Chronologizacja
Datacja przybliżona.
Pochodzenie
niem. Rinnstein
1. wzdłuż jezdni
Definicja
Wymowa
[rynsztok] lub [rỹsztok]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy
Połączenia
- głęboki rynsztok
- rynsztok miasta, ulicy
- odór rynsztoków
- rynsztok biegnie (wzdłuż ulicy)
- płynąć rynsztokiem
Cytaty
[...] możemy z bliska przyjrzeć się drewnianym chodnikom i łączącym je z brukiem kładkom, prowadzącym przez rynsztok. Dzisiaj tu jest cement, asfalt i kanalizacja. źródło: NKJP: Olga Dębicka: Wilno, moja miłość, Dziennik Bałtycki, 1999-12-17 |
|
Jedną z rozrywek dzieci na naszej ulicy było wybieganie z domu po każdej ulewie, gdy rynsztoki się przelewały i rwały w dół ulicy niby górski potok. źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Życie ideologiczne, osobiste, codzienne i artystyczne, 1998 |
|
Wiosną z podwórza bije zapach duszący dzikich bzów, latem fermentujących obierzyn i buraczanych pomyj z rynsztoka. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | rynsztok |
rynsztoki |
|
D. | rynsztoka rynsztoku |
rynsztoków |
|
C. | rynsztokowi |
rynsztokom |
|
B. | rynsztok |
rynsztoki |
|
N. | rynsztokiem |
rynsztokami |
|
Ms. | rynsztoku |
rynsztokach |
|
W. | rynsztoku |
rynsztoki |
2. moralny
Definicja
Wymowa
[rynsztok] lub [rỹsztok]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- stoczyć się do rynsztoka
- wyciągnąć kogoś z rynsztoka
Cytaty
Świadomość, że są galerianki, po prostu psuje dobrą zabawę. Mówmy, że ich nie ma, a społeczny rynsztok nas nie dotyczy. źródło: NKJP: Roman Laudański: Galerianki. Trzeba złapać prostytuujących się młodych ludzi, ich rodziców i klientów..., Gazeta Pomorska, 2009-10-02 |
|
Oczywiście, że nasze dziecko nigdy samo nie jest złym towarzystwem. Wciągają je do rynsztoka dzieci sąsiadów albo zdegenerowani koledzy, z którymi musi siedzieć w jednej ławce. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Wychowanie seksualne dla klasy wyższej, średniej i niższej, 2000 |
|
Dla niektórych dotknięcie dna równa się upadkowi do rynsztoka, ale bywa i tak, że już po jednej bumelce w pracy [...] człowiek powie sobie: „Muszę przestać pić”. źródło: NKJP: Anna Dodziuk, Włodzimierz Kamecki: Wyjść z matni: proste rozmowy o zgubnym nałogu, 1994 |
|
Kiedyś odwyk zarezerwowany był dla tzw. ludzi z rynsztoku, skończonych, bez przyszłości. źródło: NKJP: Karina Marciniak: Na ruchomych schodach, Dziennik Zachodni, 2001-09-28 |
|
Nie żądam za przeklinanie kary śmierci, ale gdy słyszę, jak ten rynsztok wylewa się z ust nastoletnich dziewczynek, budzą się we mnie mordercze uczucia [...]. źródło: NKJP: Język za zębami, Gazeta Wrocławska, 2002-12-18 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | rynsztok |
rynsztoki |
|
D. | rynsztoka rynsztoku |
rynsztoków |
|
C. | rynsztokowi |
rynsztokom |
|
B. | rynsztok |
rynsztoki |
|
N. | rynsztokiem |
rynsztokami |
|
Ms. | rynsztoku |
rynsztokach |
|
W. | rynsztoku |
rynsztoki |
Inne uwagi
Zwykle lp
Składnia
+ | rynsztok | + |
(JAKI)
|