UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dekabrysta

Chronologizacja

1864, "Groby polskie w Irkucku", books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. dekabrysta
dekabryści
ndepr
dekabrysty
depr
D. dekabrysty
dekabrystów
C. dekabryście
dekabrystom
B. dekabrystę
dekabrystów
N. dekabrystą
dekabrystami
Ms. dekabryście
dekabrystach
W. dekabrysto
dekabryści
ndepr
dekabrysty
depr

Pochodzenie

ros. dekabríst

Od: ros. dekábr' 'grudzień' (antycarskie powstanie wybuchło w grudniu 1825 roku).

Definicja

członek grupy rosyjskich rewolucjonistów szlacheckiego pochodzenia, którzy w latach dwudziestych XIX wieku dążyli do zniesienia absolutnej władzy cara i poddaństwa chłopów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa władza państwowa

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  rewolucjonista

Połączenia

  • przywódca; bunt, powstanie, ruch; spisek dekabrystów
  • współpraca z dekabrystami

Cytaty

Najbardziej interesujące zebrania miały miejsce w 1821 roku w domu generała-lejtnanta Wasilija Wasilijewicza Pogodina, który utrzymywał ścisłe kontakty z dekabrystami.

źródło: NKJP: Gazeta szachowa, Gazeta Wyborcza, 1992-10-02

Tadeusz ukończył korpus kadetów w Petersburgu. [...]. Przyjaźnił się z Rylejewem i Bestużewem, ale po powstaniu dekabrystów zdemaskowano go jako agenta III Oddziału.

źródło: NKJP: Joanna Podgórska: Który życie strawił w Peterburku, Polityka, 2003-06-07

Fala zsyłek rozpoczęta po r. 1812, wzmaga się raptownie od procesu filomatów, których przewodnika nazywają Kirgizi „miłośnikiem kamieni”, od zsyłki wielu polskich uczestników spisku dekabrystów, od olbrzymiej wreszcie gromady katorżników po r. 1831 i spiskowców polistopadowych.

źródło: NKJP: Stanisław Wasylewski: Życie polskie w XIX wieku, 2008

Swoisty atest prawomyślności, uzyskany przez Michaiła dzięki uwolnieniu od zarzutów współpracy z dekabrystami, dał asumpt do szybkiej kariery urzędniczej wspieranej przez wpływowych przyjaciół i koligacje rodzinne.

źródło: NKJP: Internet

Gdy władze carskie konfiskowały Śpiewy Historyczne Niemcewicza, dekabrysta poeta K. Rylejew czerpał z nich zachętę do własnych dum o przeszłości [...].

źródło: NKJP: Marian Henryk Serejski: Europa a rozbiory Polski, 2009

Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj