Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
oddam się |
oddamy się |
|||
| 2 os. |
oddasz się |
oddacie się |
|||
| 3 os. |
odda się |
oddadzą się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddałem się +(e)m się oddał |
oddałam się +(e)m się oddała |
oddałom się +(e)m się oddało |
oddaliśmy się +(e)śmy się oddali |
oddałyśmy się +(e)śmy się oddały |
| 2 os. |
oddałeś się +(e)ś się oddał |
oddałaś się +(e)ś się oddała |
oddałoś się +(e)ś się oddało |
oddaliście się +(e)ście się oddali |
oddałyście się +(e)ście się oddały |
| 3 os. |
oddał się |
oddała się |
oddało się |
oddali się |
oddały się |
bezosobnik: oddano się
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
oddajmy się |
|
| 2 os. |
oddaj się |
oddajcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
oddałbym się bym się oddał |
oddałabym się bym się oddała |
oddałobym się bym się oddało |
oddalibyśmy się byśmy się oddali |
oddałybyśmy się byśmy się oddały |
| 2 os. |
oddałbyś się byś się oddał |
oddałabyś się byś się oddała |
oddałobyś się byś się oddało |
oddalibyście się byście się oddali |
oddałybyście się byście się oddały |
| 3 os. |
oddałby się by się oddał |
oddałaby się by się oddała |
oddałoby się by się oddało |
oddaliby się by się oddali |
oddałyby się by się oddały |
bezosobnik: oddano by się
bezokolicznik: oddać się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
oddawszy się
gerundium: oddanie się
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | oddanie się |
oddania się |
| D. | oddania się |
oddań się |
| C. | oddaniu się |
oddaniom się |
| B. | oddanie się |
oddania się |
| N. | oddaniem się |
oddaniami się |
| Ms. | oddaniu się |
oddaniach się |
| W. | oddanie się |
oddania się |
odpowiednik aspektowy: oddawać się
Pochodzenie
Zob. dać
1. w ręce policji
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Połączenia
- oddać się czyjejś opiece
- oddać się do dyspozycji
- oddać się pod dowództwo, pod komendę, pod opiekę, pod rozkazy
- oddać się w opiekę; w czyjeś (funkcjonariuszy, lekarzy, policji, sądu, trybunału, władz...) ręce
- dobrowolnie oddać się
Cytaty
|
Do dyspozycji zarządu miasta zarząd klubu oddał się w początkach grudnia. źródło: NKJP: (chan): Rodło nieformalne, Dziennik Bałtycki, 2011 |
|
|
Po kilku minutach od tragedii Karol K. zgłosił fakt pobicia koleżanki i oddał się w ręce policji. źródło: NKJP: (mim): Oskarżony o zabójstwo licealistki z Wielunia, Dziennik Łódzki, 2007-01-05 |
|
|
[…] z ufnością oddał się w ręce gdańskich lekarzy. źródło: NKJP: Sylwia Ressel: Życie po raz drugi, Dziennik Bałtycki, 1999-10-18 |
|
|
Postanowił oddać się w opiekę nauczycielowi, a później, gdy głos nabierze właściwej mocy i barwy […], zaplanował sobie, że podaruje światu wzruszenia, a ukochanym rodzicom i bratu - dobrobyt oraz bezpieczeństwo. źródło: NKJP: Iwona Kamieńska: Bajka o Janku, co śpiewał, Gazeta Krakowska, 2003-08-23 |
|
|
Po powrocie Piłsudskiego z Magdeburga oddał się pod jego rozkazy. źródło: NKJP: Michał Janusz: Rzecz o generale, Dziennik Zachodni, 2001-10-15 |
Składnia
|
+ | oddać się | + |
w CO | pod CO
|
2. malarstwu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Połączenia
- oddać się kontemplacji, (słodkiemu) lenistwu, malarstwu, malowaniu, medytacjom, modlitwie, muzyce, nauce, pasji, pisaniu, polityce, pracy, refleksji, rozkoszom, studiom nad czymś, sztuce, urokom czegoś, wspomnieniom, zabawie, zadumie, (ulubionym) zajęciom
Cytaty
|
Na początku lat dwudziestych niespodziewanie porzucił służbę wojskową oraz karierę dyplomatyczną i oddał się malarstwu . źródło: NKJP: Internet |
|
|
Wyczerpani zwiedzaniem koło południa możemy zjeść sałatkę, pastę lub […] pokaźną kanapkę i oddać się słodkiemu leniuchowaniu za spuszczonymi żaluzjami. źródło: NKJP: Marta Bosak: Toskania - wino, oliwa i freski, Gazeta Krakowska, 2005-07-15 |
|
|
Zapadając się w wygodnych poduszkach, można z powodzeniem oddać się lekturze, rozmyślaniu czy rozmowie. źródło: NKJP: Ludmiła Kamińska-Bartocha: Modne meble ogrodowe, Dziennik Zachodni, 2005-05-25 |
|
|
Opiekunka przyznała, że teraz w pełni może oddać się opiece nad chorą bez konieczności wykonywania uciążliwych czynności. źródło: NKJP: DAG: Łóżka dla potrzebujących, Gazeta Poznańska, 2002-01-10 |
|
|
Teraz duchowny jest na emeryturze i ma więcej czasu, żeby oddać się swojej pasji, czyli historii sztuki. źródło: NKJP: (MIT): Wszechstronny ratownik, Dziennik Zachodni, 2004-02-04 |
Składnia
|
+ | oddać się | + |
|
3. mężczyźnie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność
Połączenia
- oddać się mężczyźnie, ukochanej, ukochanemu
Cytaty
|
Równie dobrze można by publicznie piętnować młodą dziewczynę za to, że oddała się swojemu mężczyźnie jeszcze przed ślubem. źródło: NKJP: Roman Kubicki: Narcyz nad rozlanym mlekiem, Gazeta Poznańska, 2002-10-19 |
|
|
W Mezopotamii kobiety, zanim wyszły za mąż, musiały udać się do świątyni w Babilonie, by oddać się obcemu mężczyźnie. źródło: NKJP: Joanna Nikodemska: Życie seksualne Ziemian, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003, nr 8 |
|
|
Opowiada historię okrutnej chińskiej księżniczki [...], która poprzysięgła nigdy nie oddać się mężczyźnie. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Niestety, młodzieniec jest nieco zbyt wrażliwy, […] wolałby oddać się kobiecie, ale nie jakiejś, tylko tej akurat, która go nie chce albo stawia zbyt wysokie wymagania. źródło: NKJP: Anna Nasiłowska: I śmieszno, i straszno, Polityka, 2009-09-12 |
Składnia
|
+ | oddać się | + |
KOMU
|