UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

endek

Chronologizacja

1909, Przedświt: miesięcznik polityczno-społeczny, Tom 28, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. endek
endecy
ndepr
endeki
depr
D. endeka
endeków
C. endekowi
endekom
B. endeka
endeków
N. endekiem
endekami
Ms. endeku
endekach
W. endeku
endecy
ndepr
endeki
depr

Pochodzenie

Od: skrótu ND (Narodowa Demokracja).

Definicja

osoba działająca w przedwojennym prawicowym stronnictwie politycznym lub popierająca jego idee

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa doktryny i poglądy polityczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  prawicowiec

Połączenia

  • przedwojenny; zagorzały endek
  • endek i antysemita, endek i chadek, endek i komunista, endek i piłsudczyk, endek i socjalista

Cytaty

Mimo że polityka rządu przedwojennego była bardzo represyjna, to w Nowym Targu wrzało. Byli ludowcy, dziś witosowcy, z prezesem Edwardem Polakiem. Byli socjaliści z towarzyszem Synowcem, mieszkał koło stacji, byli narodowcy, endecy i im przewodził doktor Mech.

źródło: NKJP: Piotr Rayski-Pawlik: Mój Nowy Targ, Gazeta Krakowska, 2001-09-14

Kolejny premier, hr. Aleksander Skrzyński rządził zaledwie kilka miesięcy. Nie dziwota, skoro gabinet został tworzony na łapu-capu. Stworzyła go zadziwiająca koalicja. Obok endeków zasiedli w nim... socjaliści z PPS.

źródło: NKJP: Janowski Darek: Wiosenny koniec sejmokracji, Dziennik Bałtycki, 2007-04-20

W PRL wielu endeków [...] postawiło na układ z władzą: nie przeszkadzały im związki z Rosją, bliska była idea porozumienia z rządzącymi, uważali, że lepsza Polska autonomiczna niż żadna.

źródło: NKJP: Agnieszka Kublik: Realista Dmowski, Gazeta Wyborcza, 1997-11-10

[...] wrogowie ziemiaństwa byli zarówno wśród endeków, jak piłsudczyków oraz innych grup politycznych.

źródło: NKJP: Antoni Kroh: Starorzecza, 2010

Najbardziej popularnym hurtownikiem w Kaliskiem był Szymon Wachs, okrągły, ubrany po europejsku starozakonny, zwany powszechnie Wachsiem. W stosunku do Wachsia żadne uchwały endeków nie obowiązywały.

źródło: NKJP: Mieczysław Jałowiecki: Requiem dla ziemiaństwa, 2005

Data ostatniej modyfikacji: 21.01.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj