UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozpędzić się

Chronologizacja

1572, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpędzę się	rozpędzimy się
2 os.	rozpędzisz się	rozpędzicie się
3 os.	rozpędzi się	rozpędzą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędziłem się +(e)m się rozpędził	rozpędziłam się +(e)m się rozpędziła	rozpędziłom się +(e)m się rozpędziło	rozpędziliśmy się +(e)śmy się rozpędzili	rozpędziłyśmy się +(e)śmy się rozpędziły
2 os.	rozpędziłeś się +(e)ś się rozpędził	rozpędziłaś się +(e)ś się rozpędziła	rozpędziłoś się +(e)ś się rozpędziło	rozpędziliście się +(e)ście się rozpędzili	rozpędziłyście się +(e)ście się rozpędziły
3 os.	rozpędził się	rozpędziła się	rozpędziło się	rozpędzili się	rozpędziły się

bezosobnik: rozpędzono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpędźmy się
2 os.	rozpędź się	rozpędźcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpędziłbym się bym się rozpędził	rozpędziłabym się bym się rozpędziła	rozpędziłobym się bym się rozpędziło	rozpędzilibyśmy się byśmy się rozpędzili	rozpędziłybyśmy się byśmy się rozpędziły
2 os.	rozpędziłbyś się byś się rozpędził	rozpędziłabyś się byś się rozpędziła	rozpędziłobyś się byś się rozpędziło	rozpędzilibyście się byście się rozpędzili	rozpędziłybyście się byście się rozpędziły
3 os.	rozpędziłby się by się rozpędził	rozpędziłaby się by się rozpędziła	rozpędziłoby się by się rozpędziło	rozpędziliby się by się rozpędzili	rozpędziłyby się by się rozpędziły

bezosobnik: rozpędzono by się

bezokolicznik: rozpędzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozpędziwszy się

gerundium: rozpędzenie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpędzenie się	rozpędzenia się
D.	rozpędzenia się	rozpędzeń się
C.	rozpędzeniu się	rozpędzeniom się
B.	rozpędzenie się	rozpędzenia się
N.	rozpędzeniem się	rozpędzeniami się
Ms.	rozpędzeniu się	rozpędzeniach się
W.	rozpędzenie się	rozpędzenia się

odpowiednik aspektowy: rozpędzać się

Pochodzenie

ogsł. *orz-pǫditi (sę)

Zob. pędzić

1. samochodem

Definicja

zwiększyć swoją szybkość do określonej prędkości, zaczynając bieg lub jazdę

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

pociąg, statek rozpędził się; lokomotywa rozpędziła się; auto, tramwaj rozpędzi się
rozpędzić się autem
rozpędzić się na rowerze
rozpędzić się na drodze; na posadzce; na prostej
rozpędzić się do jakiejś prędkości
rozpędzić się w ileś sekund
rozpędzić się maksymalnie; (za,...) bardzo
rozpędzić się jak bolid
móc, potrafić; pozwolić rozpędzić się
rozpędzić się i gnać

Cytaty

	Maluchem nie rozpędzisz się do 200 km. źródło: NKJP: Igor T. Miecik, Agnieszka Niezgoda: Zamienię dyplom na pracę, Polityka, 2000-05-27
	Pierwsza wersja od 0 do 100 km/h rozpędzi się w 7,2 sekundy, osiągając maksymalną prędkość 242 km/h, druga analogicznie w 5,6 sekundy do 266 km/h. źródło: NKJP: (PRO): Terenowe Porsche, Gazeta Poznańska, 2002-03-20
	Podkreślano przy tym, że napędzany nim samochód ma bardzo dobre osiągi – na rozpędzenie się do 100 km/h potrzebuje tylko 10,9 sekundy. źródło: NKJP: (pim): Silniki roku 2004, Trybuna Śląska, 2004-06-03
	[...] Mogłabym rozpędzić się ślizgiem aż do rzeki Hudson i wrócić zwolnionymi rzutami ramion, bardzo odprężona. źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006
	Ślizgając się, szedł powoli. Zobaczył nagle prosty kawałek rozjeżdżonego śniegu. Rozpędził się jak dziecko, rozłożył ramiona i ruszył z impetem. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Koniec świata w Breslau, 2003

Składnia

	+	rozpędzić się	+	(CZYM) + do CZEGO
	+	rozpędzić się	+	(CZYM) + DOKĄD

2. w rozwoju

Definicja

szybciej i z lepszym skutkiem zacząć robić coś, działać lub rozwijać się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

prywatyzacja; wiosna rozpędziła się

Cytaty

	OECD przewiduje, że zachodnioeuropejskie gospodarki mogą w tym roku zanotować wzrost rzędu 1,9 proc., a w przyszłym rozpędzić się do 2,8 proc. źródło: NKJP: Terence Roth: OECD przewiduje dalszy spadek stóp procentowych na świecie, Gazeta Wyborcza, 1994-06-13
	W pewnym momencie liczba nowych odbiorników przekroczy „masę krytyczną” i biznes rozpędzi się sam. źródło: NKJP: Piotr Cieśliński: Kosmiczna wizja, Gazeta Wyborcza, 1994-12-02
	Gospodarka, co prawda, rozpędziła się pod koniec ubiegłego roku, ale jeżeli nie dostanie wsparcia, impetu wystarczy co najwyżej na rok. źródło: NKJP: Czesław Rychlewski: Sto słów, Trybuna, 2006
	Mam na nodze siniaki, na twarzy dwa ślady. Wyższy z napastników przytrzymał mnie, podczas gdy drugi rozpędził się i chciał uderzyć. źródło: NKJP: (SAS, MAS, RS): Z piątku na sobotę, Dziennik Polski, 2005-03-22

Składnia

rozpędzić się

(do CZEGO)

3. w jakichś fantazjach

Definicja

bardzo dać się pochłonąć jakiejś czynności, mówieniu lub myśleniu o czymś albo jakimś emocjom i stracić nad tym kontrolę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

rozpędzić się w jakiejś dyskusji; w obronie czegoś; w jakichś uwagach; z jakimiś eksperymentami; ze szczerością

Cytaty

	Rozpędził się w tych fantazjach do granic katastrofy. źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003
	Uchwałą Rady Miejskiej zdecydowano, że w trakcie uroczystości państwowych zabrania się sprzedaży alkoholu w ogródkach piwnych. Miejscy radni rozpędzili się tak bardzo, że zabronili sprzedaży również 11 listopada. źródło: NKJP: Mariusz Hujdus: Nie dla piwa, Trybuna Śląska, 2004-10-30
	Rozpędziłem się trochę, bo prawie wszystkie gminy zamawiają tańszy granulat, wykonywany z pociętych opon. W Miastku zastosowano droższy, a ja się zagalopowałem. źródło: NKJP: Mateusz Węsierski: Na orlika wysypali 20 ton gumy, a teraz zbierają ją odkurzaczami, Dziennik Bałtycki, 2009-04-10
	We wspomnianym materiale promocyjnym wymieniono wszystkich sponsorów stoiska, ale rozpędzono się tak dalece, że starostwo podziękowało samym sobie [...]. źródło: NKJP: Witold Poczajowiec: Gorąca promocja, Gazeta Poznańska, 2005-05-30
	Ponownie typowa, przewlekła wieńcówka, znowu bronchit, bóle barku, lumbago — Adam rozpędził się. Stop! Znowu prośba o rentę. źródło: NKJP: Adam Strączek: Wyznanie lekarza-łapownika, 1995

Składnia

	+	rozpędzić się	+	(w CZYM/z CZYM)
	+	rozpędzić się	+	MOWA WPROST

Data ostatniej modyfikacji: 21.01.2016