UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wcinać się

Chronologizacja

1919, SJPWar

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wcinam się	wcinamy się
2 os.	wcinasz się	wcinacie się
3 os.	wcina się	wcinają się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcinałem się +(e)m się wcinał	wcinałam się +(e)m się wcinała	wcinałom się +(e)m się wcinało	wcinaliśmy się +(e)śmy się wcinali	wcinałyśmy się +(e)śmy się wcinały
2 os.	wcinałeś się +(e)ś się wcinał	wcinałaś się +(e)ś się wcinała	wcinałoś się +(e)ś się wcinało	wcinaliście się +(e)ście się wcinali	wcinałyście się +(e)ście się wcinały
3 os.	wcinał się	wcinała się	wcinało się	wcinali się	wcinały się

bezosobnik: wcinano się

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę się wcinał będę się wcinać	będę się wcinała będę się wcinać	będę się wcinało będę się wcinać	będziemy się wcinali będziemy się wcinać	będziemy się wcinały będziemy się wcinać
2 os.	będziesz się wcinał będziesz się wcinać	będziesz się wcinała będziesz się wcinać	będziesz się wcinało będziesz się wcinać	będziecie się wcinali będziecie się wcinać	będziecie się wcinały będziecie się wcinać
3 os.	będzie się wcinał będzie się wcinać	będzie się wcinała będzie się wcinać	będzie się wcinało będzie się wcinać	będą się wcinali będą się wcinać	będą się wcinały będą się wcinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wcinajmy się
2 os.	wcinaj się	wcinajcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wcinałbym się bym się wcinał	wcinałabym się bym się wcinała	wcinałobym się bym się wcinało	wcinalibyśmy się byśmy się wcinali	wcinałybyśmy się byśmy się wcinały
2 os.	wcinałbyś się byś się wcinał	wcinałabyś się byś się wcinała	wcinałobyś się byś się wcinało	wcinalibyście się byście się wcinali	wcinałybyście się byście się wcinały
3 os.	wcinałby się by się wcinał	wcinałaby się by się wcinała	wcinałoby się by się wcinało	wcinaliby się by się wcinali	wcinałyby się by się wcinały

bezosobnik: wcinano by się

bezokolicznik: wcinać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wcinając się

gerundium: wcinanie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wcinanie się	wcinania się
D.	wcinania się	wcinań się
C.	wcinaniu się	wcinaniom się
B.	wcinanie się	wcinania się
N.	wcinaniem się	wcinaniami się
Ms.	wcinaniu się	wcinaniach się
W.	wcinanie się	wcinania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wcinający się

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wcinający się	wcinający się	wcinający się	wcinające się	wcinająca się
D.	wcinającego się	wcinającego się	wcinającego się	wcinającego się	wcinającej się
C.	wcinającemu się	wcinającemu się	wcinającemu się	wcinającemu się	wcinającej się
B.	wcinającego się	wcinającego się	wcinający się	wcinające się	wcinającą się
N.	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się	wcinającą się
Ms.	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się	wcinającej się

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wcinający się	wcinający się	wcinające się	wcinające się
D.	wcinających się	wcinających się	wcinających się	wcinających się
C.	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się	wcinającym się
B.	wcinających się	wcinających się	wcinających się	wcinające się
N.	wcinającymi się	wcinającymi się	wcinającymi się	wcinającymi się
Ms.	wcinających się	wcinających się	wcinających się	wcinających się

odpowiednik aspektowy: wciąć się

Pochodzenie

Por. wcinać; zob. ciąć

1. nożem

Definicja

zagłębiać się w coś ostrym przedmiotem

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

diament wcina się
wcinać się w ścianę; w szkło

Cytaty

	Chciała dopaść tego strasznego starca, poczuć, jak klinga wcina się w ciało. Chciała widzieć jego krew [...]. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 2001
	Obowiązkiem Julii i jej rodzeństwa było drapanie matki tam, gdzie z tyłu wcinał się biustonosz. źródło: NKJP: Irena Morawska: Do siebie, dookoła świata, Gazeta Wyborcza, 1998-01-16
	Właśnie podczas tych prac, gdy koparki wcinały się w skarpę przy kapliczce, natrafiono na ludzkie szczątki. źródło: NKJP: (bd): Podczas budowy drogi do Kurzętnika natrafiono na trzy ludzie czaszki, Gazeta Pomorska, 2010-03-27
	[...] Z mocą naparł na ostrze wcinające się w korpus, pomiędzy blado fosforyzujące ślepia. Potwór stęknął [...]. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Miecz przeznaczenia, 1992

Składnia

wcinać się

w CO

2. o drodze

Definicja

pot.

rozciągając się na jakimś obszarze, wchodzić na inny teren, zagłębiając się klinem lub łącząc się z nim

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wrzynać się

Połączenia

granica; działka wcina się

Cytaty

	[...] Restauracja „Major” latem wcina się ogródkiem w strumień przechodniów. źródło: NKJP: Piotr Bikont: Jadłem w..., Gazeta Wyborcza, 1993-12-17
	Planowana obwodnica Oświęcimia w proponowanym dotychczas kształcie ma kończyć się za Bobrkiem i od Libiąża wcinać się w drogę wojewódzką 930. źródło: NKJP: (X): Przedłużyć obwodnicę, Dziennik Polski, 2002-12-23
	Teraz główne prace koncentrują się przy budowie odcinka, który wcina się w ulicę Nowowiejskiego. źródło: NKJP: Andrzej Janas: Łupina z betonu, Polska Głos Wielkopolski, 2005-07-07
	[...] Prostokąt zieleni Central Parku brutalnie wcinał się w harmonię betonowego ekosystemu Manhattanu. źródło: NKJP: Mirosław Tomaszewski: UGI, 2006

Składnia

wcinać się

w CO + (CZYM)

3. o wodzie

Definicja

pot.

samoczynnie zagłębiać się w coś, naruszając powierzchnię czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Połączenia

rzeka, morze wcina się
wcinać się w góry, w skały; w warstwę (gliny,...); w głąb (lądu,...)
wcinać się głęboko

Cytaty

	Półwysep wcinający się wąskim pasem w ocean przypominał ogon. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem. Kamień na szczycie. Kroniki Drugiego Kręgu, 2005
	Jest problem z potokiem Gaboń, który coraz głębiej wcina się w skarpę wąwozu, w którym wyżłobił sobie koryto. źródło: NKJP: (IK): Zapomniana wieś, Gazeta Krakowska, 2004-08-13
	Prawdziwe potoki górskie, żłobiąc swe głębokie doliny, [...] muszą wrzynać się w twarde piaskowce. Ten to miał dobrze, gdyż wcinał się w ruchome piaski. źródło: NKJP: Piotr Grzegorzek, Co Tydzień Jaworzno, 2004-03-18
	Trzy konie, wprzęgnięte do jednego dyszla, szły nierówno i koła wcinały się w piasek, wychodząc z kolein. źródło: NKJP: Jarosław Iwaszkiewicz: Brzezina i inne opowiadania, 2006

Składnia

wcinać się

w CO + (CZYM)

4. w zamek

Definicja

pot.

wciągać się w zamek, suwak lub coś innego blokując go

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Ubranie czynności, przedmioty i osoby związane z robieniem i noszeniem ubrań

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

Połączenia

materiał wcina się

Cytaty

Listwa ocieplająca w śpiworze wcina się w suwak.

źródło: NKJP: Internet

Nie mogłam sobie dać rady z tym zamkiem i miałam problem z sukienką. Może wcina się materiał.

źródło: NKJP: Korpus języka mówionego PELCRA

Składnia

wcinać się

w CO

5. w kolejkę

Definicja

pot.

pojawiając się w miejscu, w którym nie powinno się być, zakłócać coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

wcinać się w kolejkę

Cytaty

	Co zrobić, kiedy w swobodnej, urlopowej atmosferze pod narciarskim wyciągiem, jakiś pospolity cwaniak wcina się w kolejkę? źródło: NKJP: (X): Siłom i godnościom, Tygodnik Siedlecki, 2008-10-22
	Gnać ku następnym światłom, wciskać klakson, wcinać się przed maskę maruderom. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo: komedia romantyczna, 2004
	Ten film dobrze oddają napisy początkowe, w których animowana, różowa pantera wcina się w napisy, próbując zwrócić na siebie uwagę. źródło: NKJP: Internet
	Mnie nie wchodzi ten link, wcina się inna strona. źródło: NKJP: Internet

Składnia

wcinać się

w CO

6. w dyskusję

Definicja

pot.

zabierać głos bez zaproszenia, przyłączając się do rozmowy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wtrącać się

Połączenia

wcinać się w rozmowę, w dyskusję, w dysputy, w pogadanki; w spór; w rozważania; w temat, w jakieś wątki; w słowo
wcinać się do rozmowy, do dyskusji
wcinać się z komentarzem, z uwagami; z pytaniem
wcinać się celowo; nachalnie, niegrzecznie

Cytaty

	Czy musi wcinać się ze swoją gadką w naszą rozmowę? źródło: NKJP: Antoni Kawczyński: O psiarczyku, co zszedł na psy, Mazowieckie To i Owo, 2004-10-28
	Przepraszam, że wcinam się do tej ciekawej dyskusji, ale zainteresował mnie pewien fragment pańskiej wypowiedzi. źródło: NKJP: Internet
	[...] Chyba nie jest to zwykłe [...] wcinanie się jakiegoś tam oszusta, pilota do dialogu o lotnisku, ale skuteczne działanie człowieka, który doskonale zna temat. źródło: NKJP: Elżbieta Spiegel-Cabała: Śladem naszych publikacji, Gazeta Krakowska, 2007-04-28
	Czy rodzice wiedzą, że woda jest brudna i zagraża zdrowiu? Młoda mama wzrusza ramionami: - Jakaś kartka tam wisi, ale my prawie codziennie się tu kąpiemy i jakoś żyjemy. Wcina się ojciec: - Mało to rzeczy zabraniają? źródło: NKJP: Elżbieta Mosingiewicz: Ciągnie człeka do wody, Gazeta Wyborcza, 1994-07-28

Składnia

	+	wcinać się	+	w CO/do CZEGO + (z CZYM)
	+	wcinać się	+	MOWA WPROST

7. w czyjeś życie

Definicja

pot.

wpływać na przebieg czegoś wbrew woli zainteresowanych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	wtrącać się
	hiperonimy:	włączać się

Połączenia

wcinać się w czyjeś życie; w jakieś relacje; w biznes; w tworzenie (prawa,...); do interesów

Cytaty

Oni są wzorcem babci i dziadka, nawet jeśli internauci narzekają, że zanadto wcinają się w życie dzieci i wnuków.

źródło: NKJP: Barbara Chabior: Wnuki kochają Mostowiaków, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2006-01-20

Łazi taki po hali i na ręce patrzy. Wcina się we wszystko, jakbym swojego rozumu nie miał.

źródło: NKJP: Paweł Kwaśniewski: W rurach inaczej, Gazeta Wyborcza, 1993-10-15

Gdy fani zaczynają wcinać się do interesów, to żarty się kończą.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

wcinać się

w CO/do CZEGO

Frazeologizmy

ktoś wcina się między wódkę a zakąskę

Data ostatniej modyfikacji: 09.02.2016