UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dopchać się

rzadziej dopchnąć się

Chronologizacja

1861, SJPWil

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopcham się
dopchamy się
2 os. dopchasz się
dopchacie się
3 os. dopcha się
dopchają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopchałem się
+(e)m się dopchał
dopchałam się
+(e)m się dopchała
dopchałom się
+(e)m się dopchało
dopchaliśmy się
+(e)śmy się dopchali
dopchałyśmy się
+(e)śmy się dopchały
2 os. dopchałeś się
+(e)ś się dopchał
dopchałaś się
+(e)ś się dopchała
dopchałoś się
+(e)ś się dopchało
dopchaliście się
+(e)ście się dopchali
dopchałyście się
+(e)ście się dopchały
3 os. dopchał się
dopchała się
dopchało się
dopchali się
dopchały się

bezosobnik: dopchano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. dopchajmy się
2 os. dopchaj się
dopchajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. dopchałbym się
bym się dopchał
dopchałabym się
bym się dopchała
dopchałobym się
bym się dopchało
dopchalibyśmy się
byśmy się dopchali
dopchałybyśmy się
byśmy się dopchały
2 os. dopchałbyś się
byś się dopchał
dopchałabyś się
byś się dopchała
dopchałobyś się
byś się dopchało
dopchalibyście się
byście się dopchali
dopchałybyście się
byście się dopchały
3 os. dopchałby się
by się dopchał
dopchałaby się
by się dopchała
dopchałoby się
by się dopchało
dopchaliby się
by się dopchali
dopchałyby się
by się dopchały

bezosobnik: dopchano by się

bezokolicznik: dopchać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: dopchawszy się

gerundium: dopchanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dopchanie się
dopchania się
D. dopchania się
dopchań się
C. dopchaniu się
dopchaniom się
B. dopchanie się
dopchania się
N. dopchaniem się
dopchaniami się
Ms. dopchaniu się
dopchaniach się
W. dopchanie się
dopchania się

odpowiednik aspektowy: dopychać się

Pochodzenie

Zob. pchać

1. do baru

Definicja

przedostać się w jakieś miejsce, przecisnąwszy się przez tłum lub dużą ilość jakichś rzeczy

Warianty

  • rzadziej dopchnąć się

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dostać się, dotrzeć

Cytaty

Na kwietniowej mszy poświęconej jego pamięci tłumy były gęste, nie można było dopchać się do środka kościoła - tak wiele przyniesiono kwiatów.

źródło: NKJP: Farida Kuligowska: Dynastia Mussolinich, Polityka, nr 23, 1995

Już prawie byliśmy pewni, że ruszymy na Mazury, ale krótka migawka w telewizji, pokazująca dziesiątki tysięcy ludzi rozpaczliwie usiłujących dopchać się do wody, kazała nam jeszcze raz przemyśleć plany.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska, Leszek Talko: Talki w wielkim mieście, 2002

W korytarzu panował nieprawdopodobny ścisk [...]. Niektórzy wychodzili zaczerpnąć świeżego powietrza lub wypalić papierosa i, kiedy wracali, nie mogli dopchać się na swoje miejsce.

źródło: NKJP: To tylko przygrywka, Dziennik Polski, 2001-02-17

W knajpach nie można było się dopchać do baru [...].

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Po wiecu ci z podium zmieszali się z tłumem, zrobił się ruch, tłoczno, nie było właściwie widać żadnej ochrony, obstawy, policji. Joe dopchał się do młodego człowieka (mówiąc mi po drodze, że to minister) i spytał go, czy mógłbym przyjść do niego jutro.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Heban, 2004

Składnia

bez ograniczeń + dopchać się +
DOKĄD

2. do władzy

Definicja

pot.  pejorat. 
pokonawszy inne osoby zabiegające o coś, osiągnąć zamierzony cel

Warianty

  • rzadziej dopchnąć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  dostać się

Cytaty

Ola pisze jakiś referat, więc nie ma mowy, żeby po południu ktoś inny mógł się dopchać do komputera.

źródło: NKJP: Katarzyna Jakubowska: Mamo, długo jeszcze?, Ozon, nr 5, 2005

Czeska prawica czasem snuje katastrofalne wizje, co się stanie, kiedy ta dziwaczna partia jakoś dopcha się do władzy.

źródło: NKJP: Tomasz Maćkowiak: Cierpienia młodej demokracji, Polityka, 2007-11-17

Nie mieliśmy takiego szczęścia jak wydawcy z innych miast, którzy dopchali się do zagranicznych funduszy przeznaczonych na rozwój inicjatyw prasowych lub gwarantowanych przez państwo kredytów.

źródło: NKJP: Ryszard Baranowski: Dziesięciolecie, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2001-06-07

Był najlepiej płatnym nauczycielem fortepianu w Paryżu, dostawał 20 luidorów za lekcję, sumę olbrzymią, a i tak nikt się nie mógł do niego dopchać.

źródło: NKJP: Marcin Majchrowski, Bartosz Kamiński: Dziś odbędzie się inauguracja Roku Chopinowskiego w Filharmonii Narodowej, Gazeta Wyborcza, 1999-03-01

Składnia

bez ograniczeń + dopchać się +
do KOGO/CZEGO

3. ciastkami

Definicja

pot. 
zjeść coś dodatkowo, uzupełniając niewystarczający posiłek

Warianty

  • rzadziej dopchnąć się

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z jedzeniem

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dojeść, dopaść się

Cytaty

[...] jak się nie naje na stołówce, to dopcha się bułką czy jabłkiem albo bananem.

źródło: NKJP: Internet

Od rana, zaraz po śniadaniu, potrafiłam zjeść pączka i dopchać się ciastkami czekoladowymi. Po godzinie znów miałam chęć na coś słodkiego.

źródło: Internet: poradniadietetyczna.fit.pl

Składnia

bez ograniczeń + dopchać się +
CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 09.11.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj