UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

partykuła

Chronologizacja

1588, SPXVI
Inne znaczenie: 'fragment, urywek tekstu'

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	partykuła	partykuły
D.	partykuły	partykuł

C.	partykule	partykułom
B.	partykułę	partykuły
N.	partykułą	partykułami
Ms.	partykule	partykułach
W.	partykuło	partykuły

Pochodzenie

łac. particula 'cząsteczka'

1. część mowy

Definicja

jęz.

nieodmienny wyraz lub nieodmienna część wyrazu, których funkcją jest modyfikowanie treści jakiegoś innego wyrazu lub zdania

Noty o użyciu

W literaturze specjalistycznej używane są różne definicje partykuły, w zależności od założeń teoretycznych danego opisu języka.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

część mowy

Cytaty

Oczywiście, reguła jest jednoznaczna i mówi o konieczności łącznej pisowni partykuły przeczącej „nie” z rzeczownikami. Rodacy robią notoryczne błędy przede wszystkim wtedy, gdy trzeba do tekstu wprowadzić rzeczowniki odczasownikowe, takie jak niewykorzystanie, niepalenie, niezgłoszenie, niedotrzymanie, nieosiągnięcie, niepicie, niewywiązywanie się, niezawiadomienie itp.

źródło: NKJP: Jan Miodek: Spokojnie, to nie epidemia!, Dziennik Zachodni, 2003-12-23

[...] mówimy „chodźcież wreszcie”. Dodajemy tam „ż”, żeby nasza mowa była intensywniejsza. [...] do jednego człowieka powiem „chodźże”. Tutaj „że” jest partykułą wzmacniającą.

źródło: NKJP: Ożeż ty!, Dziennik Polski, 2006-10-06

Traf chciał, że ich (chyba) ciężarówka rozpadła się kilkanaście kilometrów przed dotarciem do celu, w związku z czym (chyba) osiedlili się w miasteczku San Mateo. Dalsze używanie partykuły „chyba” może być nużące [...].

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz, Filip Łobodziński: Sto płyt, które wstrząsnęły światem: kronika czasów popkultury, 2000

Składnia

partykuła

(JAKA)

2. relikwia

Definicja

daw.

relikwia - fragment szczątków osoby uznanej za świętą

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

Relacje znaczeniowe

synonimy:

relikwia

Cytaty

[...] w niedzielę oktawy św. Stanisława wyrusza z katedry krakowskiej procesja ku czci św. Stanisława z udziałem polskich i obcych biskupów. [...] Jest ona publicznym okazaniem czci relikwiom św. Stanisława, które - obok innych partykuł świętych - niesione są na Skałkę.

źródło: NKJP: Miły święty Stanisławie..., Dziennik Polski, 2000-05-06

Tam, gdzie pogaństwo silnie zakorzenione [...], jak tu, nie lada trzeba patronów. Cóż my mamy w naszym kościele? Żal powiedzieć. Partykuła szaty świętej Eustachii wdowy... Nie ujmuję ja szacunku świętej Eustachii [...], ale gdzie delikatnej rzymskiej pani (bo ze szlachetnego rodu pochodziła) brać za łeb polskiego czorta?

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Błogosławiona wina, 1953

Składnia

partykuła

KOGO/CZEGO

Data ostatniej modyfikacji: 29.03.2018