UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

spychać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spycham się
spychamy się
2 os. spychasz się
spychacie się
3 os. spycha się
spychają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spychałem się
+(e)m się spychał
spychałam się
+(e)m się spychała
spychałom się
+(e)m się spychało
spychaliśmy się
+(e)śmy się spychali
spychałyśmy się
+(e)śmy się spychały
2 os. spychałeś się
+(e)ś się spychał
spychałaś się
+(e)ś się spychała
spychałoś się
+(e)ś się spychało
spychaliście się
+(e)ście się spychali
spychałyście się
+(e)ście się spychały
3 os. spychał się
spychała się
spychało się
spychali się
spychały się

bezosobnik: spychano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się spychał
będę się spychać
będę się spychała
będę się spychać
będę się spychało
będę się spychać
będziemy się spychali
będziemy się spychać
będziemy się spychały
będziemy się spychać
2 os. będziesz się spychał
będziesz się spychać
będziesz się spychała
będziesz się spychać
będziesz się spychało
będziesz się spychać
będziecie się spychali
będziecie się spychać
będziecie się spychały
będziecie się spychać
3 os. będzie się spychał
będzie się spychać
będzie się spychała
będzie się spychać
będzie się spychało
będzie się spychać
będą się spychali
będą się spychać
będą się spychały
będą się spychać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. spychajmy się
2 os. spychaj się
spychajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. spychałbym się
bym się spychał
spychałabym się
bym się spychała
spychałobym się
bym się spychało
spychalibyśmy się
byśmy się spychali
spychałybyśmy się
byśmy się spychały
2 os. spychałbyś się
byś się spychał
spychałabyś się
byś się spychała
spychałobyś się
byś się spychało
spychalibyście się
byście się spychali
spychałybyście się
byście się spychały
3 os. spychałby się
by się spychał
spychałaby się
by się spychała
spychałoby się
by się spychało
spychaliby się
by się spychali
spychałyby się
by się spychały

bezosobnik: spychano by się

bezokolicznik: spychać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: spychając się

gerundium: spychanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. spychanie się
spychania się
D. spychania się
spychań się
C. spychaniu się
spychaniom się
B. spychanie się
spychania się
N. spychaniem się
spychaniami się
Ms. spychaniu się
spychaniach się
W. spychanie się
spychania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: spychający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. spychający się
spychający się
spychający się
spychające się
spychająca się
D. spychającego się
spychającego się
spychającego się
spychającego się
spychającej się
C. spychającemu się
spychającemu się
spychającemu się
spychającemu się
spychającej się
B. spychającego się
spychającego się
spychający się
spychające się
spychającą się
N. spychającym się
spychającym się
spychającym się
spychającym się
spychającą się
Ms. spychającym się
spychającym się
spychającym się
spychającym się
spychającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. spychający się
spychający się
spychające się
spychające się
D. spychających się
spychających się
spychających się
spychających się
C. spychającym się
spychającym się
spychającym się
spychającym się
B. spychających się
spychających się
spychających się
spychające się
N. spychającymi się
spychającymi się
spychającymi się
spychającymi się
Ms. spychających się
spychających się
spychających się
spychających się

odpowiednik aspektowy: zepchnąć się

Pochodzenie

Por. spychać; zob. pchać

1. wzajemnie w dół

Definicja

pchając, przesuwać się wzajemnie na inne miejsce lub zsuwać się wzajemnie w dół

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

Ludzie depczą po sobie, spychają się wzajemnie, biją, wdrapują, spadają, wdrapują znów.

źródło: NKJP: Beata Obertyńska: W domu niewoli, 2005

Proponuję, żeby uczestnicy spychali się w przepaście i walczyli na czekany. Będzie bardzo medialnie i szybciej rozwiąże się sprawa nagrody.

źródło: NKJP: Internet

Jak na sygnał ptaki skoczyły ku sobie, tłukły się dziobami, drapały nóżkami, odbijając od przeciwnika sprężyście. Wydarte piórka sterczały im z dziobów. Szczepione, spychały się skrzydłami w zwiędnięte pnącza.

źródło: NKJP: Wojcicech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Cztery Tiry, mknąc przez miasto, były blokowane przez kilka Fiatów Uno. Auta wzajemnie się spychały z jezdni.

źródło: NKJP: Jarosław Włostowski: „Belvedere” u komornika, Dziennik Bałtycki, 1998-08-28

Składnia

Rzpl + spychać się +
(SKĄD) + (DOKĄD)

2. samego siebie na margines

Definicja

pozbawiać samego siebie należytego znaczenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Życzył i polecał aby [...] w codziennym życiu wyzbyć się lęku przed tym co nowe i nieznane, także przed formalnym złączeniem się Polski z Unią Europejską, bo przecież nasz kraj od zawsze jest w Europie i źle byłoby dobrowolnie spychać się gdzieś na obrzeża świata i ważnych wydarzeń.

źródło: NKJP: (sś): Dla seniorów z Przetakówki, Gazeta Krakowska, 2002-01-07

Polski „ruch ekologiczny” jest słaby, gdyż taki chce być. Spycha się na margines, zamykając się w alternatywności, która na dobrą sprawę nie istnieje.

źródło: NKJP: Maciej Kozakiewicz, Jacek Bożek: Ogólnopolska trasa klubu „Gaja” - jestem twoją matką - Ziemią, Zielone Brygady. Pismo Ekologów, 1992-07-01

– Chcę grać, bo znam swoją wartość. Dlaczego miałbym sam się spychać na niziny? Mam nadzieję, że przekonam trenera Pawła Janasa. Mam na to trochę czasu – twierdzi bramkarz West Bromwich.

źródło: NKJP: szki: Kuszczak Diabłem?, Gazeta Poznańska, 2006-05-23

Natomiast tworząc wizerunek Boga jako czegoś odrębnego, mieszczącego się poza nami i posiadającego konkretną formę, spychamy się sami w niebyt.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + spychać się +
DOKĄD

3. wzajemnie na margines

Definicja

pozbawiać się wzajemnie należytego znaczenia

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego stosunki, grupy i organizacje społeczne

Cytaty

Producenci krajowi, walczący ze sobą na rynku krajowym, przenieśli konkurencję na rynki zagraniczne. Walcząc tam ze sobą, spychają się wzajemnie na przysłowiowe dno gospodarcze.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 25.01.2002

Składnia

Rzpl + spychać się +
DOKĄD
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj