UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

upomnienie

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. upomnienie
 upomnienia
D. upomnienia
 upomnień
C. upomnieniu
 upomnieniom
B. upomnienie
 upomnienia
N. upomnieniem
 upomnieniami
Ms. upomnieniu
 upomnieniach
W. upomnienie
 upomnienia

Pochodzenie

Od: upomnieć. Zob. pomnieć

1. za zachowanie

Definicja

ustna lub pisemna uwaga karcąca za niewłaściwe zachowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  napomnienie

Połączenia

  • sądowe, służbowe; publiczne; łagodne, surowe, ostre upomnienie
  • upomnienia nauczycieli
  • upomnienie od straży miejskiej; upomnienia do rodziców
  • upomnienie za spóźnienie
  • upomnienia i kary; upomnienia i mandaty; nagana i upomnienie
  • kara upomnienia
  • upomnienie grozi komuś
  • udzielić/udzielać upomnienia; słuchać upomnień
  • dostać, otrzymać upomnienie
  • ukarać upomnieniem
  • kończyć, skończyć się na upomnieniu

Cytaty

Wystarczyło trochę staranności, by udowodnić, że kobita się do roboty nie nadaje i ją lekceważy. Ot, najpierw dać upomnienie za minutowe spóźnienie, potem naganę za brzydki charakter pisma, a dopiero potem wywalić.

źródło: NKJP: Mieczysław Teer: Felieton. Pochwała staranności, Las Polski, 2009-02-01

Zaraz po upomnieniu za złą pracę w ośrodku, zarząd stowarzyszenia powierzył jej obowiązki kierownika [...].

źródło: NKJP: Beata Sypniewska, Izabela Czuban: Mieszkanki ośrodka bronią kierowniczki, Gazeta Wrocławska, nr 17/04, 2000

Kara, podobnie jak inne metody wychowawcze, ma uczyć właściwego postępowania, ale powinna być stosowana wówczas, gdy nie pomagają upomnienia, zawstydzanie czy prośby.

źródło: NKJP: Sylwia Palka: Dobrocią czy siłą?, Wychowawca, nr 167, 2006-11

Nie mogli pogodzić się z utratą bramki, co przyczyniło się do fauli na sierakowickich zawodnikach. Po kilku upomnieniach w ruch poszły żółte i czerwone kartki.

źródło: NKJP: Leszek Dawidowski: O włos za liderem, Dziennik Bałtycki, 2006-09-15

Składnia

bez ograniczeń + upomnienie +
(za CO)

2. o zapłatę

Definicja

pismo przypominające komuś o zaległym zobowiązaniu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Funkcjonowanie państwa urzędy i ich funkcjonowanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Finanse podatki, opłaty, świadczenia pieniężne

Relacje znaczeniowe

synonimy:  monit

Połączenia

  • oficjalne; powtórne, ostatnie upomnienie; kolejne upomnienia; upomnienia płatnicze
  • upomnienie z biblioteki
  • upomnienie za przetrzymywanie (książek,...)
  • upomnienie i wezwanie; upomnienia i prośby
  • koszty upomnienia
  • upomnienie przyszło
  • przesłać, wysłać; otrzymać upomnienie

Cytaty

Drugi radny przestał korzystać z biblioteki w 1993 r., po tym, jak dostał upomnienie za przetrzymywanie książek.

źródło: NKJP: Iza Bednarz: Radni w Pacanowie postanowili zamknąć wiejskie biblioteki, bo na wsi i tak nikt książek nie ..., Gazeta Wyborcza, 1995-03-08

Przez dwa miesiące gmina czekała na uregulowanie należności. Potem wysyłała upomnienia i naliczała wyższy o 200 procent, tzw. karny czynsz.

źródło: NKJP: (SAG): Biura i spółki zalegają z czynszami, Gazeta Wrocławska, nr 27/09, 1999

Początkowo udzielano stołownikom kredytów, a ci - mimo próśb i upomnień - wcale nie mieli zamiaru wyrównywać rachunków miesięcznych.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Pięć miesięcy później, w kwietniu br., windykatorzy odezwali się znowu. I tak pisma z upomnieniami przychodziły co tydzień, aż do czerwca.

źródło: NKJP: Milena Celińska: Jak jeszcze możemy cię wrobić?, Tygodnik Siedlecki, 2008-08-26

Składnia

bez ograniczeń + upomnienie +
(za CO)
Data ostatniej modyfikacji: 28.01.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN