UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

oddać się

Chronologizacja

1656, Kart XVII-XVIII

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oddam się
oddamy się
2 os. oddasz się
oddacie się
3 os. odda się
oddadzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oddałem się
+(e)m się oddał
oddałam się
+(e)m się oddała
oddałom się
+(e)m się oddało
oddaliśmy się
+(e)śmy się oddali
oddałyśmy się
+(e)śmy się oddały
2 os. oddałeś się
+(e)ś się oddał
oddałaś się
+(e)ś się oddała
oddałoś się
+(e)ś się oddało
oddaliście się
+(e)ście się oddali
oddałyście się
+(e)ście się oddały
3 os. oddał się
oddała się
oddało się
oddali się
oddały się

bezosobnik: oddano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. oddajmy się
2 os. oddaj się
oddajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. oddałbym się
bym się oddał
oddałabym się
bym się oddała
oddałobym się
bym się oddało
oddalibyśmy się
byśmy się oddali
oddałybyśmy się
byśmy się oddały
2 os. oddałbyś się
byś się oddał
oddałabyś się
byś się oddała
oddałobyś się
byś się oddało
oddalibyście się
byście się oddali
oddałybyście się
byście się oddały
3 os. oddałby się
by się oddał
oddałaby się
by się oddała
oddałoby się
by się oddało
oddaliby się
by się oddali
oddałyby się
by się oddały

bezosobnik: oddano by się

bezokolicznik: oddać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: oddawszy się

gerundium: oddanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. oddanie się
oddania się
D. oddania się
oddań się
C. oddaniu się
oddaniom się
B. oddanie się
oddania się
N. oddaniem się
oddaniami się
Ms. oddaniu się
oddaniach się
W. oddanie się
oddania się

odpowiednik aspektowy: oddawać się

Pochodzenie

Zob. dać

1. w ręce policji

Definicja

pozwolić, aby jakaś osoba lub osoby decydowały o naszym losie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • oddać się czyjejś opiece
  • oddać się do dyspozycji
  • oddać się pod dowództwo, pod komendę, pod opiekę, pod rozkazy
  • oddać się w opiekę; w czyjeś (funkcjonariuszy, lekarzy, policji, sądu, trybunału, władz...) ręce
  • dobrowolnie oddać się

Cytaty

Do dyspozycji zarządu miasta zarząd klubu oddał się w początkach grudnia.

źródło: NKJP: (chan): Rodło nieformalne, Dziennik Bałtycki, 2011

Po kilku minutach od tragedii Karol K. zgłosił fakt pobicia koleżanki i oddał się w ręce policji.

źródło: NKJP: (mim): Oskarżony o zabójstwo licealistki z Wielunia, Dziennik Łódzki, 2007-01-05

[…] z ufnością oddał się w ręce gdańskich lekarzy.

źródło: NKJP: Sylwia Ressel: Życie po raz drugi, Dziennik Bałtycki, 1999-10-18

Postanowił oddać się w opiekę nauczycielowi, a później, gdy głos nabierze właściwej mocy i barwy […], zaplanował sobie, że podaruje światu wzruszenia, a ukochanym rodzicom i bratu - dobrobyt oraz bezpieczeństwo.

źródło: NKJP: Iwona Kamieńska: Bajka o Janku, co śpiewał, Gazeta Krakowska, 2003-08-23

Po powrocie Piłsudskiego z Magdeburga oddał się pod jego rozkazy.

źródło: NKJP: Michał Janusz: Rzecz o generale, Dziennik Zachodni, 2001-10-15

Składnia

bez ograniczeń + oddać się +
w CO | pod CO

2. malarstwu

Definicja

całkowicie poświęcić swój czas i energię wykonywaniu określonej czynności

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • oddać się kontemplacji, (słodkiemu) lenistwu, malarstwu, malowaniu, medytacjom, modlitwie, muzyce, nauce, pasji, pisaniu, polityce, pracy, refleksji, rozkoszom, studiom nad czymś, sztuce, urokom czegoś, wspomnieniom, zabawie, zadumie, (ulubionym) zajęciom

Cytaty

Na początku lat dwudziestych niespodziewanie porzucił służbę wojskową oraz karierę dyplomatyczną i oddał się malarstwu .

źródło: NKJP: Internet

Wyczerpani zwiedzaniem koło południa możemy zjeść sałatkę, pastę lub […] pokaźną kanapkę i oddać się słodkiemu leniuchowaniu za spuszczonymi żaluzjami.

źródło: NKJP: Marta Bosak: Toskania - wino, oliwa i freski, Gazeta Krakowska, 2005-07-15

Zapadając się w wygodnych poduszkach, można z powodzeniem oddać się lekturze, rozmyślaniu czy rozmowie.

źródło: NKJP: Ludmiła Kamińska-Bartocha: Modne meble ogrodowe, Dziennik Zachodni, 2005-05-25

Opiekunka przyznała, że teraz w pełni może oddać się opiece nad chorą bez konieczności wykonywania uciążliwych czynności.

źródło: NKJP: DAG: Łóżka dla potrzebujących, Gazeta Poznańska, 2002-01-10

Teraz duchowny jest na emeryturze i ma więcej czasu, żeby oddać się swojej pasji, czyli historii sztuki.

źródło: NKJP: (MIT): Wszechstronny ratownik, Dziennik Zachodni, 2004-02-04

Składnia

bez ograniczeń + oddać się + bez ograniczeń

3. mężczyźnie

Definicja

pozwolić komuś, by odbył z osobą, o której mowa, stosunek seksualny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

Połączenia

  • oddać się mężczyźnie, ukochanej, ukochanemu

Cytaty

Równie dobrze można by publicznie piętnować młodą dziewczynę za to, że oddała się swojemu mężczyźnie jeszcze przed ślubem.

źródło: NKJP: Roman Kubicki: Narcyz nad rozlanym mlekiem, Gazeta Poznańska, 2002-10-19

W Mezopotamii kobiety, zanim wyszły za mąż, musiały udać się do świątyni w Babilonie, by oddać się obcemu mężczyźnie.

źródło: NKJP: Joanna Nikodemska: Życie seksualne Ziemian, Focus. Poznać i zrozumieć świat, 2003, nr 8

Opowiada historię okrutnej chińskiej księżniczki [...], która poprzysięgła nigdy nie oddać się mężczyźnie.

źródło: NKJP: Internet

Niestety, młodzieniec jest nieco zbyt wrażliwy, […] wolałby oddać się kobiecie, ale nie jakiejś, tylko tej akurat, która go nie chce albo stawia zbyt wysokie wymagania.

źródło: NKJP: Anna Nasiłowska: I śmieszno, i straszno, Polityka, 2009-09-12

Składnia

bez ograniczeń + oddać się +
KOMU
Data ostatniej modyfikacji: 27.10.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj