Chronologizacja
Pochodzenie
Rzeczownik odczasownikowy od przedrostkowego potrzaskać; zob. trzaskać
1. na zwierzęta
Definicja
Wymowa
[potszask] lub pot. [poczszask]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | samotrzask | |
| hiperonimy: | matnia |
Połączenia
- pułapki i potrzaski, wnyki i potrzaski
- zwierzę w potrzasku
- schwytać, złapać w potrzask
Cytaty
|
Nie można było nawiązać z nią kontaktu, jęczała tylko i kwiliła, patrząc wokół oczami złapanego w potrzask zwierzęcia. źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008 |
|
|
Ale u nas potrzaski są - i słusznie - zakazane prawem, bowiem zwierzę, które wpadnie w stalowe szczęki, okrutnie cierpi. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Darmowi robotnicy walczą z suszą, Gazeta Wyborcza, 1997-04-08 |
|
|
- Osoby, które zobaczą w lesie wnyki lub potrzaski albo zwierzę schwytane w pułapkę, nie powinny dotykać urządzeń [...] - powiedział [...], nadleśniczy Nadleśnictwa Kolbudy. - Najlepiej zawiadomić Straż Leśną [...]. źródło: NKJP: Wawrzyniec Rozenberg: Pies doprowadził policjantów do kłusownika, Dziennik Bałtycki, 2009-01-13 |
|
|
Do łapania większej zwierzyny stosuje się potrzaski, łapiące zwierzę za kończyny. źródło: NKJP: Mirek Mondverdaj, Małgorzata Kortylewska, (PR): Futro: luksus za cenę śmierci i cierpienia, Zielone Brygady, 1993-03-01 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | potrzask |
potrzaski |
|
| D. | potrzasku |
potrzasków |
|
| C. | potrzaskowi |
potrzaskom |
|
| B. | potrzask |
potrzaski |
|
| N. | potrzaskiem |
potrzaskami |
|
| Ms. | potrzasku |
potrzaskach |
|
| W. | potrzasku |
potrzaski |
2. miejsce
Definicja
Wymowa
[potszask] lub pot. [poczszask]
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Cytaty
|
Zanim zatrzasnąłem się w pierwszej otwartej kabinie przebieralni, gruby [...] wdarł się w wąski tunel korytarza. Widział mnie. Byłem w potrzasku. źródło: NKJP: Humoreski Jacka Laudy, Arsenał Gorzowski nr 6, 1998 |
|
|
Oczywiście, trzeba uciekać, ale jak? Ucieczka jest niemożliwa. Nie było samolotów, a nasz samochód zatrzymaliby przy wyjeździe z miasta. [...] Nie ma wyjścia: jesteśmy w potrzasku [...]. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Wojna futbolowa, 2005 |
|
|
[...] on raptem przycisnął jej dłoń do swojej głowy uniesionym barkiem, i ona chciała krzyknąć, odskoczyć, a może nawet uderzyć, lecz w tej samej chwili załomotano do drzwi, Helena wyrwała rękę z potrzasku i schowała ją za siebie jak ubrudzoną albo skaleczoną. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | potrzask |
potrzaski |
|
| D. | potrzasku |
potrzasków |
|
| C. | potrzaskowi |
potrzaskom |
|
| B. | potrzask |
potrzaski |
|
| N. | potrzaskiem |
potrzaskami |
|
| Ms. | potrzasku |
potrzaskach |
|
| W. | potrzasku |
potrzaski |
Inne uwagi
Zwykle lp
3. niekorzystna sytuacja
Definicja
Wymowa
[potszask] lub pot. [poczszask]
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- być, znaleźć się w potrzasku
Cytaty
|
Naprawdę współczuję tym ludziom. Żyją w potrzasku, od dziesiątego do dziesiątego, próbując organizować pieniądze dla załogi. źródło: NKJP: Michał Matys: Bankructwo - trumna czy ostatnia deska ratunku, Gazeta Wyborcza, 1996-06-13 |
|
|
A my nie byliśmy przygotowani na taki przebieg rozmów [...] i wpadliśmy w potrzask. Godzimy się wtedy na warunki drugiej strony [...]. źródło: NKJP: Anna Magdalena Łabuz: NLP w negocjacjach handlowych, 2009 |
|
|
Co do tego, czy prywatnemu inwestorowi uda się szybko wyremontować kamienice, ma wątpliwości [...] architekt. – Skoro to zabytek, inwestor będzie w potrzasku. Użycie każdego materiału będzie musiało być uzgadniane z konserwatorem źródło: NKJP: Dorota Niećko: Zabytki tanio sprzedam, Dziennik Zachodni, 2005-12-22 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | potrzask |
potrzaski |
|
| D. | potrzasku |
potrzasków |
|
| C. | potrzaskowi |
potrzaskom |
|
| B. | potrzask |
potrzaski |
|
| N. | potrzaskiem |
potrzaskami |
|
| Ms. | potrzasku |
potrzaskach |
|
| W. | potrzasku |
potrzaski |
Inne uwagi
Zwykle lp