Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. ciemny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Relacje znaczeniowe
synonimy: | ściemnieć |
Połączenia
- świat pociemniał; twarz pociemniała; morze, niebo pociemniało; oczy, policzki, włosy pociemniały
- pociemnieć od starości; z emocji, gniewu; ze starości
- pociemnieć na twarzy
Cytaty
Po wielu słonecznych dniach dziś po południu niebo pociemniało i ochłodziło się. źródło: NKJP: Sonia Raduńska: Białe zeszyty, 2005 |
|
Poddawała się żywiołowo swojej radości. Twarz o jasnej cerze pociemniała z emocji. źródło: NKJP: Anna Bolecka: Concerto d'amore, 2004 |
|
Kurtka Wasyla była powalana krwią. Gdy wracaliśmy, czerwona plama na śniegu już pociemniała. źródło: NKJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955 |
|
Ludzie popędzali konie z wściekłością, aż sierść pociemniała im od potu. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997 |
|
Nagle pociemniało na dworze, chociaż daleko jeszcze było do zachodu słońca. Czarne jak smoła chmury pokryły niebo. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
pociemnieję |
pociemniejemy |
|||
2 os. |
pociemniejesz |
pociemniejecie |
|||
3 os. |
pociemnieje |
pociemnieją |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pociemniałem +(e)m pociemniał |
pociemniałam +(e)m pociemniała |
pociemniałom +(e)m pociemniało |
pociemnieliśmy +(e)śmy pociemnieli |
pociemniałyśmy +(e)śmy pociemniały |
2 os. |
pociemniałeś +(e)ś pociemniał |
pociemniałaś +(e)ś pociemniała |
pociemniałoś +(e)ś pociemniało |
pociemnieliście +(e)ście pociemnieli |
pociemniałyście +(e)ście pociemniały |
3 os. |
pociemniał |
pociemniała |
pociemniało |
pociemnieli |
pociemniały |
bezosobnik: pociemniano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
pociemniejmy |
|
2 os. |
pociemniej |
pociemniejcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
pociemniałbym bym pociemniał |
pociemniałabym bym pociemniała |
pociemniałobym bym pociemniało |
pociemnielibyśmy byśmy pociemnieli |
pociemniałybyśmy byśmy pociemniały |
2 os. |
pociemniałbyś byś pociemniał |
pociemniałabyś byś pociemniała |
pociemniałobyś byś pociemniało |
pociemnielibyście byście pociemnieli |
pociemniałybyście byście pociemniały |
3 os. |
pociemniałby by pociemniał |
pociemniałaby by pociemniała |
pociemniałoby by pociemniało |
pociemnieliby by pociemnieli |
pociemniałyby by pociemniały |
bezosobnik: pociemniano by
bezokolicznik: pociemnieć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
pociemniawszy
gerundium: pociemnienie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | pociemnienie |
pociemnienia |
D. | pociemnienia |
pociemnień |
C. | pociemnieniu |
pociemnieniom |
B. | pociemnienie |
pociemnienia |
N. | pociemnieniem |
pociemnieniami |
Ms. | pociemnieniu |
pociemnieniach |
W. | pociemnienie |
pociemnienia |