Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
podbiorę |
podbierzemy |
|||
2 os. |
podbierzesz |
podbierzecie |
|||
3 os. |
podbierze |
podbiorą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
podebrałem +(e)m podebrał |
podebrałam +(e)m podebrała |
podebrałom +(e)m podebrało |
podebraliśmy +(e)śmy podebrali |
podebrałyśmy +(e)śmy podebrały |
2 os. |
podebrałeś +(e)ś podebrał |
podebrałaś +(e)ś podebrała |
podebrałoś +(e)ś podebrało |
podebraliście +(e)ście podebrali |
podebrałyście +(e)ście podebrały |
3 os. |
podebrał |
podebrała |
podebrało |
podebrali |
podebrały |
bezosobnik: podebrano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
podbierzmy |
|
2 os. |
podbierz |
podbierzcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
podebrałbym bym podebrał |
podebrałabym bym podebrała |
podebrałobym bym podebrało |
podebralibyśmy byśmy podebrali |
podebrałybyśmy byśmy podebrały |
2 os. |
podebrałbyś byś podebrał |
podebrałabyś byś podebrała |
podebrałobyś byś podebrało |
podebralibyście byście podebrali |
podebrałybyście byście podebrały |
3 os. |
podebrałby by podebrał |
podebrałaby by podebrała |
podebrałoby by podebrało |
podebraliby by podebrali |
podebrałyby by podebrały |
bezosobnik: podebrano by
bezokolicznik: podebrać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
podebrawszy
gerundium: podebranie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | podebranie |
podebrania |
D. | podebrania |
podebrań |
C. | podebraniu |
podebraniom |
B. | podebranie |
podebrania |
N. | podebraniem |
podebraniami |
Ms. | podebraniu |
podebraniach |
W. | podebranie |
podebrania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: podebrany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | podebrany |
podebrany |
podebrany |
podebrane |
podebrana |
D. | podebranego |
podebranego |
podebranego |
podebranego |
podebranej |
C. | podebranemu |
podebranemu |
podebranemu |
podebranemu |
podebranej |
B. | podebranego |
podebranego |
podebrany |
podebrane |
podebraną |
N. | podebranym |
podebranym |
podebranym |
podebranym |
podebraną |
Ms. | podebranym |
podebranym |
podebranym |
podebranym |
podebranej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | podebrani |
podebrani |
podebrane |
podebrane |
D. | podebranych |
podebranych |
podebranych |
podebranych |
C. | podebranym |
podebranym |
podebranym |
podebranym |
B. | podebranych |
podebranych |
podebranych |
podebrane |
N. | podebranymi |
podebranymi |
podebranymi |
podebranymi |
Ms. | podebranych |
podebranych |
podebranych |
podebranych |
odpowiednik aspektowy: podbierać
Pochodzenie
Zob. brać I
1. rybę podbierakiem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- podebrać rękoma; liną
Cytaty
Kolega Majchrzycki pomógł mi już zmęczoną rybę podebrać podbierakiem. źródło: NKJP: (sm): Dwaj Janowie i karp olbrzymi, Czas Ostrzeszowski, nr 42, 2005 |
|
Podczas kopania fachowcy coś przeoczyli i podebrali ziemię tak, że zapadły się filary podtrzymujące mój balkon. źródło: NKJP: Magdalena Nowacka: Przodownicy tym razem w tyle?, Dziennik Zachodni, 2007-08-16 |
|
I wtedy zobaczyłem mój kapelusz, krok ode mnie, w trawie. A przy kapeluszu pysk krowy, jakby go wąchała. Schyliłem się, delikatnie podebrałem spod jej pyska [...]. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007 |
|
Szczególnie pilnowane są karpie w tzw. magazynach, czyli zbiornikach, w których czekają przed świętami na klientów. Tu podebranie ryb z pewnością byłoby łatwiejsze niż w stawie. źródło: NKJP: (jam): W ochronie ryb przed złodziejami..., Dziennik Łódzki, 2002-12-13 |
Składnia
+ | podebrać | + |
CO +
(CZYM)
|
2. podkraść pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podciągnąć, podkraść, podwędzić | |
hiperonimy: | ukraść |
Połączenia
- malec podebrał
- podebrać pieniądze, forsę; książkę; kosmetyk; gruszki, jajka, miód, posiłek; węgiel
- podebrać matce, ojcu, rodzicom; ptakowi, pszczołom
- podebrać z kieszeni; z kasy
- podebrać w sklepie
- cichcem podebrać
Cytaty
Podebrały z kasy prawie pół miliona złotych. źródło: NKJP: Tomasz Barański: Od lat okradały własny bank, Super Express, 2006 |
|
- Opowiadał, że ci, którzy go pilnowali, zasnęli. A on wcześniej podebrał z biurka spinacz i otworzył nim kajdanki. źródło: NKJP: Marek Sosnowski: Janosik lubił dzieci, Dziennik Bałtycki, 2001-01-13 |
|
Jako siedmiolatek podebrałem ojcu sporą sumę pieniędzy. Rzecz się wydała. źródło: NKJP: Mirosława Drapacz, Krystyna Budny: „I ujrzałem bestię...” (życiorysy pisane narkotykami), Wychowawca, nr 127-128, 2003-07 |
|
Bociek dostaje jeść trzy razy dziennie [...], ale i kurom lubi podebrać kąski. źródło: NKJP: Magdalena Rubaszewska: Bocian na urzędzie, Express Ilustrowany, 2003-04-19 |
|
Ponieważ sępy i orły przednie mogłyby nie odchować piskląt z jaj, podebrano im je i złożono w inkubatorach. źródło: NKJP: (MAZ JOD GOK MAG): Miejskie sprawy, Gazeta Poznańska, 2005-03-29 |
Składnia
+ | podebrać | + |
CO +
(SKĄD)
|
|
+ | podebrać | + |
CO +
(KOMU/CZEMU)
|
3. podkraść pomysł
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- podebrać pomysł; tekst, temat, motyw, nazwy
Cytaty
Niezależnie od tego, kto, kiedy i komu podebrał pomysł, inicjatywa jest słuszna. źródło: NKJP: Joanna Kardasz, Beata Marcińczyk: Trykają się o koziołki, Gazeta Poznańska, 2002-06-12 |
|
Nie tylko jednak Platformie podebrano nazwę. źródło: NKJP: (AK): Zagrali na nosie?, Gazeta Krakowska, 2002-09-10 |
|
- Niewiarygodne... A oni... - zaczyna i przerywa wpół słowa. Patrzy na mnie podejrzliwie. Zorientował się, że ma mało myśli i że to ja musiałem mu podebrać. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
Chciałbym też napisać operę dla dzieci, ale nie będę o tym opowiadał, bo a nuż ktoś podbierze temat? źródło: NKJP: Dorota Szwarcman: Muszę sadzić drzewa, Polityka, 2008-11-22 |
Składnia
+ | podebrać | + |
CO +
(KOMU/CZEMU)
|
4. podkraść klientów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podkraść |
Połączenia
- podebrać klienta, klientelę, pasażerów, pacjentów, piłkarzy, zawodników
- pozyskać, podebrać
Cytaty
– Okazuje się, że pół drużyny chce Panu podebrać trener Palik? źródło: NKJP: Mariusz Biel: Drużynę buduje się w szatni, Sztafeta, nr 27, 2003 |
|
Na pewno podbierze im trochę klientów. źródło: NKJP: (X): Konkurencja dla hipermarketów?, Dziennik Polski, 2002-04-26 |
|
W 1983 r. startujący zakład podebrał fachową kadrę najlepszym firmom odzieżowym [...]. źródło: NKJP: Agnieszka Skarbek: W azteckie wzory, Gazeta Wyborcza, 1994-03-15 |
|
Trzeba cały czas zachować czujność, by nie podebrano nam kolejnych zawodników [...]. źródło: NKJP: Jerzy Zaborski: Trener budowniczy, Dziennik Polski, 2008-02-05 |
|
Sytuacja do tego stopnia była trudna, że musieliśmy podebrać zawodnika z juniorów młodszych. Musieliśmy sobie jakoś radzić [...]. źródło: NKJP: (zab): Wszyscy skorzystali, Dziennik Polski, 2005-06-02 |
Składnia
+ | podebrać | + |
KOGO +
(KOMU)
|
|
+ | podebrać | + |
KOGO +
(SKĄD)
|
5. podkraść kobietę
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Cytaty
Już dawno zauważyłem, że mój przyjaciel musi mieć pewność, że ja mu nie podbiorę kobiety. źródło: NKJP: Internet |
|
Na cóż teraz pamiętać, kto komu dziewczynę podebrał cycatą, a kto jadł bułeczki białe, bo ojciec miał młyn. źródło: NKJP: Bohdan Sławiński: Królowa Tiramisu, 2008 |
Składnia
+ | podebrać | + |
KOGO +
(KOMU)
|
6. o rzece
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Połączenia
- rzeka, woda podebrała
- podebrać brzegi
- mocno podebrać
Cytaty
Po ostatniej ulewie poziom wody był tak wysoki, że woda podebrała nam ziemię spod betonu przy chlewie [...]. źródło: NKJP: (aru): Spadnie nie spadnie, Gazeta Krakowska, 2001-08-13 |
|
Na ulicy Podhalańskiej w Rabce rwący potok podebrał kawałek drogi i zbliżył się do domów mieszkalnych. źródło: NKJP: Monika Bednarz, Józef Słowik: Podhale w wodzie, Gazeta Krakowska, 2007-09-08 |
Składnia
+ | podebrać | + |
CO +
(KOMU) +
(SKĄD)
|
7. podpuścić kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podpuścić, podżegnąć, wypuścić | |
hiperonimy: | sprowokować |
Cytaty
Nie potrafię zrozumieć, jak taka babcia mogła mnie tak łatwo podpuścić! W Internecie podebrała mnie zmysłowością słów i tą okazją. źródło: NKJP: Krystyna Pytlakowska: Zaczatowani, 2005 |
|
Aby skutecznie podebrać kandydata do werbunku, trzeba go było najpierw dobrze rozpracować, a więc znaleźć jakieś jego słabe punkty, czyniące go bardziej podatnym na propozycję współpracy. źródło: NKJP: Roman Graczyk: Tropem SB: jak czytać teczki, 2007 |
|
Jakoś się jej wymsknęło, jakoś tak ją podebrała Jagienka, że jeśli jej nie ufa, to oczywiście nie ma sprawy. Powiedziała więc, że uciekają razem, Dominika i Adaś, do Warszawy. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009 |
Składnia
+ | podebrać | + |
KOGO +
(CZYM)
|