UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozlatywać się

Chronologizacja

1595, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozlatuję się
rozlatujemy się
2 os. rozlatujesz się
rozlatujecie się
3 os. rozlatuje się
rozlatują się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozlatywałem się
+(e)m się rozlatywał
rozlatywałam się
+(e)m się rozlatywała
rozlatywałom się
+(e)m się rozlatywało
rozlatywaliśmy się
+(e)śmy się rozlatywali
rozlatywałyśmy się
+(e)śmy się rozlatywały
2 os. rozlatywałeś się
+(e)ś się rozlatywał
rozlatywałaś się
+(e)ś się rozlatywała
rozlatywałoś się
+(e)ś się rozlatywało
rozlatywaliście się
+(e)ście się rozlatywali
rozlatywałyście się
+(e)ście się rozlatywały
3 os. rozlatywał się
rozlatywała się
rozlatywało się
rozlatywali się
rozlatywały się

bezosobnik: rozlatywano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się rozlatywał
będę się rozlatywać
będę się rozlatywała
będę się rozlatywać
będę się rozlatywało
będę się rozlatywać
będziemy się rozlatywali
będziemy się rozlatywać
będziemy się rozlatywały
będziemy się rozlatywać
2 os. będziesz się rozlatywał
będziesz się rozlatywać
będziesz się rozlatywała
będziesz się rozlatywać
będziesz się rozlatywało
będziesz się rozlatywać
będziecie się rozlatywali
będziecie się rozlatywać
będziecie się rozlatywały
będziecie się rozlatywać
3 os. będzie się rozlatywał
będzie się rozlatywać
będzie się rozlatywała
będzie się rozlatywać
będzie się rozlatywało
będzie się rozlatywać
będą się rozlatywali
będą się rozlatywać
będą się rozlatywały
będą się rozlatywać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozlatujmy się
2 os. rozlatuj się
rozlatujcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozlatywałbym się
bym się rozlatywał
rozlatywałabym się
bym się rozlatywała
rozlatywałobym się
bym się rozlatywało
rozlatywalibyśmy się
byśmy się rozlatywali
rozlatywałybyśmy się
byśmy się rozlatywały
2 os. rozlatywałbyś się
byś się rozlatywał
rozlatywałabyś się
byś się rozlatywała
rozlatywałobyś się
byś się rozlatywało
rozlatywalibyście się
byście się rozlatywali
rozlatywałybyście się
byście się rozlatywały
3 os. rozlatywałby się
by się rozlatywał
rozlatywałaby się
by się rozlatywała
rozlatywałoby się
by się rozlatywało
rozlatywaliby się
by się rozlatywali
rozlatywałyby się
by się rozlatywały

bezosobnik: rozlatywano by się

bezokolicznik: rozlatywać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozlatując się

gerundium: rozlatywanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozlatywanie się
rozlatywania się
D. rozlatywania się
rozlatywań się
C. rozlatywaniu się
rozlatywaniom się
B. rozlatywanie się
rozlatywania się
N. rozlatywaniem się
rozlatywaniami się
Ms. rozlatywaniu się
rozlatywaniach się
W. rozlatywanie się
rozlatywania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozlatujący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. rozlatujący się
rozlatujący się
rozlatujący się
rozlatujące się
rozlatująca się
D. rozlatującego się
rozlatującego się
rozlatującego się
rozlatującego się
rozlatującej się
C. rozlatującemu się
rozlatującemu się
rozlatującemu się
rozlatującemu się
rozlatującej się
B. rozlatującego się
rozlatującego się
rozlatujący się
rozlatujące się
rozlatującą się
N. rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującą się
Ms. rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. rozlatujący się
rozlatujący się
rozlatujące się
rozlatujące się
D. rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujących się
C. rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
rozlatującym się
B. rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujące się
N. rozlatującymi się
rozlatującymi się
rozlatującymi się
rozlatującymi się
Ms. rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujących się
rozlatujących się

odpowiednik aspektowy: rozlecieć się

Pochodzenie

Zob. latać

1. na skrzydłach

Definicja

o stworzeniach latających: przestawać stanowić zwartą grupę, lecąc w różne strony

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Cytaty

Czasem przemknie jakieś auto, mieszkanka ulicy Żeromskiego otwiera okiennice i dziesiątki gołębi rozlatują się po ogrodzie.

źródło: NKJP: Pe: Dzielnica ostatnich słoneczników, Wieczór Wybrzeża, 1998-10-09

Być może, na zwiększenie liczebności tych motyli sówkowatych wpłynęła coraz większa powierzchnia ugorowanych, nie zaorywanych pól, na których owady te, nie niepokojone orką czy bronowaniem, znajdują doskonałe warunki do rozwoju, a potem rozlatują się po polach uprawnych.

źródło: NKJP: Kłopoty z rolnicami, Dziennik Polski, 2003-03-19

Tatarzy podeszli pod bramy, zrzucił z murów kilkanaście uli pełnych pszczół, które rozlatując się z roztrzaskanych upadkiem uli opadły napastników, powodując ich ucieczkę.

źródło: NKJP: Władysław Chrzanowski: Herbarz SAS, Relaks i Kolekcjoner Polski. 1988

Składnia

bez ograniczeń + rozlatywać się +
(GDZIE)

2. po podłodze

Definicja

pot. 
przestawać stanowić zwartą grupę, przemieszczając się w różne miejsca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Zobacz [...], jak po świecie ludzie się rozlatują i jak szybko można się odnaleźć, wystarczy trochę dobrych chęci.

źródło: Internet: nk.pl

Kupiec miał pecha - w czasie lotu wypuścił skrzynkę z rąk, która otworzyła się, a cała jej zawartość wysypała się, rozlatując się na wszystkie strony.

źródło: Internet: zakon-ac.info

3. budynek

Definicja

pot. 
rozpadać się - rozdzielać się na części, ulegając zniszczeniu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpadać się

Cytaty

W zimowy mroźny ranek, gdy zabiera się sprzed drzwi mieszkania mleko dostarczone przez roznosiciela, często butelka rozlatuje się w ręce. Woda zawarta w mleku zamarzła i rozsadziła ją.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

Z grubsza biorąc, to podziemna rura, w której fizycy rozpędzają drobiny materii do ogromnych prędkości. W pewnym momencie zderzają je ze sobą i patrzą, jak te cząstki rozlatują się na elementy składowe.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

[...] rozlatujące się we wszystkie strony kawałki wagonów unoszą ze sobą energię kinetyczną swego ruchu i zmagazynowaną w nich energię sprężystą.

źródło: NKJP: Łukasz Turski: Fizyk ogląda TV, Wiedza i Życie,

W środku wsi, naprzeciwko szkoły stoi rozlatująca się rudera.

źródło: NKJP: js: Szpetna ruina, Dziennik Zachodni, 2004-11-10

- Zdarza się, że podrabiane buty rozlatują się po 2 tygodniach [...].

źródło: NKJP: T. Ch.: Podróbki kuszą klienta, Dziennik Bałtycki, 1998-08-22

Składnia

bez ograniczeń + rozlatywać się +
(na CO)

4. małżeństwo

Definicja

pot. 
przestawać stanowić parę lub grupę osób połączonych więzią emocjonalną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  rozpadać się

Cytaty

W tamtym czasie ostatecznie rozlatywało się moje małżeństwo z Konstancją i łatwo się rozczulałem nad sobą.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Jego ślub z drugą żoną, tancerką, zmienia się w wielki, publiczny festyn - pierwsze małżeństwo rozpadło się, bo jego wybranka nie chciała mieć dzieci. Drugie też po jakimś czasie się rozlatuje.

źródło: NKJP: Katarzyna Janowska: Wszystko przez ten Śląsk, Polityka, 2009-02-14

Trzech mężczyzn relacjonuje swój związek z jedną i tą samą kobietą. Pierwszy to mąż Amandy, który właśnie się z nią rozwodzi, a jego opowieść to relacja składana adwokatowi. Drugi wyciągnął Amandę z rozlatującego się już małżeństwa i przebył z nią następnych parę lat.

źródło: NKJP: Anka Kowalska: Żyć, nie umierać, Gazeta Wyborcza, 1998-10-16

5. firma

Definicja

pot. 
przestawać istnieć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes funkcjonowanie firm i przedsiębiorstw

Cytaty

Zakład się rozlatuje. Mają powstać jakieś spółki.

źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Zawsze w spółce jedni zyskują, inni tracą. Na tym polega „cud” spółek. Zawsze. I dlatego każda spółka po czasie się rozlatuje.

źródło: NKJP: Internet

Pracowałem wówczas [...] w przedsiębiorstwie, dzięki któremu ta rozlatująca się huta w ogóle jeszcze egzystowała - w Hutniczym Przedsiębiorstwie Remontowym [...].

źródło: NKJP: Andrzej Słota: 13 grudnia na martenowskiej, Dziennik Polski, 2008-01-10

Na początku w kole teatralnym udzielało się kilkadziesiąt osób. [...] Później grupa zaczęła się rozlatywać. Po jakimś czasie zajęła się nami instruktorka [...] i znów zaczęliśmy się spotykać.

źródło: NKJP: (ASK): Czas wyrosnąć z piaskownicy, Dziennik Łódzki, 2005-03-25

Data ostatniej modyfikacji: 07.10.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj