Chronologizacja
s.v. goleń
Pochodzenie
łac. tonsūra 'strzyżenie, przycinanie'
1.a obrzęd
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | obrzęd |
Połączenia
- otrzymać, przyjąć tonsurę
Cytaty
|
W Kościele katolickim tonsura została zniesiona w roku 1972 razem ze zniesieniem święceń niższych. W niektórych zakonach jednak — przeważnie kontemplacyjnych — opat nadal dokonuje ceremonii obcięcia włosów. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Zakonnik kapłan sekularyzowany ma obowiązek wrócić do swej diecezji t. j. do tej, do której został inkardynowany przez przyjęcie tonsury (jeśli tonsurę przyjął przed ślubami wieczystymi), albo którą miał jako człowiek świecki (jeśli tonsurę przyjął po ślubach wieczystych). źródło: NKJP: Jan Krzemieniecki, Ateneum Kapłańskie, 1947 |
|
|
W 1881 r. otrzymał tonsurę i święcenia niższe. źródło: NKJP: (AR): Został nim rodak ks. abp Leon Wałęga, Gazeta Krakowska, 2002-06-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tonsura |
tonsury |
|
| D. | tonsury |
tonsur |
|
| C. | tonsurze |
tonsurom |
|
| B. | tonsurę |
tonsury |
|
| N. | tonsurą |
tonsurami |
|
| Ms. | tonsurze |
tonsurach |
|
| W. | tonsuro |
tonsury |
Inne uwagi
Zwykle lp
1.b na głowie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne
Połączenia
- wygolona, wystrzyżona tonsura
- tonsura na głowie
- mnich z tonsurą
Cytaty
|
Ten stanu duchownego ukryć nie mógł, tonsura jeszcze nie porosła mu włosem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Przed świętym klęczy mnich z tonsurą na głowie. źródło: NKJP: JOD: Pieczęć brata Jakuba, Gazeta Poznańska, 2003-06-10 |
|
|
[...] mężatki miały włosy gładko upięte, prostytutki nosiły włosy spadające luźno, na końcach podkręcone, kapłani mieli wystrzyżone tonsury, mężczyźni z ludu podcinali włosy powyżej uszu, a król i cała warstwa wyższa podcinała je równo z ramionami na znak sprawowania władzy. źródło: NKJP: Zdzisław Skrok: Mądrość Prawieków. O czym przypominają nam pradawni, 2009 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | tonsura |
tonsury |
|
| D. | tonsury |
tonsur |
|
| C. | tonsurze |
tonsurom |
|
| B. | tonsurę |
tonsury |
|
| N. | tonsurą |
tonsurami |
|
| Ms. | tonsurze |
tonsurach |
|
| W. | tonsuro |
tonsury |