UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

maszkara

Chronologizacja

1510, SPXVI

Pochodzenie

hiszp. máscara 'maska, przebranie'

z ar. maskhara 'żart'

1. osoba

Definicja

pot. 
osoba o wyglądzie bardzo brzydkim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Cytaty

Wzdrygnąłem się, na samą myśl zobaczenia tej brzydkiej baby. Moja żona to jednak ma zły gust. Więc zdenerwowany rzekłem:
- Do tej maszkary, żartujesz?
- Do maszkary, nie maszkary, ja wiem, jak na nią zawsze patrzysz! - i krzyczy i lamentuje... co za skaranie.

źródło: NKJP: Internet

Jeśli miałabym oceniać jej twarz ogólnie, to raczej maszkara.

źródło: NKJP: Internet

Jestem ciekawa, jaki byłby efekt Twojej obróbki, bo Marlin Manson jest maszkarą i mógłby zagrać w jakimś horrorze, nawet bez charakteryzacji.

źródło: Internet: kermitauke.deviantart.com

Twój stary jest maszkarą.

źródło: Internet: autokrata.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maszkara
maszkary
D. maszkary
maszkarów
maszkar
C. maszkarze
maszkarom
B. maszkarę
maszkary
N. maszkarą
maszkarami
Ms. maszkarze
maszkarach
W. maszkaro
maszkary

2. przedmiot

Definicja

pot. 
coś bardzo brzydkiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Cytaty

Ich zdaniem niektóre domy to maszkary drastycznie kontrastujące z krajobrazem regionu.

źródło: NKJP: Stanisław Zachwieja: Debata o krajobrazie i walorach turystycznych Podhala i Małopolski, Gazeta Krakowska, 2005-08-25

Czy ta maszkara stojąca przed wzgórzem została wyłoniona w drodze konkursu?! - pytali przewodników zwiedzający. I zaraz słychać było kąśliwe komentarze: - Pewnie konkursowa komisja miała porażony nerw wzroku.

źródło: NKJP: Słoneczne strony, Gazeta Poznańska, 2003-07-21

Najwięcej kontrowersji wzbudziła propozycja usytuowania na Małym Rynku kamiennych ław. - To będzie powtórka z maszkary, jaką zafundowano nam na Rynku Głównym - mówiła radna Jadwiga Pittner.

źródło: NKJP: Wszystko będzie lepsze..., Dziennik Polski, 2006-02-17

Z komunistycznej maszkary próbowano zrobić oszkloną oranżerię.

źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maszkara
maszkary
D. maszkary
maszkar
C. maszkarze
maszkarom
B. maszkarę
maszkary
N. maszkarą
maszkarami
Ms. maszkarze
maszkarach
W. maszkaro
maszkary

3. potwór

Definicja

brzydka oraz wzbudzająca wstręt i strach postać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  straszydło

Połączenia

  • maszkara zapustna, zwierzęca

Cytaty

Gregorianki były świętem typowo niemieckim. Ich punktem centralnym był pochód uczniów przebranych za maszkary, którym towarzyszyli nauczyciele.

źródło: NKJP: Śląskie gregorianki, Dziennik Zachodni, 2001-03-12

Kiedyś grupa kolędnicza nosiła maszkary, którymi dla żartu straszono widzów.

źródło: NKJP: Kolędniczy zwyczaj, Gazeta Krakowska, 2006-12-30

Na szczęście są jeszcze miejsca, w których można spotkać turonia, kozę, niedźwiedzia lub też kolędników z gwiazdą. Dokładnie nie wiadomo, jaki był pierwotny sens zwierzęcych maszkar.

źródło: NKJP: Turoń, koza i inni, Gazeta Krakowska, 2002-12-31

Co należy robić, jeśli dziecko czeka na bodźce, rysuje same krechy, czarne maszkary czy inne udziwnione kompozycje?

źródło: NKJP: Joanna Bar: Telewizja nie wychowuje, Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, nr 12 (493), 2001-03-22

Omówiliśmy dość dokładnie temat maszkarów, przebierańców i herodów. Dzieci już wiedzą, co oznacza chodzenie z turoniem, kozą, konikiem [...].

źródło: Internet: szkolapolska.blogspot.com

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maszkara
maszkary
D. maszkary
maszkarów
maszkar
C. maszkarze
maszkarom
B. maszkarę
maszkary
N. maszkarą
maszkarami
Ms. maszkarze
maszkarach
W. maszkaro
maszkary

Inne uwagi

Gdy wyraz odnosi się tylko do osób płci żeńskiej, używa się r.ż., D. lm maszkar. Gdy zaś odnosi się do osoby/osób płci męskiej, do grupy osób obojga płci albo do osoby/osób bez wskazania na płeć, używa się r. m2, D. lm maszkarów lub r. ż, D lm maszkar

4. dekoracja

Definicja

szt. 
motyw dekoracyjny w kształcie stylizowanej głowy ludzkiej lub zwierzęcej o zdeformowanych rysach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka sztuki plastyczne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  maszkaron

Cytaty

Frapowały go przede wszystkim liczne maszkary, których nie brak na zwieńczeniach Sukiennic i innych budynków, zachwycał się Kanoniczą.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

W kościele Santa Maria in Cosmeduin w Rzymie turystów przyciąga maszkara z otwartymi ustami, zwanymi ustami prawdy.

źródło: NKJP: Liliana Bogusiak: Spełniają marzenia, Express Ilustrowany, 2002-02-18

Słynne maszkary, wieńczące attykę Sukiennic na krakowskim Rynku, są dziełem włoskiego rzeźbiarza z XVI wieku Santi Gucciego.

źródło: NKJP: Popękane i zniekształcone, Gazeta Krakowska, 2003-04-03

Na skutek niefortunnego umieszczenia rusztowań z reklamami oraz huraganu w Krakowie poważnie uszkodzone zostały renesansowe maszkary oraz attyka Sukiennic.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maszkara
maszkary
D. maszkary
maszkar
C. maszkarze
maszkarom
B. maszkarę
maszkary
N. maszkarą
maszkarami
Ms. maszkarze
maszkarach
W. maszkaro
maszkary
Data ostatniej modyfikacji: 13.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj