UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wypiąć się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wypnę się	wypniemy się
2 os.	wypniesz się	wypniecie się
3 os.	wypnie się	wypną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wypiąłem się +(e)m się wypiął	wypięłam się +(e)m się wypięła	wypięłom się +(e)m się wypięło	wypięliśmy się +(e)śmy się wypięli	wypięłyśmy się +(e)śmy się wypięły
2 os.	wypiąłeś się +(e)ś się wypiął	wypięłaś się +(e)ś się wypięła	wypięłoś się +(e)ś się wypięło	wypięliście się +(e)ście się wypięli	wypięłyście się +(e)ście się wypięły
3 os.	wypiął się	wypięła się	wypięło się	wypięli się	wypięły się

bezosobnik: wypięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wypnijmy się
2 os.	wypnij się	wypnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wypiąłbym się bym się wypiął	wypięłabym się bym się wypięła	wypięłobym się bym się wypięło	wypięlibyśmy się byśmy się wypięli	wypięłybyśmy się byśmy się wypięły
2 os.	wypiąłbyś się byś się wypiął	wypięłabyś się byś się wypięła	wypięłobyś się byś się wypięło	wypięlibyście się byście się wypięli	wypięłybyście się byście się wypięły
3 os.	wypiąłby się by się wypiął	wypięłaby się by się wypięła	wypięłoby się by się wypięło	wypięliby się by się wypięli	wypięłyby się by się wypięły

bezosobnik: wypięto by się

bezokolicznik: wypiąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wypiąwszy się

gerundium: wypięcie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wypięcie się	wypięcia się
D.	wypięcia się	wypięć się
C.	wypięciu się	wypięciom się
B.	wypięcie się	wypięcia się
N.	wypięciem się	wypięciami się
Ms.	wypięciu się	wypięciach się
W.	wypięcie się	wypięcia się

odpowiednik aspektowy: wypinać się

Pochodzenie

Zob. piąć się

1. do przodu

Definicja

wysunąć pośladki lub piersi bardziej na zewnątrz od środka ciała, napinając przy tym mięśnie

Noty o użyciu

Używane zazwyczaj w odniesieniu do wysuwania pośladków.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Cytaty

	[...] najpierw upewnił się, czy na widowni jest szef rządu, a następnie opuścił spodnie i wypiął się w stronę państwa X. źródło: NKJP: Piotr Michalski: Big Tyłek, Gazeta Wrocławska nr 16/02, 1999
	Debora wzięła do rąk ręcznik i zaczęła wycierać mokre włosy. Unosząc do góry ręce, aby wytrzeć głowę, wypięła się lekko do przodu. źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001
	[...] zawiązała zgrabnie kokardę kuchennego fartuszka od tyłu, przy tym wypięła się tak prowokacyjnie, że aż znów krew mi uderzyła, ale nie podniosłem się nawet z krzesła. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000
	Rozglądnąłem się, ani żywej duszy, tylko jakieś krowy, ale daleko. Spuściłem spodnie i wypiąłem się w kierunku nieba. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989

Składnia

wypiąć się

(DOKĄD)

2. o nartach

Definicja

odłączyć się od czegoś, z czym było się wcześniej przyczepionym za pomocą szpilki, agrafki, innego mechanizmu czy przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

antonimy:

wpiąć się

Cytaty

	W pierwszym starcie finałowym lepszy okazał się X [...] - Y-owi wypiął się but [...]. źródło: NKJP: (sem): Memoriał w prażącym słońcu, Nowiny Raciborskie, 2004-08-17
	Przed siedmioma tygodniami z kosiarki wypiął się nóż [...]. źródło: NKJP: Joanna Banaś: Podaj dłoń, Gazeta Wyborcza, 1992-08-07
	Największymi pechowcami zawodów byli druhowie z Brdowa, którym [...] wypiął się wąż od pompy. źródło: NKJP: AK: Potrójni zwycięzcy, Gazeta Poznańska, 2003-06-17
	Wśród interwencji wymienia się także pomoc nieudolnym amatorom zimowych sportów, którym na przykład wypięły się narty [...]. źródło: NKJP: Ewa Czerwieniec: Policjant jak dobry wujek, Dziennik Polski, 2006-02-14

Składnia

	+	wypiąć się	+	(z CZEGO)
	+	wypiąć się	+	(KOMU)

3. z pasów bezpieczeństwa

Definicja

rozłączyć na sobie części mechanizmu przytrzymującego

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

Relacje znaczeniowe

antonimy:

przypiąć się, wpiąć się

Cytaty

To nie była zwykła awaria urządzenia i z punktu widzenia techniki tego wypadku nie powinno być. Zawinił człowiek, konkretnie narciarz, który nieprawidłowo wypiął się z orczyka.

źródło: NKJP: (HSZ): Orczyk pod lupę, Gazeta Krakowska, 2002-01-09

Najtrudniej było wyciągnąć z domu starszą kobietę na wózku inwalidzkim. [...] Wjechałem na czterdziestometrowej linie przez okno. Wypiąłem się z liny i wtedy okazało się, że bez wózka tej osoby nie można będzie wyciągnąć.

źródło: NKJP: ŁU: Moja przygoda, Trybuna Śląska, 2001-09-25

Składnia

wypiąć się

z CZEGO

4. na kogoś

Definicja

wulg.

pokazać, że osoba, instytucja lub zasada, z którą wcześniej było się łączonym, jest niepotrzebna lub jej działanie, wpływ nie budzą żadnego zainteresowania, co budzi bardzo dużą niechęć mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Cytaty

	Amerykański alpejczyk, który wypiął się na reprezentację i w zawodach startuje na własną rękę, zamyka usta krytykom. źródło: NKJP: Przemysław Franczak, Gazeta Krakowska, 2008-01-18
	[...] Polska powinna sprzymierzyć się na nowych zasadach z Rosją i wypiąć się na UE. źródło: NKJP: Internet
	[...] cały czas mieliśmy nadzieję, że razem będziemy robić interesy. Ale on się wypiął na wszystkich. źródło: NKJP: Marietta Chojnacka: Biznesmen na indeksie, Gazeta Wyborcza, 1994-05-23
	Można wypiąć się na publiczną opiekę zdrowotną, ale wtedy sytuacja człowieka robi się nie do pozazdroszczenia: cała rodzina będzie miała trudności z dostępem do służby zdrowia [...]. źródło: NKJP: Marek Śliperski: Bezcenny interes klienta, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2009-05-19

Składnia

wypiąć się

na KOGO/CO

Data ostatniej modyfikacji: 15.05.2017