UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wypożyczać

Chronologizacja

SStp, SL, SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. pożyczyć

1. dawać coś

Definicja

dawać komuś coś na pewien czas, najczęściej za opłatą i pod warunkiem zwrotu przed upływem określonego terminu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pożyczać

Połączenia

  • biblioteka, firma wypożycza
  • wypożyczać uczniom
  • wypożyczać dzieła, filmy, kasety, książki, lektury, podręczniki; auto, kajak, rowery, samochód; sprzęt
  • wypożyczać bezpłatnie, nieodpłatnie
  • sprzedawać i wypożyczać

Cytaty

Ktoś kiedyś mówił, że w Bibliotece Uniwersyteckiej jest jeden egzemplarz tego dokumentu, ale wypożyczają go tylko za pisemnym zezwoleniem Komitetu Uczelnianego.

źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003

Pedagodzy chętnie wypożyczali zainteresowanym uczniom słowniki oraz ułatwiali dostęp do pracowni internetowej.

źródło: NKJP: (E.Wa): Twórcy słowniczków, Nowiny Raciborskie, 2002-07-03

Początkowo wynajmował dwa jachty, dziś jego firma czarterowa wypożycza jedenaście jednostek: od luksusowych Tang, przez nieco prostsze Morsy i Maki.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Gdy wieje wiatr, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1995-07-28

Trzeci jest autem rezerwowym ewentualnie pokazowym. Kiedy nie będzie startował, będziemy go wypożyczać na wystawy czy targi.

źródło: NKJP: (BD): New Beetle już są, Audi jadą, Dziennik Polski, 2002-02-15

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczam
wypożyczamy
2 os. wypożyczasz
wypożyczacie
3 os. wypożycza
wypożyczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałem
+(e)m wypożyczał
wypożyczałam
+(e)m wypożyczała
wypożyczałom
+(e)m wypożyczało
wypożyczaliśmy
+(e)śmy wypożyczali
wypożyczałyśmy
+(e)śmy wypożyczały
2 os. wypożyczałeś
+(e)ś wypożyczał
wypożyczałaś
+(e)ś wypożyczała
wypożyczałoś
+(e)ś wypożyczało
wypożyczaliście
+(e)ście wypożyczali
wypożyczałyście
+(e)ście wypożyczały
3 os. wypożyczał
wypożyczała
wypożyczało
wypożyczali
wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wypożyczał
będę wypożyczać
będę wypożyczała
będę wypożyczać
będę wypożyczało
będę wypożyczać
będziemy wypożyczali
będziemy wypożyczać
będziemy wypożyczały
będziemy wypożyczać
2 os. będziesz wypożyczał
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczała
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczało
będziesz wypożyczać
będziecie wypożyczali
będziecie wypożyczać
będziecie wypożyczały
będziecie wypożyczać
3 os. będzie wypożyczał
będzie wypożyczać
będzie wypożyczała
będzie wypożyczać
będzie wypożyczało
będzie wypożyczać
będą wypożyczali
będą wypożyczać
będą wypożyczały
będą wypożyczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczajmy
2 os. wypożyczaj
wypożyczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałbym
bym wypożyczał
wypożyczałabym
bym wypożyczała
wypożyczałobym
bym wypożyczało
wypożyczalibyśmy
byśmy wypożyczali
wypożyczałybyśmy
byśmy wypożyczały
2 os. wypożyczałbyś
byś wypożyczał
wypożyczałabyś
byś wypożyczała
wypożyczałobyś
byś wypożyczało
wypożyczalibyście
byście wypożyczali
wypożyczałybyście
byście wypożyczały
3 os. wypożyczałby
by wypożyczał
wypożyczałaby
by wypożyczała
wypożyczałoby
by wypożyczało
wypożyczaliby
by wypożyczali
wypożyczałyby
by wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano by

bezokolicznik: wypożyczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wypożyczając

gerundium: wypożyczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wypożyczanie
wypożyczania
D. wypożyczania
wypożyczań
C. wypożyczaniu
wypożyczaniom
B. wypożyczanie
wypożyczania
N. wypożyczaniem
wypożyczaniami
Ms. wypożyczaniu
wypożyczaniach
W. wypożyczanie
wypożyczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wypożyczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczająca
D. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającej
C. wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającej
B. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczającą
N. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającą
Ms. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczające
D. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
C. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
B. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczające
N. wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
Ms. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypożyczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczany
wypożyczany
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczana
D. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanej
C. wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanej
B. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczaną
N. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczaną
Ms. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczani
wypożyczani
wypożyczane
wypożyczane
D. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
C. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
B. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczane
N. wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
Ms. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych

odpowiednik aspektowy: wypożyczyć

Składnia

bez ograniczeń + wypożyczać +
(KOMU) + CO
bez ograniczeń + wypożyczać +
(KOMU) + CO + (na CO)

2. brać coś

Definicja

brać coś na pewien czas, najczęściej za opłatą i pod warunkiem zwrotu przed upływem określonego terminu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse własność

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  pożyczać

Połączenia

  • czytelnicy wypożyczają
  • wypożyczać dzieła, filmy, kasety, książki, lektury, podręczniki; auto, kajak, rowery, samochód; sprzęt
  • wypożyczać do domu
  • wypożyczać w bibliotece
  • wypożyczać z biblioteki
  • chętnie wypożyczać
  • kupować lub wypożyczać

Cytaty

Po pracy zachodził [...] do biblioteki gromadzkiej i wypożyczał książki.

źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

W tutejszej okolicy chłopi wzięli się na sposób, a mianowicie do każdego przeglądu wypożyczali od sąsiadów konie uznane za niezdatne, i podstawiali je do przeglądów zamiast swoich dobrych.

źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

Kostiumy wypożyczałyśmy z Domu Kultury.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998

Czytam książki naukowe z zakresu nowoczesnej techniki, które wypożyczam w bibliotece publicznej.

źródło: NKJP: Elżbieta Dubas: Edukacja dorosłych w sytuacji samotności i osamotnienia, 2000

80 procent klientów wypożycza lincolny na ślub - szacuje Piotr Tarnowski, właściciel firmy WCT Poland dysponującej czterema limuzynami.

źródło: NKJP: Wesele po polsku, Dziennik Polski, 2001-09-01

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczam
wypożyczamy
2 os. wypożyczasz
wypożyczacie
3 os. wypożycza
wypożyczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałem
+(e)m wypożyczał
wypożyczałam
+(e)m wypożyczała
wypożyczałom
+(e)m wypożyczało
wypożyczaliśmy
+(e)śmy wypożyczali
wypożyczałyśmy
+(e)śmy wypożyczały
2 os. wypożyczałeś
+(e)ś wypożyczał
wypożyczałaś
+(e)ś wypożyczała
wypożyczałoś
+(e)ś wypożyczało
wypożyczaliście
+(e)ście wypożyczali
wypożyczałyście
+(e)ście wypożyczały
3 os. wypożyczał
wypożyczała
wypożyczało
wypożyczali
wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wypożyczał
będę wypożyczać
będę wypożyczała
będę wypożyczać
będę wypożyczało
będę wypożyczać
będziemy wypożyczali
będziemy wypożyczać
będziemy wypożyczały
będziemy wypożyczać
2 os. będziesz wypożyczał
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczała
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczało
będziesz wypożyczać
będziecie wypożyczali
będziecie wypożyczać
będziecie wypożyczały
będziecie wypożyczać
3 os. będzie wypożyczał
będzie wypożyczać
będzie wypożyczała
będzie wypożyczać
będzie wypożyczało
będzie wypożyczać
będą wypożyczali
będą wypożyczać
będą wypożyczały
będą wypożyczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczajmy
2 os. wypożyczaj
wypożyczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałbym
bym wypożyczał
wypożyczałabym
bym wypożyczała
wypożyczałobym
bym wypożyczało
wypożyczalibyśmy
byśmy wypożyczali
wypożyczałybyśmy
byśmy wypożyczały
2 os. wypożyczałbyś
byś wypożyczał
wypożyczałabyś
byś wypożyczała
wypożyczałobyś
byś wypożyczało
wypożyczalibyście
byście wypożyczali
wypożyczałybyście
byście wypożyczały
3 os. wypożyczałby
by wypożyczał
wypożyczałaby
by wypożyczała
wypożyczałoby
by wypożyczało
wypożyczaliby
by wypożyczali
wypożyczałyby
by wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano by

bezokolicznik: wypożyczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wypożyczając

gerundium: wypożyczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wypożyczanie
wypożyczania
D. wypożyczania
wypożyczań
C. wypożyczaniu
wypożyczaniom
B. wypożyczanie
wypożyczania
N. wypożyczaniem
wypożyczaniami
Ms. wypożyczaniu
wypożyczaniach
W. wypożyczanie
wypożyczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wypożyczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczająca
D. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającej
C. wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającej
B. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczającą
N. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającą
Ms. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczające
D. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
C. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
B. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczające
N. wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
Ms. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypożyczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczany
wypożyczany
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczana
D. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanej
C. wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanej
B. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczaną
N. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczaną
Ms. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczani
wypożyczani
wypożyczane
wypożyczane
D. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
C. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
B. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczane
N. wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
Ms. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych

odpowiednik aspektowy: wypożyczyć

Składnia

bez ograniczeń + wypożyczać +
CO + (od KOGO) + (na CO)
bez ograniczeń + wypożyczać +
CO + (SKĄD) + (na CO)
bez ograniczeń + wypożyczać +
CO + (GDZIE) + (na CO)

3. wynajmować kogoś

Definicja

wynajmować do jakiejś pracy i na określony czas kogoś, kto jest na stałe zatrudniony gdzie indziej

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wynajmować

Połączenia

  • wypożyczać pracowników

Cytaty

Czy agencja może wypożyczać pracowników firmie, w której załoga ogłosiła strajk?

źródło: NKJP: Pracownik do wypożyczenia, Dziennik Polski, 2002-02-11

Każdy polski klub piłkarski kupując lub wypożyczając zawodnika musi do 28 lutego wpłacić do PZPN trzy procent sumy transferowej, ale nie mniej niż 2 tys. złotych.

źródło: NKJP: Janusz Dybżyński, Piotr Tenczyński: Piłka nożna, Gazeta Wyborcza, 1995-02-25

Podobno Ptak wcale jednak nie zamierza awansować z tą drużyną do wyższej klasy. Bardziej zyskowne jest wypożyczanie piłkarzy do innych klubów.

źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Karty na stół!, Polityka, 2001-12-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczam
wypożyczamy
2 os. wypożyczasz
wypożyczacie
3 os. wypożycza
wypożyczają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałem
+(e)m wypożyczał
wypożyczałam
+(e)m wypożyczała
wypożyczałom
+(e)m wypożyczało
wypożyczaliśmy
+(e)śmy wypożyczali
wypożyczałyśmy
+(e)śmy wypożyczały
2 os. wypożyczałeś
+(e)ś wypożyczał
wypożyczałaś
+(e)ś wypożyczała
wypożyczałoś
+(e)ś wypożyczało
wypożyczaliście
+(e)ście wypożyczali
wypożyczałyście
+(e)ście wypożyczały
3 os. wypożyczał
wypożyczała
wypożyczało
wypożyczali
wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę wypożyczał
będę wypożyczać
będę wypożyczała
będę wypożyczać
będę wypożyczało
będę wypożyczać
będziemy wypożyczali
będziemy wypożyczać
będziemy wypożyczały
będziemy wypożyczać
2 os. będziesz wypożyczał
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczała
będziesz wypożyczać
będziesz wypożyczało
będziesz wypożyczać
będziecie wypożyczali
będziecie wypożyczać
będziecie wypożyczały
będziecie wypożyczać
3 os. będzie wypożyczał
będzie wypożyczać
będzie wypożyczała
będzie wypożyczać
będzie wypożyczało
będzie wypożyczać
będą wypożyczali
będą wypożyczać
będą wypożyczały
będą wypożyczać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wypożyczajmy
2 os. wypożyczaj
wypożyczajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wypożyczałbym
bym wypożyczał
wypożyczałabym
bym wypożyczała
wypożyczałobym
bym wypożyczało
wypożyczalibyśmy
byśmy wypożyczali
wypożyczałybyśmy
byśmy wypożyczały
2 os. wypożyczałbyś
byś wypożyczał
wypożyczałabyś
byś wypożyczała
wypożyczałobyś
byś wypożyczało
wypożyczalibyście
byście wypożyczali
wypożyczałybyście
byście wypożyczały
3 os. wypożyczałby
by wypożyczał
wypożyczałaby
by wypożyczała
wypożyczałoby
by wypożyczało
wypożyczaliby
by wypożyczali
wypożyczałyby
by wypożyczały

bezosobnik: wypożyczano by

bezokolicznik: wypożyczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wypożyczając

gerundium: wypożyczanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wypożyczanie
wypożyczania
D. wypożyczania
wypożyczań
C. wypożyczaniu
wypożyczaniom
B. wypożyczanie
wypożyczania
N. wypożyczaniem
wypożyczaniami
Ms. wypożyczaniu
wypożyczaniach
W. wypożyczanie
wypożyczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wypożyczający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczająca
D. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczającej
C. wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającemu
wypożyczającej
B. wypożyczającego
wypożyczającego
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczającą
N. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającą
Ms. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczający
wypożyczający
wypożyczające
wypożyczające
D. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
C. wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
wypożyczającym
B. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczające
N. wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
wypożyczającymi
Ms. wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających
wypożyczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wypożyczany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wypożyczany
wypożyczany
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczana
D. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczanej
C. wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanemu
wypożyczanej
B. wypożyczanego
wypożyczanego
wypożyczany
wypożyczane
wypożyczaną
N. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczaną
Ms. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wypożyczani
wypożyczani
wypożyczane
wypożyczane
D. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
C. wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
wypożyczanym
B. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczane
N. wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
wypożyczanymi
Ms. wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych
wypożyczanych

odpowiednik aspektowy: wypożyczyć

Składnia

bez ograniczeń + wypożyczać +
KOGO + (do CZEGO) + (KOMU)
Data ostatniej modyfikacji: 28.01.2011
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj