Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | sakwa |
sakwy |
|
| D. | sakwy |
sakw |
|
| C. | sakwie |
sakwom |
|
| B. | sakwę |
sakwy |
|
| N. | sakwą |
sakwami |
|
| Ms. | sakwie |
sakwach |
|
| W. | sakwo |
sakwy |
Pochodzenie
Najprawdopodobniej poprzez łac. lud. saccus 'duża torba, worek' (z gr. sákkos < st.hebr. śaq). W językach słowiańskich końcowe -va (por. ros. sákva, ukr. sákvy (l.m.), słoweń. sakovína) świadczy o przemodelowaniu zgodnie z dawnym żeńskim wzorem odmiany spółgłoskowej rzeczowników na *-ū, typu *buky, *bukъve.
1. dawniej
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | worek |
Połączenia
- skórzana; pełna, wypchana; mała sakwa
- wydobyć, wygrzebać z sakwy
Cytaty
|
Ciężka sakwa obijała mu niezgodnie z tempem biegu kręgosłup [...]. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: W kraju niewiernych, 2000 |
|
|
Sięgnął ręką do przewieszonej przez ramię sakwy, wyjął mały, pomalowany na czarno kamyk. źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003 |
|
|
Przed wyjazdem wręczył mi sporą sakwę wypchaną po brzegi wąskimi paskami pergaminu, w języku kupców zwanymi wekslami. źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003 |
|
|
Konie będziemy zmuszeni dociążyć sakwami z prowiantem i podręcznym sprzętem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996 |
2. na rower
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | torba |
Połączenia
- podróżna; boczna, przednia, tylna sakwa; sakwa rowerowa
- sakwa na bagażnik, kierownicę
- zawiesić sakwę
Cytaty
|
Gdy rowerzyści mają już prawie wszystko, przyda im się mała sakwa pod siodełko. Na klucze i łatki, a nawet kosmetyki, których nie ma gdzie schować. źródło: NKJP: Baza nastolatków, Polityka, 2001-12-01 |
|
|
- Zatrzymaj się! - powiedział tata i zaczął czegoś szukać w sakwie na bagażniku. źródło: NKJP: Barbara Gocłowska: Wyprawa po czereśnie, ABC Techniki, 1979 |
|
|
Rowery oddawane do wagonu bagażowego nie mogą mieć przypiętych sakw bagażowych. źródło: NKJP: Wojciech Staszewski: Jadą cykliści na wakacje, Gazeta Wyborcza, 1997-07-03 |
|
|
Nie przetestował jazdy z sakwami. Zapakował się, zniósł rower i pojechał na dworzec. źródło: NKJP: Kamila Sypniewska, Marek Dębicki, Krzysztof Fijałek: Widzę błękit, Gazeta Wyborcza, 1997-03-22 |
|
|
W sakwach rowerowych można wozić ciężary nawet do 50 kg [...]. źródło: NKJP: Adam Wajrak: Dwóch kółek czar, Gazeta Wyborcza, 1994-03-25 |
3. na pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse czynności, przedmioty związane z pieniędzmi
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | sakiewka |
Cytaty
|
Wypełniona monetami sakwa zabrzęczała przy upadku. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
|
|
A ty mówiłeś, że to gołodupcy... Sprawdził jeszcze parę krążków, mamrocząc coś pod nosem, a potem szybko zaczął zgarniać monety z powrotem do sakwy. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Talizman złotego smoka, 2002 |
|
|
W trakcie wydobywania piasku znaleziono sakwę ze złotymi, XIX- wiecznymi monetami. źródło: NKJP: (G.P.): Osada na wysypisku, Gazeta Braniewska, 1998-09-04 |
|
|
W nagrodę otrzymali trzy 7-kilogramowe sakwy złotówek o łącznej wartości 1683 zł. źródło: NKJP: (JKM): Odsieczy nie było, Dziennik Polski, 2008-09-15 |
4. pieniądze
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | sakiewka |
Cytaty
|
Wyżej jest oczywiście oświata, na którą przeznaczono prawie 30 procent miejskiej sakwy i pomoc społeczna, w której policzono też dodatki mieszkaniowe i usługi opiekuńcze. źródło: NKJP: Tadeusz Jachnicki: Obligacje komunalne wypełnią dziurę, Gazeta Krakowska, 2005-12-29 |
|
|
[...] prędzej Kościół upubliczni meandry swojej sakwy, niż ci służebnicy ciemnych interesów. źródło: NKJP: Kazimierz Kutz: O potrzebie zalegalizowania prostytucji, Dziennik Zachodni, 2002-08-09 |
|
|
To są pieniądze w społecznej sakwie, dostępne do opłacenia usług publicznych [...]. źródło: NKJP: Internet |
|
|
[...] nie cofnie się przed niczym, aby załatać dziurę budżetową i napełnić państwowe sakwy. źródło: Internet: wsieci.rp.pl |
|
|
Pieniądze, zamiast wpływać do kas municypalnych, tonęły w sakwach sług miejskich. źródło: NKJP: Marek Karpiński: Najstarszy zawód świata. Historia prostytucji, 2010 |