Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
podbieram |
podbieramy |
|||
2 os. |
podbierasz |
podbieracie |
|||
3 os. |
podbiera |
podbierają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
podbierałem +(e)m podbierał |
podbierałam +(e)m podbierała |
podbierałom +(e)m podbierało |
podbieraliśmy +(e)śmy podbierali |
podbierałyśmy +(e)śmy podbierały |
2 os. |
podbierałeś +(e)ś podbierał |
podbierałaś +(e)ś podbierała |
podbierałoś +(e)ś podbierało |
podbieraliście +(e)ście podbierali |
podbierałyście +(e)ście podbierały |
3 os. |
podbierał |
podbierała |
podbierało |
podbierali |
podbierały |
bezosobnik: podbierano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę podbierał będę podbierać |
będę podbierała będę podbierać |
będę podbierało będę podbierać |
będziemy podbierali będziemy podbierać |
będziemy podbierały będziemy podbierać |
2 os. |
będziesz podbierał będziesz podbierać |
będziesz podbierała będziesz podbierać |
będziesz podbierało będziesz podbierać |
będziecie podbierali będziecie podbierać |
będziecie podbierały będziecie podbierać |
3 os. |
będzie podbierał będzie podbierać |
będzie podbierała będzie podbierać |
będzie podbierało będzie podbierać |
będą podbierali będą podbierać |
będą podbierały będą podbierać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
podbierajmy |
|
2 os. |
podbieraj |
podbierajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
podbierałbym bym podbierał |
podbierałabym bym podbierała |
podbierałobym bym podbierało |
podbieralibyśmy byśmy podbierali |
podbierałybyśmy byśmy podbierały |
2 os. |
podbierałbyś byś podbierał |
podbierałabyś byś podbierała |
podbierałobyś byś podbierało |
podbieralibyście byście podbierali |
podbierałybyście byście podbierały |
3 os. |
podbierałby by podbierał |
podbierałaby by podbierała |
podbierałoby by podbierało |
podbieraliby by podbierali |
podbierałyby by podbierały |
bezosobnik: podbierano by
bezokolicznik: podbierać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
podbierając
gerundium: podbieranie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | podbieranie |
podbierania |
D. | podbierania |
podbierań |
C. | podbieraniu |
podbieraniom |
B. | podbieranie |
podbierania |
N. | podbieraniem |
podbieraniami |
Ms. | podbieraniu |
podbieraniach |
W. | podbieranie |
podbierania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: podbierający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | podbierający |
podbierający |
podbierający |
podbierające |
podbierająca |
D. | podbierającego |
podbierającego |
podbierającego |
podbierającego |
podbierającej |
C. | podbierającemu |
podbierającemu |
podbierającemu |
podbierającemu |
podbierającej |
B. | podbierającego |
podbierającego |
podbierający |
podbierające |
podbierającą |
N. | podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
podbierającą |
Ms. | podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
podbierającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | podbierający |
podbierający |
podbierające |
podbierające |
D. | podbierających |
podbierających |
podbierających |
podbierających |
C. | podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
podbierającym |
B. | podbierających |
podbierających |
podbierających |
podbierające |
N. | podbierającymi |
podbierającymi |
podbierającymi |
podbierającymi |
Ms. | podbierających |
podbierających |
podbierających |
podbierających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: podbierany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | podbierany |
podbierany |
podbierany |
podbierane |
podbierana |
D. | podbieranego |
podbieranego |
podbieranego |
podbieranego |
podbieranej |
C. | podbieranemu |
podbieranemu |
podbieranemu |
podbieranemu |
podbieranej |
B. | podbieranego |
podbieranego |
podbierany |
podbierane |
podbieraną |
N. | podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
podbieraną |
Ms. | podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
podbieranej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | podbierani |
podbierani |
podbierane |
podbierane |
D. | podbieranych |
podbieranych |
podbieranych |
podbieranych |
C. | podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
podbieranym |
B. | podbieranych |
podbieranych |
podbieranych |
podbierane |
N. | podbieranymi |
podbieranymi |
podbieranymi |
podbieranymi |
Ms. | podbieranych |
podbieranych |
podbieranych |
podbieranych |
odpowiednik aspektowy: podebrać
Pochodzenie
Zob. brać I
1. siano sierpem
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Połączenia
- podbierać łyżeczką
Cytaty
Potem pokazała, jak gołąbki w Nicei dziobią groch. - Wrony też się nauczyły. Podbierają groch dziobem jak szuflą, aż słychać szuranie. źródło: NKJP: Miron Białoszewski: Chamowo, 2010 |
|
Wisiał tam na gwoździu sierp. Stary sierp, którym jeszcze jego babka podbierała pokos. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1967 |
|
Nikt tych kłosów nie podbierał, nie wiązał i nie składał w snopy na kopkach. źródło: NKJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996 |
|
Ludzie stają do pracy. Miarowo brzęczą kosy, kobiety idące z tyłu zręcznie podbierają ścięty rzepak i układają go w snopki [...]. źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2003 |
|
Wujek Stefan swoimi wielkimi rękami podbiera te piersi wujenki, wiszące nad miednicą, jakby szczenięta z barłogu podbierał. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996 |
Składnia
+ | podbierać | + |
CO +
(CZYM)
|
2. podkradać pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa przestępstwa
Połączenia
- dzieci podbierały
- podbierać pieniądze, gotówkę, drobne, oszczędności; książki, płyty; ciuchy, ciuszki, odzież; kremy, perfumy, kosmetyki; puch; jabłka, gruszki, czekoladę, cukierki, mleko, jajka, miód, kawę, żywność; owce, kury; węgiel, gaz
- podbierać mamie, rodzicom, sąsiadowi, dzieciom; ptakom, pszczołom
- podbierać z portfela, z kieszeni; z pudełka; z tacy; z szafek; z kasy; z banku; ze spiżarni; z kont; z (ptasich,...) gniazd; z ogródków
- kilkakrotnie podbierać; podbierać cichcem
Cytaty
Podczas przesłuchania przyznała się do winy. Co spowodowało, że zaczęła podbierać pieniądze z kasy gminy? – Zwykła chciwość. źródło: NKJP: Jacek Bombor: Chciwość urzędniczki, Trybuna Śląska, 2000-12-19 |
|
[...] Bartuś i Młodszy podbierają kiełbasę z lodówki [...]. źródło: NKJP: Małgorzata Strękowska-Zaremba: Detektyw Kefirek i pierwszy trup, 2011 |
|
Głodna zwierzyna podbiera żywność ludziom. Nie pomagają nawet zabezpieczenia ustawiane przez myśliwych. źródło: NKJP: Janusz Pawul: Sposób na jelenia, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2004-11-23 |
|
- Nie dość, że chłopiec palił marihuanę, to pieniądze na narkotyki podbierał swojej babci. źródło: NKJP: Aleksandra Popów: Narkotyki w kieszeni dziecka, Dziennik Bałtycki, 2005-11-17 |
|
Obok pszczelarstwa - czyli hodowli pszczół w ulach - na wielu terenach prosperowało bartnictwo, polegające na podbieraniu miodu leśnym pszczołom [...].. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2004 |
Składnia
+ | podbierać | + |
CO +
(SKĄD)
|
|
+ | podbierać | + |
CO +
(KOMU/CZEMU)
|
3. podkradać pomysły
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- podbierać pomysły, myśli; tematy, cytaty, nazwy; zatrudnienie
- podbierać nauczycielom
Cytaty
CBA, z racji swoich uprawnień, zaczęło podbierać policji sprawy dotyczące korupcji. źródło: NKJP: Jakub Stachowiak: Dobry glina, zły glina, Polityka, 2008-03-01 |
|
Widzę, że Wiśniewski mówi już całkiem do rzeczy, więc chytrze podbieram mu jeszcze jedną, małą porcję myśli. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
Dopiero co zazdrościliśmy Słowacji, że podbiera Polsce wielkie inwestycje zagraniczne [...]. źródło: NKJP: Jerzy Baczyński: Palma Wielkanocna, Polityka, 2004-04-10 |
|
Nie podbieraj pomysłów Panu Bogu. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Trójkąt bermudzki, 2002 |
Składnia
+ | podbierać | + |
CO +
(KOMU/CZEMU)
|
4. podkradać klientów
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podkradać |
Połączenia
- podbierać pracowników, klientów, pasażerów, pacjentów, uczniów, piłkarzy, zawodników, posłów, wyborców
- podbierać konkurentom, konkurencji
- podbierać z przystanków
Cytaty
W dodatku niezwykle liberalne przepisy prawne pozwalały zagranicznym biurom podróży podbierać klientów czeskim konkurentom. źródło: NKJP: Andrzej Jagodziński: Czy turystyczna stolica Europy Środkowej na turystach zarabia, Gazeta Wyborcza, 1993-08-09 |
|
– Nie dość, że podbierają pasażerów miejskiej komunikacji, to jeszcze bezczelnie korzystają z ich przystanków. źródło: NKJP: Mirosław Łukaszuk: Dokręcane autobusy, Trybuna Śląska, 2001-12-07 |
|
[...] Próbuje podbierać posłów z jego partii. źródło: NKJP: (APP): Koalicja trzeszczy w szwach, Dziennik Łódzki, 2006-09-22 |
|
Werbownicy ciągle konkurują ze sobą o śląskich górników, w wagonach odbywają się przetargi, agitacje i podbieranie siły roboczej. źródło: NKJP: Małgorzata Szejnert: Czarny ogród, 2007 |
Składnia
+ | podbierać | + |
KOGO +
(KOMU)
|
|
+ | podbierać | + |
KOGO +
(SKĄD)
|
5. podkradać żony
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Połączenia
- podbierać żony
- podbierać mężowi
Cytaty
Otoczony wianuszkiem oddanych wielbicielek, niejednokrotnie narażał się mężczyznom, którym podbierał żony i narzeczone. źródło: NKJP: Sebastian Chosiński: Bildungsroman dla gospodyń domowych, Esensja, 2009-08-21 |
|
Gach, podbierający potajemnie żonę mężowi, uchodził za złodzieja i podlegał surowej nieraz karze, natomiast gach, gotowy z góry płacić mężowi odszkodowanie, osiągał tu niejednokrotnie luby cel za zgodą męża. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962 |
Składnia
+ | podbierać | + |
KOGO +
(KOMU)
|
6. o rzece
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne
Połączenia
- woda podbiera
- podbierać brzegi
Cytaty
Straty poczyniła przede wszystkim główna rzeka, płynąca wzdłuż drogi powiatowej. Żywioł zaczął podbierać drogę w trzech miejscach, ale ostatecznie udało się zapobiec jej przerwaniu. źródło: NKJP: (TEZ): Dwa dni walki z żywiołem, Dziennik Polski, 2006-06-06 |
|
Co jakiś czas jej wielkość się zmniejsza, bo nurt strumyka podbiera brzegi [...]. źródło: NKJP: (WIK): Uciążliwy strumyk po ulewnych deszczach, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2005-08-11 |
Składnia
+ | podbierać | + |
CO
|
7. podpuszczać kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podpuszczać, podżegać, wypuszczać | |
hiperonimy: | prowokować |
Cytaty
Pojawiał się także jako Śliczna Rozwódka, Cycatka, Niewinna jak Lelija i podbierał mężczyzn na kobiece nicki. Przez pół roku bawił się też pod loginem Lucyfer, nic nie pisząc, stawiając tylko kropki. źródło: NKJP: Krystyna Pytlakowska: Zaczatowani, 2005 |
|
Funkcjonariusz SB zastawiał na swojego rozmówcę rozmaite pułapki, próbował go podbierać, dopytywał się życzliwie o różne sprawy, chwalił go lub straszył. źródło: NKJP: Tadeusz Isakowicz-Zaleski: Moje życie nielegalne, 2008 |
|
Piszczek nie podbiera bezczelnie czytelnika. Przy odpowiednim poziomie wygimnastykowania mózgu oraz skłonności do absurdu, można się śmiać przy lekturze jego książki. źródło: NKJP: Internet |
|
Na kartce rozpisywał, co, ile i komu, szafował nieistniejącymi milionami. A ile byś na przykład chciała czekolad? - pytał córkę. A ty, Dziunia, jakieś łaszki, fatałaszki, fiu-bździu? - podbierał Jadzię. źródło: NKJP: Joanna Bator: Piaskowa Góra, 2009 |
Składnia
+ | podbierać | + |
KOGO +
(na CO)
|
|
+ | podbierać | + |
KOGO +
MOWA WPROST
|