UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

podbierać

Chronologizacja

1565, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	podbieram	podbieramy
2 os.	podbierasz	podbieracie
3 os.	podbiera	podbierają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	podbierałem +(e)m podbierał	podbierałam +(e)m podbierała	podbierałom +(e)m podbierało	podbieraliśmy +(e)śmy podbierali	podbierałyśmy +(e)śmy podbierały
2 os.	podbierałeś +(e)ś podbierał	podbierałaś +(e)ś podbierała	podbierałoś +(e)ś podbierało	podbieraliście +(e)ście podbierali	podbierałyście +(e)ście podbierały
3 os.	podbierał	podbierała	podbierało	podbierali	podbierały

bezosobnik: podbierano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę podbierał będę podbierać	będę podbierała będę podbierać	będę podbierało będę podbierać	będziemy podbierali będziemy podbierać	będziemy podbierały będziemy podbierać
2 os.	będziesz podbierał będziesz podbierać	będziesz podbierała będziesz podbierać	będziesz podbierało będziesz podbierać	będziecie podbierali będziecie podbierać	będziecie podbierały będziecie podbierać
3 os.	będzie podbierał będzie podbierać	będzie podbierała będzie podbierać	będzie podbierało będzie podbierać	będą podbierali będą podbierać	będą podbierały będą podbierać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		podbierajmy
2 os.	podbieraj	podbierajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	podbierałbym bym podbierał	podbierałabym bym podbierała	podbierałobym bym podbierało	podbieralibyśmy byśmy podbierali	podbierałybyśmy byśmy podbierały
2 os.	podbierałbyś byś podbierał	podbierałabyś byś podbierała	podbierałobyś byś podbierało	podbieralibyście byście podbierali	podbierałybyście byście podbierały
3 os.	podbierałby by podbierał	podbierałaby by podbierała	podbierałoby by podbierało	podbieraliby by podbierali	podbierałyby by podbierały

bezosobnik: podbierano by

bezokolicznik: podbierać

imiesłów przysłówkowy współczesny: podbierając

gerundium: podbieranie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	podbieranie	podbierania
D.	podbierania	podbierań
C.	podbieraniu	podbieraniom
B.	podbieranie	podbierania
N.	podbieraniem	podbieraniami
Ms.	podbieraniu	podbieraniach
W.	podbieranie	podbierania

imiesłów przymiotnikowy czynny: podbierający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	podbierający	podbierający	podbierający	podbierające	podbierająca
D.	podbierającego	podbierającego	podbierającego	podbierającego	podbierającej
C.	podbierającemu	podbierającemu	podbierającemu	podbierającemu	podbierającej
B.	podbierającego	podbierającego	podbierający	podbierające	podbierającą
N.	podbierającym	podbierającym	podbierającym	podbierającym	podbierającą
Ms.	podbierającym	podbierającym	podbierającym	podbierającym	podbierającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	podbierający	podbierający	podbierające	podbierające
D.	podbierających	podbierających	podbierających	podbierających
C.	podbierającym	podbierającym	podbierającym	podbierającym
B.	podbierających	podbierających	podbierających	podbierające
N.	podbierającymi	podbierającymi	podbierającymi	podbierającymi
Ms.	podbierających	podbierających	podbierających	podbierających

imiesłów przymiotnikowy bierny: podbierany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	podbierany	podbierany	podbierany	podbierane	podbierana
D.	podbieranego	podbieranego	podbieranego	podbieranego	podbieranej
C.	podbieranemu	podbieranemu	podbieranemu	podbieranemu	podbieranej
B.	podbieranego	podbieranego	podbierany	podbierane	podbieraną
N.	podbieranym	podbieranym	podbieranym	podbieranym	podbieraną
Ms.	podbieranym	podbieranym	podbieranym	podbieranym	podbieranej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	podbierani	podbierani	podbierane	podbierane
D.	podbieranych	podbieranych	podbieranych	podbieranych
C.	podbieranym	podbieranym	podbieranym	podbieranym
B.	podbieranych	podbieranych	podbieranych	podbierane
N.	podbieranymi	podbieranymi	podbieranymi	podbieranymi
Ms.	podbieranych	podbieranych	podbieranych	podbieranych

odpowiednik aspektowy: podebrać

Pochodzenie

Zob. brać I

1. siano sierpem

Definicja

brać coś od spodu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

podbierać łyżeczką

Cytaty

	Potem pokazała, jak gołąbki w Nicei dziobią groch. - Wrony też się nauczyły. Podbierają groch dziobem jak szuflą, aż słychać szuranie. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010
	Wisiał tam na gwoździu sierp. Stary sierp, którym jeszcze jego babka podbierała pokos. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967
	Nikt tych kłosów nie podbierał, nie wiązał i nie składał w snopy na kopkach. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Ludzie stają do pracy. Miarowo brzęczą kosy, kobiety idące z tyłu zręcznie podbierają ścięty rzepak i układają go w snopki [...]. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003
	Wujek Stefan swoimi wielkimi rękami podbiera te piersi wujenki, wiszące nad miednicą, jakby szczenięta z barłogu podbierał. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Składnia

podbierać

CO + (CZYM)

2. podkradać pieniądze

Definicja

kraść małe ilości czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	podciągać, podkradać
	hiperonimy:	kraść

Połączenia

dzieci podbierały
podbierać pieniądze, gotówkę, drobne, oszczędności; książki, płyty; ciuchy, ciuszki, odzież; kremy, perfumy, kosmetyki; puch; jabłka, gruszki, czekoladę, cukierki, mleko, jajka, miód, kawę, żywność; owce, kury; węgiel, gaz
podbierać mamie, rodzicom, sąsiadowi, dzieciom; ptakom, pszczołom
podbierać z portfela, z kieszeni; z pudełka; z tacy; z szafek; z kasy; z banku; ze spiżarni; z kont; z (ptasich,...) gniazd; z ogródków
kilkakrotnie podbierać; podbierać cichcem

Cytaty

	Podczas przesłuchania przyznała się do winy. Co spowodowało, że zaczęła podbierać pieniądze z kasy gminy? – Zwykła chciwość. źródło: NKJP: Jacek Bombor: Chciwość urzędniczki, Trybuna Śląska, 2000-12-19
	[...] Bartuś i Młodszy podbierają kiełbasę z lodówki [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Strękowska-Zaremba: Detektyw Kefirek i pierwszy trup, 2011
	Głodna zwierzyna podbiera żywność ludziom. Nie pomagają nawet zabezpieczenia ustawiane przez myśliwych. źródło: NKJP: Janusz Pawul: Sposób na jelenia, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2004-11-23
	- Nie dość, że chłopiec palił marihuanę, to pieniądze na narkotyki podbierał swojej babci. źródło: NKJP: Aleksandra Popów: Narkotyki w kieszeni dziecka, Dziennik Bałtycki, 2005-11-17
	Obok pszczelarstwa - czyli hodowli pszczół w ulach - na wielu terenach prosperowało bartnictwo, polegające na podbieraniu miodu leśnym pszczołom [...].. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004

Składnia

	+	podbierać	+	CO + (SKĄD)
	+	podbierać	+	CO + (KOMU/CZEMU)

3. podkradać pomysły

Definicja

pozbawiać kogoś jakichś wartości, sprawiając, że czegoś jest mniej niż powinno lub mogłoby być

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

odbierać, pozbawiać

Połączenia

podbierać pomysły, myśli; tematy, cytaty, nazwy; zatrudnienie
podbierać nauczycielom

Cytaty

	CBA, z racji swoich uprawnień, zaczęło podbierać policji sprawy dotyczące korupcji. źródło: NKJP: Jakub Stachowiak: Dobry glina, zły glina, Polityka, 2008-03-01
	Widzę, że Wiśniewski mówi już całkiem do rzeczy, więc chytrze podbieram mu jeszcze jedną, małą porcję myśli. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998
	Dopiero co zazdrościliśmy Słowacji, że podbiera Polsce wielkie inwestycje zagraniczne [...]. źródło: NKJP: Jerzy Baczyński: Palma Wielkanocna, Polityka, 2004-04-10
	Nie podbieraj pomysłów Panu Bogu. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Trójkąt bermudzki, 2002

Składnia

podbierać

CO + (KOMU/CZEMU)

4. podkradać klientów

Definicja

oferując lepsze warunki, sprawiać, że jakieś osoby stają się członkami innej grupy niż do tej pory

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

podkradać

Połączenia

podbierać pracowników, klientów, pasażerów, pacjentów, uczniów, piłkarzy, zawodników, posłów, wyborców
podbierać konkurentom, konkurencji
podbierać z przystanków

Cytaty

	W dodatku niezwykle liberalne przepisy prawne pozwalały zagranicznym biurom podróży podbierać klientów czeskim konkurentom. źródło: NKJP: Andrzej Jagodziński: Czy turystyczna stolica Europy Środkowej na turystach zarabia, Gazeta Wyborcza, 1993-08-09
	– Nie dość, że podbierają pasażerów miejskiej komunikacji, to jeszcze bezczelnie korzystają z ich przystanków. źródło: NKJP: Mirosław Łukaszuk: Dokręcane autobusy, Trybuna Śląska, 2001-12-07
	[...] Próbuje podbierać posłów z jego partii. źródło: NKJP: (APP): Koalicja trzeszczy w szwach, Dziennik Łódzki, 2006-09-22
	Werbownicy ciągle konkurują ze sobą o śląskich górników, w wagonach odbywają się przetargi, agitacje i podbieranie siły roboczej. źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007

Składnia

	+	podbierać	+	KOGO + (KOMU)
	+	podbierać	+	KOGO + (SKĄD)

5. podkradać żony

Definicja

uwodzić kogoś, kto jest uczuciowo lub formalnie związany z kimś innym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Połączenia

podbierać żony
podbierać mężowi

Cytaty

Otoczony wianuszkiem oddanych wielbicielek, niejednokrotnie narażał się mężczyznom, którym podbierał żony i narzeczone.

źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Bildungsroman dla gospodyń domowych, Esensja, 2009-08-21

Gach, podbierający potajemnie żonę mężowi, uchodził za złodzieja i podlegał surowej nieraz karze, natomiast gach, gotowy z góry płacić mężowi odszkodowanie, osiągał tu niejednokrotnie luby cel za zgodą męża.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962

Składnia

podbierać

KOGO + (KOMU)

6. o rzece

Definicja

przemieszczając się, rwać, niszczyć coś od dołu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Połączenia

woda podbiera
podbierać brzegi

Cytaty

Straty poczyniła przede wszystkim główna rzeka, płynąca wzdłuż drogi powiatowej. Żywioł zaczął podbierać drogę w trzech miejscach, ale ostatecznie udało się zapobiec jej przerwaniu.

źródło: NKJP: (TEZ): Dwa dni walki z żywiołem, Dziennik Polski, 2006-06-06

Co jakiś czas jej wielkość się zmniejsza, bo nurt strumyka podbiera brzegi [...].

źródło: NKJP: (WIK): Uciążliwy strumyk po ulewnych deszczach, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2005-08-11

Składnia

podbierać

7. podpuszczać kogoś

Definicja

pot.

działając podstępnie, sprawiać, że ktoś robi coś, co stawia go w niekorzystnej sytuacji lub ktoś zwraca się przeciw komuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	podpuszczać, podżegać, wypuszczać
	hiperonimy:	prowokować

Cytaty

	Pojawiał się także jako Śliczna Rozwódka, Cycatka, Niewinna jak Lelija i podbierał mężczyzn na kobiece nicki. Przez pół roku bawił się też pod loginem Lucyfer, nic nie pisząc, stawiając tylko kropki. źródło: NKJP: Krystyna Pytlakowska: Zaczatowani, 2005
	Funkcjonariusz SB zastawiał na swojego rozmówcę rozmaite pułapki, próbował go podbierać, dopytywał się życzliwie o różne sprawy, chwalił go lub straszył. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008
	Piszczek nie podbiera bezczelnie czytelnika. Przy odpowiednim poziomie wygimnastykowania mózgu oraz skłonności do absurdu, można się śmiać przy lekturze jego książki. źródło: NKJP: Internet
	Na kartce rozpisywał, co, ile i komu, szafował nieistniejącymi milionami. A ile byś na przykład chciała czekolad? - pytał córkę. A ty, Dziunia, jakieś łaszki, fatałaszki, fiu-bździu? - podbierał Jadzię. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009

Składnia

	+	podbierać	+	KOGO + (na CO)
	+	podbierać	+	KOGO + MOWA WPROST

Data ostatniej modyfikacji: 13.03.2017