UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

skąpać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skąpię się
 skąpiemy się
2 os. skąpiesz się
 skąpiecie się
3 os. skąpie się
 skąpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skąpałem się
+(e)m się skąpał
 skąpałam się
+(e)m się skąpała
 skąpałom się
+(e)m się skąpało
 skąpaliśmy się
+(e)śmy się skąpali
 skąpałyśmy się
+(e)śmy się skąpały
2 os. skąpałeś się
+(e)ś się skąpał
 skąpałaś się
+(e)ś się skąpała
 skąpałoś się
+(e)ś się skąpało
 skąpaliście się
+(e)ście się skąpali
 skąpałyście się
+(e)ście się skąpały
3 os. skąpał się
 skąpała się
 skąpało się
 skąpali się
 skąpały się

bezosobnik: skąpano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. skąpmy się
2 os. skąp się
 skąpcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. skąpałbym się
bym się skąpał
 skąpałabym się
bym się skąpała
 skąpałobym się
bym się skąpało
 skąpalibyśmy się
byśmy się skąpali
 skąpałybyśmy się
byśmy się skąpały
2 os. skąpałbyś się
byś się skąpał
 skąpałabyś się
byś się skąpała
 skąpałobyś się
byś się skąpało
 skąpalibyście się
byście się skąpali
 skąpałybyście się
byście się skąpały
3 os. skąpałby się
by się skąpał
 skąpałaby się
by się skąpała
 skąpałoby się
by się skąpało
 skąpaliby się
by się skąpali
 skąpałyby się
by się skąpały

bezosobnik: skąpano by się

bezokolicznik: skąpać się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skąpawszy się

gerundium: skąpanie się

Pochodzenie

Zob. kąpać

1. w zimnej wodzie

Definicja

zamoczyć się, wpadając do wody

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Cytaty

Ratując swój czołg, który ugrzązł na przeprawie, skąpał się do pasa w lodowatej wodzie, na szczęście niegłębokiej przy brzegu.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Wyglądało, że jest płytko. Niewiele myśląc, wyskoczyłem i... skąpałem się prawie po szyję.

źródło: NKJP: Chodzenie po bagnach, Tygodnik Siedlecki, 2007-02-28

Wyprawa nie obyła się bez kłopotów. Rafał skąpał się w wodzie, bo jego zaprzęg... skręcił nagle w kierunku morza. Nie dało się wyhamować.

źródło: NKJP: (dl): Psimi zaprzęgami po plażach, Wieczór Wybrzeża, 2001-01-20

Szczególnie dzieci, które wracają ze szkół muszą uważać, aby nie potknąć się i nie skąpać się w kałuży.

źródło: NKJP: Rafał Sterczyński: Wiejska droga w mieście, Gazeta Poznańska, 2004-01-06

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
(w CZYM)

2. we wspomnieniach

Definicja

książk. 
zanurzyć się w coś całkowicie, zatapiając się w tym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Cytaty

Po skąpaniu się w atmosferze tych niezwykłych wspomnień poczułam, że właściwie po takich listach i po takiej miłości - nieprzyzwoitością jest żyć dalej, a cóż dopiero - oddawać się miłości, a jeszcze pisać książki, wydawać je, zdobywać sławę.

źródło: NKJP: Maria Dąbrowska: Dzienniki, 2009

W każdym razie myślę, że niewiele jest rzeczy tak cennych dla nas, tak dopełniających naszą własną tradycję, jak skąpanie się w tej orzeźwiającej oschłości gallickiej.

źródło: NKJP: Zygmunt Kubiak: Przestrzeń dzieł wiecznych: eseje o tradycji kultury śródziemnomorskiej,1993

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
w CZYM

3. w słońcu

Definicja

książk. 
tak zostać otoczonym ze wszystkich stron, że osoba patrząca ma wrażenie, jakby dany obiekt lub widok był zanurzony w czymś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Cytaty

Kiedy ok. 21.30 scena skąpała się w pulsujących światłach i okryła kłębami dymu, na stadionie wybuchła euforia.

źródło: NKJP: Andrzej Jagodziński: Rolling Stones odwiedzili Pragę już po raz drugi w ciągu ostatnich pięciu lat, 1995-08-07

Składnia

bez ograniczeń + skąpać się +
w CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 23.11.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN