UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wybierać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wybieram się
wybieramy się
2 os. wybierasz się
wybieracie się
3 os. wybiera się
wybierają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wybierałem się
+(e)m się wybierał
wybierałam się
+(e)m się wybierała
wybierałom się
+(e)m się wybierało
wybieraliśmy się
+(e)śmy się wybierali
wybierałyśmy się
+(e)śmy się wybierały
2 os. wybierałeś się
+(e)ś się wybierał
wybierałaś się
+(e)ś się wybierała
wybierałoś się
+(e)ś się wybierało
wybieraliście się
+(e)ście się wybierali
wybierałyście się
+(e)ście się wybierały
3 os. wybierał się
wybierała się
wybierało się
wybierali się
wybierały się

bezosobnik: wybierano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się wybierał
będę się wybierać
będę się wybierała
będę się wybierać
będę się wybierało
będę się wybierać
będziemy się wybierali
będziemy się wybierać
będziemy się wybierały
będziemy się wybierać
2 os. będziesz się wybierał
będziesz się wybierać
będziesz się wybierała
będziesz się wybierać
będziesz się wybierało
będziesz się wybierać
będziecie się wybierali
będziecie się wybierać
będziecie się wybierały
będziecie się wybierać
3 os. będzie się wybierał
będzie się wybierać
będzie się wybierała
będzie się wybierać
będzie się wybierało
będzie się wybierać
będą się wybierali
będą się wybierać
będą się wybierały
będą się wybierać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wybierajmy się
2 os. wybieraj się
wybierajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wybierałbym się
bym się wybierał
wybierałabym się
bym się wybierała
wybierałobym się
bym się wybierało
wybieralibyśmy się
byśmy się wybierali
wybierałybyśmy się
byśmy się wybierały
2 os. wybierałbyś się
byś się wybierał
wybierałabyś się
byś się wybierała
wybierałobyś się
byś się wybierało
wybieralibyście się
byście się wybierali
wybierałybyście się
byście się wybierały
3 os. wybierałby się
by się wybierał
wybierałaby się
by się wybierała
wybierałoby się
by się wybierało
wybieraliby się
by się wybierali
wybierałyby się
by się wybierały

bezosobnik: wybierano by się

bezokolicznik: wybierać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wybierając się

gerundium: wybieranie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wybieranie się
wybierania się
D. wybierania się
wybierań się
C. wybieraniu się
wybieraniom się
B. wybieranie się
wybierania się
N. wybieraniem się
wybieraniami się
Ms. wybieraniu się
wybieraniach się
W. wybieranie się
wybierania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wybierający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wybierający się
wybierający się
wybierający się
wybierające się
wybierająca się
D. wybierającego się
wybierającego się
wybierającego się
wybierającego się
wybierającej się
C. wybierającemu się
wybierającemu się
wybierającemu się
wybierającemu się
wybierającej się
B. wybierającego się
wybierającego się
wybierający się
wybierające się
wybierającą się
N. wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
wybierającą się
Ms. wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
wybierającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wybierający się
wybierający się
wybierające się
wybierające się
D. wybierających się
wybierających się
wybierających się
wybierających się
C. wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
wybierającym się
B. wybierających się
wybierających się
wybierających się
wybierające się
N. wybierającymi się
wybierającymi się
wybierającymi się
wybierającymi się
Ms. wybierających się
wybierających się
wybierających się
wybierających się

odpowiednik aspektowy: wybrać się

Pochodzenie

Por. wybierać; zob. brać I

1. do sklepu

Definicja

zaczynać po odpowiednich przygotowaniach zaplanowane wyjście lub zaplanowany wyjazd dokądś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  udawać się

Połączenia

  • wybierać się samochodem, pociągiem
  • wybierać się do sklepu, do kościoła, do kina, do miasta, do lasu; do Krakowa, do Warszawy, do Zakopanego, do Polski, do Włoch; za granicę; w góry; nad morze
  • wybierać się na koncert, na mecz, na zakupy, na kolację, na piwo, na bal, na spotkanie, na spacer, na przechadzkę, na wycieczkę, na przejażdżkę; na wakacje, na urlop; w podróż

Cytaty

Jeżeli wybieramy się samochodem na wakacje do Szwajcarii, Albanii czy też Grecji, trzeba pamiętać o tym, że są to jedyne kraje w Europie, gdzie nie honoruje się polskiego prawa jazdy.

źródło: NKJP: (PUK), Metropol, nr 30/03, 2001

Pan Fryderyk wybiera się na wycieczkę do Jugosławii. Po drodze postanowił jednak odwiedzić Polskę, Czechosłowację, Węgry i zatrzymał się na jakiś czas w Jasieniu.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Tym, którzy nie muszą wybierać się do Zakopanego samochodem, polecamy inne środki komunikacji, a zwłaszcza pociągi [...].

źródło: NKJP: (JEŻ): 10 postulatów po naszym patrolu na zakopiance, Gazeta Krakowska, 2006-07-28

To oznacza konieczność wybierania się po zakup tego oscypka do Zakopanego [...].

źródło: NKJP: Lech Istańczyk: Nie wychodzić z zaścianka, Wieści Podwarszawskie, 2003-01-19

Gromyk przymrużył oczy, jakby sam tego wszystkiego dokonał, a teraz wybierał się odpocząć na Hawajach.

źródło: NKJP: Zbigniew Górniak: Siostra i byk, 2009

Składnia

bez ograniczeń + wybierać się +
na CO + (DOKĄD) + (CZYM)
bez ograniczeń + wybierać się +
DOKĄD + (CZYM)
bez ograniczeń + wybierać się +
po CO
bez ograniczeń + wybierać się +
BEZOKOLICZNIK

2. na emeryturę

Definicja

zaczynać pewien etap w życiu, związany z miejscem, zawodem lub określonym rodzajem aktywności, o którym informuje następujący rzeczownik

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • wybierać się do liceum; do pracy
  • wybierać się na studia, na emeryturę

Cytaty

Marek po maturze wybiera się na studia do Warszawy, do Szkoły Głównej Handlowej.

źródło: NKJP: Izabela Walarowska, Ewa Maszczyk: Żeby dziecka nie zagłaskały, Gazeta Wyborcza, 1997-06-17

Zdałem maturę i wybierałem się na studia medyczne do Wrocławia.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Dobra opinia „Kościuszki” przetrwała do dziś, przybierając niekiedy charakter przestrogi dla uczniów słabszych, aby nie wybierali się do liceum przy Mickiewicza.

źródło: NKJP: Józef Bednarowski: Szkoła z tradycjami, Dziennik Zachodni, 2002-03-25

Pan idzie na medycynę? - Tak, wybieram się na medycynę.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Kronika wypadków miłosnych, 1974

Żadna z nas nie brała żadnego zaświadczenia o zarobkach, bo nikomu nie przyszło do głowy, żeby, mając po trzydziestce, wybierać się na emeryturę.

źródło: NKJP: Bożena Wiktorowska: Kapitał początkowy pod znakiem zapytania, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2000-10-18

Składnia

bez ograniczeń + wybierać się +
do CZEGO/na CO + (DOKĄD)

3. siebie nawzajem do pełnienia jakiejś funkcji

Definicja

wskazywać siebie nawzajem jako osobę odpowiednią do zajmowania jakiegoś urzędu lub pełnienia jakiejś funkcji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Jednostki wykazujące większą zgodność w sprawach ważnych dla grupy powinny być bardziej skłonne wybierać się wzajemnie jako partnerzy koalicyjni.

źródło: NKJP: Halina Zdebska, Istota i wartości zespołowych gier sportowych, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 24.02.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj