UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dwudzielny

Chronologizacja

1807, SL

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. dwudzielny
dwudzielny
dwudzielny
dwudzielne
dwudzielna
D. dwudzielnego
dwudzielnego
dwudzielnego
dwudzielnego
dwudzielnej
C. dwudzielnemu
dwudzielnemu
dwudzielnemu
dwudzielnemu
dwudzielnej
B. dwudzielnego
dwudzielnego
dwudzielny
dwudzielne
dwudzielną
N. dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielną
Ms. dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnej
W. dwudzielny
dwudzielny
dwudzielny
dwudzielne
dwudzielna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. dwudzielni
dwudzielni
dwudzielne
dwudzielne
D. dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielnych
C. dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
dwudzielnym
B. dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielne
N. dwudzielnymi
dwudzielnymi
dwudzielnymi
dwudzielnymi
Ms. dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielnych
dwudzielnych
W. dwudzielni
dwudzielni
dwudzielne
dwudzielne

1. herb

Definicja

taki, który składa się z dwóch części

Pochodzenie

Zob. dwa I, dział / dzielić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Połączenia

  • herb, graf dwudzielny; tarcza, zastawka dwudzielna; dwudzielne drzwi

Cytaty

Mamy nadzieję, że ta pierwsza na świecie ludzka dwudzielna zastawka ze sztucznym pierścieniem będzie trwalsza od dotychczasowych biologicznych protez.

źródło: NKJP: Sławomir Zagórski: Medycyna, Gazeta Wyborcza, 1995-06-09

Uwzględniliśmy uwagi komisji i nowa propozycja zakłada, że tło herbu będzie dwudzielne [...].

źródło: NKJP: Wojewódzki herb, Dziennik Polski, 2000-08-28

Dawniej sprawa była prosta: trumna dębowa albo sosnowa. Dzisiaj wzorów jest kilkadziesiąt, najtańsza - trumna EKO-2000 - kosztuje w promocji 120 zł. [...] Najdroższe są amerykańskie, mają dwudzielne wieko i często szybkę.

źródło: NKJP: Agnieszka Majle, Anna Piejko: Ostatnia usługa, Polityka, 2000-11-04

2. model

Definicja

książk. 
taki, w którego obrębie można wyróżnić dwa niezależne lub przeciwstawiające się sobie elementy

Pochodzenie

Kalka internacjonalizmu dychotomiczny; zob. dwa I, dział / dzielić.

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie szczegółowe określenia ilości

Relacje znaczeniowe

synonimy:  dwoisty, dychotomiczny

Połączenia

  • dwudzielny model, podział, system, układ; dwudzielna struktura

Cytaty

Od teologów przejęli tę symbolikę twórcy i teoretycy muzyki, wyznaczając na długo muzyce religijnej trójdzielną menzurę rytmiczną jako zasadę (trójdzielną czyli doskonałą - perfectio), w odróżnieniu od rzadziej stosowanego podziału dwudzielnego (niedoskonałego - imperfectio), zarezerwowanego raczej dla muzyki świeckiej.

źródło: NKJP: Krzysztof Bilica: Wieszczy ptak Gamajun, Przekrój, 2002

Świat mitologii greckiej był dwudzielny, bogowie i ludzie stanowili dwie rasy, dwa przeciwne bieguny jego struktury.

źródło: NKJP: Maria Zowisło: Między reliktem a archetypem. Krytyka rozumu mitologicznego, 2006

Tymczasem konsekwentnie dwudzielna metoda analizy na składniki bezpośrednie, która na każdym piętrze analizy poprzestaje na wydzieleniu dwu składników, by tą metodą dojść do najniższego poziomu analizy, zawierającego już tylko człony składniowo niepodzielne, jest w stanie pokazać całą hierarchiczną strukturę.

źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

Data ostatniej modyfikacji: 27.02.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj