UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

debil

Chronologizacja

1954, Z. Rysiewicz: Słownik wyrazów obcych, books.google.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. debil
debile
ndepr
debile
depr
D. debila
debili
debilów
C. debilowi
debilom
B. debila
debili
debilów
N. debilem
debilami
Ms. debilu
debilach
W. debilu
debile
ndepr
debile
depr

Pochodzenie

łac. dēbilis 'słaby, wątły, kaleki'

1. niedorozwinięty

Definicja

pot.  pogard. 
osoba umysłowo niedorozwinięta

Noty o użyciu

Dawniej używane jako termin medyczny odnoszony do osoby lekko upośledzonej umysłowo.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  niedorozwinięty

Połączenia

  • poziom debila

Cytaty

Gustaw pomyślał przez chwilę, że albo występuje w ukrytej kamerze, albo ten facet jest debilem i dostał właśnie ataku debiliensis.

źródło: NKJP: Piotr Czerwiński: Przebiegum życiae czyli Kartonowa sieć, 2009

Dlaczego los spychał mnie ciągle na dno? Przecież nie byłem debilem, cofniętym w rozwoju, a każdą powierzoną mi pracę wykonywałem sumiennie, zgodnie z oczekiwaniami przełożonych.

źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Co pan przedstawi sądowi? Zeznania takiego debila, którego niepoczytalność stwierdzono wielokrotnie i któremu można zasugerować wszystko.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych (Andrzej Szypulski, Zbigniew Safjan): Bardzo dużo pajacyków, 1968

2. głupi

Definicja

pogard. 
mężczyzna uważany za wyjątkowo głupiego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną

Relacje znaczeniowe

synonimy:  cwel, dekiel, dzięcioł, idiota, kretyn, mongoł

Połączenia

  • kompletny, skończony debil
  • banda debili
  • zrobić (z kogoś, z siebie) debila
  • być, nazwać kogoś debilem
  • wyjść na debila

Cytaty

We wszelkich zgaduj-zgadulach, rebusach i testach na inteligencję wychodzę na kompletnego debila. Na pewno nie zgadnę.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: Marsz Polonia, 2008

Wajda mówił, że nie można brać na poważnie jego krytyki, Żuławski porównał go do małpy, Englert nazwał debilem, zaś zdaniem Agnieszki Holland niszczył rodzimą kulturę.

źródło: NKJP: Marcin Król: Ekscentryk kina, Trybuna Śląska, 2004-10-02

Spała z ojcem Roberta, a chłopaka wyzywała czasami od idiotów, debili i kretynów, jednak on wcale się nie obrażał.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008

Data ostatniej modyfikacji: 23.10.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj