Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
rozświetlę się |
rozświetlimy się |
|||
2 os. |
rozświetlisz się |
rozświetlicie się |
|||
3 os. |
rozświetli się |
rozświetlą się |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozświetliłem się +(e)m się rozświetlił |
rozświetliłam się +(e)m się rozświetliła |
rozświetliłom się +(e)m się rozświetliło |
rozświetliliśmy się +(e)śmy się rozświetlili |
rozświetliłyśmy się +(e)śmy się rozświetliły |
2 os. |
rozświetliłeś się +(e)ś się rozświetlił |
rozświetliłaś się +(e)ś się rozświetliła |
rozświetliłoś się +(e)ś się rozświetliło |
rozświetliliście się +(e)ście się rozświetlili |
rozświetliłyście się +(e)ście się rozświetliły |
3 os. |
rozświetlił się |
rozświetliła się |
rozświetliło się |
rozświetlili się |
rozświetliły się |
bezosobnik: rozświetlono się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
rozświetlijmy się rozświetlmy się |
|
2 os. |
rozświetlij się rozświetl się |
rozświetlcie się rozświetlijcie się |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
rozświetliłbym się bym się rozświetlił |
rozświetliłabym się bym się rozświetliła |
rozświetliłobym się bym się rozświetliło |
rozświetlilibyśmy się byśmy się rozświetlili |
rozświetliłybyśmy się byśmy się rozświetliły |
2 os. |
rozświetliłbyś się byś się rozświetlił |
rozświetliłabyś się byś się rozświetliła |
rozświetliłobyś się byś się rozświetliło |
rozświetlilibyście się byście się rozświetlili |
rozświetliłybyście się byście się rozświetliły |
3 os. |
rozświetliłby się by się rozświetlił |
rozświetliłaby się by się rozświetliła |
rozświetliłoby się by się rozświetliło |
rozświetliliby się by się rozświetlili |
rozświetliłyby się by się rozświetliły |
bezosobnik: rozświetlono by się
bezokolicznik: rozświetlić się
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
rozświetliwszy się
gerundium: rozświetlenie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | rozświetlenie się |
rozświetlenia się |
D. | rozświetlenia się |
rozświetleń się |
C. | rozświetleniu się |
rozświetleniom się |
B. | rozświetlenie się |
rozświetlenia się |
N. | rozświetleniem się |
rozświetleniami się |
Ms. | rozświetleniu się |
rozświetleniach się |
W. | rozświetlenie się |
rozświetlenia się |
odpowiednik aspektowy: rozświetlać się
Pochodzenie
Zob. światło
1. o pokoju
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Połączenia
- dom, pokój rozświetlił się czymś
- rozświetlić się nagle
Cytaty
O świcie, gdy niebo ponad kominami rozświetliło się perłowym blaskiem, dzwony w świątyniach oznajmiły narodziny królewskiego dziedzica. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005 |
|
Po chwili rzeczywiście zobaczył, jak rozświetliło się dotychczas ciemne okno na trzecim piętrze. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Wilcza wyspa, 2006 |
|
Kiedy Dominika zapaliła w nich świeczki, pokój rozświetlił się migocącym blaskiem. źródło: NKJP: Marek Miller: Pierwszy milion..., 1999 |
Składnia
+ | rozświetlić się | + |
(CZYM)
|
2. o płomieniu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
Cytaty
[...] płomyk świeczki zachybotał, przygasł, znowu się rozświetlił, strzelając w górę jasną krechą, następnie opadał wolno i długo, aż wreszcie raptownie zgasł. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Dziura w niebie, 1959 |
|
29 października latarnie w mieście rozświetlą się o godz. 17.40, a zgasną o 6.55. źródło: NKJP: O jedno trąbienie więcej, Dziennik Polski, 2000-10-26 |
|
Niezwykle efektownie wyglądały pokazy rac, a gdy napis „Lech Poznań” rozświetlił się niczym neon w centrum miasta, zerwały się gromkie brawa. źródło: NKJP: Marek Lubawiński: Smutny Damian, Polska Głos Wielkopolski, 2004-04-05 |
3. o twarzy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
Relacje znaczeniowe
synonimy: | rozjaśnić się, rozpromienić się |
Cytaty
Twarz Jana Bigosa rozświetliła się pięknym, wewnętrznym światłem, a było to, powiadam ci, światło wielkiej miłości. źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Zamach na wyspę, 2001 |
|
[...] chcę cię objąć, chcę cię przytulić i otrzeć twoje łzy, chcę sprawić, że twoja twarz rozświetli się uśmiechem [...]. źródło: Internet: coreczkatatusia.wordpress.com |
|
Gdy jej duże oczy rozświetliły się, a źrenice zrobiły się nienaturalnie wielkie, wiedziałem już, że czerwone buty spodobały się mojej pani najbardziej. źródło: Internet: zakochaniskandalisci.blog.pl |
Składnia
+ | rozświetlić się | + |
(CZYM)
|
4. o sprawie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka
Relacje znaczeniowe
synonimy: | naświetlić się, rozjaśnić się |
Cytaty
[...] rozświetliła się lekko kwestia wchłanialności minerałów na diecie bogatej w pełne ziarna. źródło: Internet: rozanski.ch |
|
Sprawa rozświetliła się przy okazji głosowania w sprawie diet. Jak mogli przyjąć budżet, który nie zakładał ich wzrostu? źródło: Internet: salon24.pl |