś/kogoś
ktoś wpadł na ślad kogoś/czegoś
ślad ginie po kimś/czymś
ślad węglowy
ślad zaginął po kimś/czymś
w ślad za

Data ostatniej modyfikacji: 30.10.2024