Chronologizacja
Pochodzenie
fr. crétinisme 'wrodzony zespół niedoboru jodu; głupstwo, niedorzeczność'
1.a cecha człowieka
Definicja
Noty o użyciu
Dawniej używane jako termin medyczny odnoszony do choroby powodującej niedorozwój umysłowy i fizyczny.
Ms. lp wymawiany: [kretyniźmie] lub [kretynizmie].
Wymowa
[kretynizm] lub [kretynism]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Relacje znaczeniowe
synonimy: | debilizm, głupota, głuptactwo, idiotyzm, imbecylizm, matołectwo |
Cytaty
[...] To stary ład, to durnie w korporanckich deklach, starczy kretynizm polityków, uwiąd zachodniej Europy, to zmierzch, dekadencja, mistyka instytucji, które się skończyły. źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Zniewolony umysł, 1951 |
|
Więc chyba nie jestem ostatni kretyn, zakładając, że może jednak nie wyjdzie za takiego faceta i nie wyjedzie do Gorzowa. A może jestem? Co? Jeszcze nigdy w życiu nie zależało mi tak na dementi w sprawie mego kretynizmu. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Dobry powód, by zabijać, 2005 |
|
Jeśli człowiek wykaże się kretynizmem przed bezpośrednimi przełożonymi, to jeszcze pół biedy. źródło: NKJP: Robert Makłowicz: Austriackie jadanie, Gazeta Wyborcza, 1995-03-03 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kretynizm |
kretynizmy |
|
D. | kretynizmu |
kretynizmów |
|
C. | kretynizmowi |
kretynizmom |
|
B. | kretynizm |
kretynizmy |
|
N. | kretynizmem |
kretynizmami |
|
Ms. | kretynizmie |
kretynizmach |
|
W. | kretynizmie |
kretynizmy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | kretynizm | + |
(KOGO)
|
1.b cecha czynu
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [kretyniźmie] lub [kretynizmie].
Wymowa
[kretynizm] lub [kretynism]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Relacje znaczeniowe
synonimy: | debilizm, głupota, idiotyzm, kretyństwo |
Cytaty
Po raz już któryś zwracam uwagę na zjawisko, które jest coraz wyraźniejsze: na rosnącą bezmyślność społeczeństwa. Już nawet nie chodzi mi o kretynizm pytań do „audio-tere-fere” - choć muszę powiedzieć, że od tego zaczynają opadać ręce. źródło: NKJP: (X): Myślenie, Dziennik Polski, 1998-06-26 |
|
[...] Wygłosiła wiele nieżyczliwych słów na temat idiotyzmów biurokracji, kretynizmu sądów i małpiej złośliwości wrednych, starych bab [...]. źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Małe kochanie, wielka miłość, 1997 |
|
Kretynizmem roku nazwał „Fakt” najnowszy pomysł posła [...], który zapowiada, że już w sierpniu zaproponuje zmianę przepisów w ustawie o wychowaniu w trzeźwości, tak, aby pozwalały one kontrolować również trzeźwość matek Polek. źródło: NKJP: (X): Polityka i obyczaje, Polityka, 2007-08-04 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kretynizm |
kretynizmy |
|
D. | kretynizmu |
kretynizmów |
|
C. | kretynizmowi |
kretynizmom |
|
B. | kretynizm |
kretynizmy |
|
N. | kretynizmem |
kretynizmami |
|
Ms. | kretynizmie |
kretynizmach |
|
W. | kretynizmie |
kretynizmy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
![]() |
+ | kretynizm | + |
CZEGO
|
2. coś bez sensu
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [kretyniźmie] lub [kretynizmie].
Wymowa
[kretynizm] lub [kretynism]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Cytaty
Do dziś ponoszę za to karę, gdy od czasu do czasu słyszę swój głos czytający te kretynizmy. źródło: NKJP: (X): Świat kłamstwa i ułudy, Dziennik Polski, 2001-12-28 |
|
Jeśli komuś mało wypisanych kretynizmów, niech idzie do kina uzupełnić zapasy. źródło: NKJP: Michał Lenarciński: Superdziewczyna - hiperdno, Dziennik Łódzki, 2006-08-26 |
|
Najróżniejsze kretynizmy są obecne w naszej rzeczywistości [...]. źródło: NKJP: (WJUR): Plakat do Rysia, Gazeta Krakowska, 2007-01-05 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | kretynizm |
kretynizmy |
|
D. | kretynizmu |
kretynizmów |
|
C. | kretynizmowi |
kretynizmom |
|
B. | kretynizm |
kretynizmy |
|
N. | kretynizmem |
kretynizmami |
|
Ms. | kretynizmie |
kretynizmach |
|
W. | kretynizmie |
kretynizmy |