UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skąpać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
skąpię się
 skąpiemy się
skąpiesz się
 skąpiecie się
skąpie się
 skąpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
skąpałem się
+(e)m się skąpał
 skąpałam się
+(e)m się skąpała
 skąpałom się
+(e)m się skąpało
 skąpaliśmy się
+(e)śmy się skąpali
 skąpałyśmy się
+(e)śmy się skąpały
skąpałeś się
+(e)ś się skąpał
 skąpałaś się
+(e)ś się skąpała
 skąpałoś się
+(e)ś się skąpało
 skąpaliście się
+(e)ście się skąpali
 skąpałyście się
+(e)ście się skąpały
skąpał się
 skąpała się
 skąpało się
 skąpali się
 skąpały się

bezosobnik: skąpano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
skąpmy się
skąp się
 skąpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
skąpałbym się
bym się skąpał
 skąpałabym się
bym się skąpała
 skąpałobym się
bym się skąpało
 skąpalibyśmy się
byśmy się skąpali
 skąpałybyśmy się
byśmy się skąpały
skąpałbyś się
byś się skąpał
 skąpałabyś się
byś się skąpała
 skąpałobyś się
byś się skąpało
 skąpalibyście się
byście się skąpali
 skąpałybyście się
byście się skąpały
skąpałby się
by się skąpał
 skąpałaby się
by się skąpała
 skąpałoby się
by się skąpało
 skąpaliby się
by się skąpali
 skąpałyby się
by się skąpały

bezosobnik: skąpano by się

bezokolicznik: skąpać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skąpawszy się

gerundium: skąpanie się

Pochodzenie

Zob. kąpać

1. w zimnej wodzie

Definicja

zamoczyć się, wpadając do wody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Ratując swój czołg, który ugrzązł na przeprawie, skąpał się do pasa w lodowatej wodzie, na szczęście niegłębokiej przy brzegu.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Wyglądało, że jest płytko. Niewiele myśląc, wyskoczyłem i... skąpałem się prawie po szyję.

źródło: NKJP: Chodzenie po bagnach, Tygodnik Siedlecki, 2007-02-28

Wyprawa nie obyła się bez kłopotów. Rafał skąpał się w wodzie, bo jego zaprzęg... skręcił nagle w kierunku morza. Nie dało się wyhamować.

źródło: NKJP: (dl): Psimi zaprzęgami po plażach, Wieczór Wybrzeża, 2001-01-20

Szczególnie dzieci, które wracają ze szkół muszą uważać, aby nie potknąć się i nie skąpać się w kałuży.

źródło: NKJP: Rafał Sterczyński: Wiejska droga w mieście, Gazeta Poznańska, 2004-01-06

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
(w CZYM)

2. we wspomnieniach

Definicja

 
zanurzyć się w coś całkowicie, zatapiając się w tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

Po skąpaniu się w atmosferze tych niezwykłych wspomnień poczułam, że właściwie po takich listach i po takiej miłości - nieprzyzwoitością jest żyć dalej, a cóż dopiero - oddawać się miłości, a jeszcze pisać książki, wydawać je, zdobywać sławę.

źródło: NKJP: Maria Dąbrowska: Dzienniki, 2009

W każdym razie myślę, że niewiele jest rzeczy tak cennych dla nas, tak dopełniających naszą własną tradycję, jak skąpanie się w tej orzeźwiającej oschłości gallickiej.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej,1993

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
w CZYM

3. w słońcu

Definicja

 
tak zostać otoczonym ze wszystkich stron, że osoba patrząca ma wrażenie, jakby dany obiekt lub widok był zanurzony w czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Kiedy ok. 21.30 scena skąpała się w pulsujących światłach i okryła kłębami dymu, na stadionie wybuchła euforia.

źródło: NKJP: Andrzej Jagodziński: Rolling Stones odwiedzili Pragę już po raz drugi w ciągu ostatnich pięciu lat, 1995-08-07

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
w CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 23.11.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN