UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zaduszkowy

Chronologizacja

1927, SJPWar

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zaduszkowy
zaduszkowy
zaduszkowy
zaduszkowe
zaduszkowa
D. zaduszkowego
zaduszkowego
zaduszkowego
zaduszkowego
zaduszkowej
C. zaduszkowemu
zaduszkowemu
zaduszkowemu
zaduszkowemu
zaduszkowej
B. zaduszkowego
zaduszkowego
zaduszkowy
zaduszkowe
zaduszkową
N. zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkową
Ms. zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowej
W. zaduszkowy
zaduszkowy
zaduszkowy
zaduszkowe
zaduszkowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zaduszkowi
zaduszkowi
zaduszkowe
zaduszkowe
D. zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowych
C. zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
zaduszkowym
B. zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowe
N. zaduszkowymi
zaduszkowymi
zaduszkowymi
zaduszkowymi
Ms. zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowych
zaduszkowych
W. zaduszkowi
zaduszkowi
zaduszkowe
zaduszkowe

Pochodzenie

Zob. zaduszki

1. czas

Definicja

związany z Zaduszkami - świętem w religii katolickiej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół sakramenty i obrzędy religijne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaduszny

Połączenia

  • zaduszkowy nastrój; zaduszkowe nabożeństwo, święto; noc; kwesta zaduszkowa; dekoracje zaduszkowe

Cytaty

– Na wystawie pokazaliśmy także dekoracje zaduszkowe. To kompozycje w bardzo stonowanej, naturalnej kolorystyce mające formę girland, wieńców, małych wianuszków lub ich fragmentów.

źródło: NKJP: BAB: Jesienny bukiet, Trybuna Śląska, 2002-10-02

W Dzień Zaduszny w kościołach odprawiane są nabożeństwa za dusze zmarłych. Uroczystości zaduszkowe mają szczególny charakter w katedrze na Wawelu.

źródło: NKJP: (G): Za dusze królów, Dziennik Polski, 2006-11-03

W zaduszkową niedzielę pani ubrana w mundur policji drogowej wystąpiła w telewizji i zaapelowała do kierowców, aby wracając do domów nie trzymali się kurczowo prawej krawędzi jezdni, gdyż mogą potrącić pieszych lub rowerzystów.

źródło: NKJP: Jerzy Witaszczyk: Jak prowadzić samochód po pięćdziesiątce?, Dziennik Łódzki, 2003-11-06

2. biesiada

Definicja

związany z pamięcią o duszach osób zmarłych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaduszny

Połączenia

  • biesiada zaduszkowa; zaduszkowe obrzędy, zwyczaje

Cytaty

[...] praktykowano obrzędy, które swój początek miały w pogaństwie. Najbardziej znane spośród nich to „Dziady”. Podczas tego obrzędu do chaty z suto zastawionym stołem, zapraszano duchy na wspólną ucztę. Na zakończenie biesiady zaduszkowej, gospodarz dziękował zmarłym za przybycie i prosił ich, aby odeszli.

źródło: NKJP: Tajemnice Zaduszek, Gazeta Krakowska, 2002-11-02

Były to potrawy postne, gdyż wieczerza wigilijna miała charakter zaduszkowy - wierzono, że w dzień poprzedzający Boże Narodzenie dusze odwiedzają domy [...].

źródło: NKJP: Święta bogate w zwyczaje, Dziennik Polski, 2002-12-24

[...] czas postu to przywracanie biegu przyrodzie, oczekiwanie na powrót wiosny, lęk, czy wszystko wróci do normy. Stąd sięganie do zaświatów i zaduszkowe obyczaje, jak na przykład zakopywanie pisanek na cmentarzu, ale także palenie świec, święcenie wody, ognia, które mają oczyszczającą moc.

źródło: NKJP: Izabela Dachtera: Czas życia, Polska Głos Wielkopolski, 2005-03-21

3. koncert

Definicja

związany z zaduszkami - imprezą o charakterze artystycznym, modlitewnym lub wspomnieniowym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Bieg życia śmierć

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zaduszny

Połączenia

  • zaduszkowa impreza; koncert, spektakl, wieczór zaduszkowy; spotkanie zaduszkowe; posiady zaduszkowe

Cytaty

Poetyckie spotkanie zaduszkowe odbędzie się w sali kukiełkowej w najbliższy piątek, 29 listopada o godzinie 17. Z pewnością umożliwi przeżycie chwil skupienia i skierowania swych myśli w kierunku nieobecnych bliskich i tych, których nie znaliśmy.

źródło: NKJP: Zaduszki poetyckie, Dziennik Polski, 2002-11-26

[...] zespoły [...] podpisały kontrakt na zaduszkowy festiwal, który dobędzie się w listopadzie w Darłowskiej Stajence Pegaza.

źródło: NKJP: (BIR): Rock nad Wieprzą, Dziennik Bałtycki, 2001-10-30

Młodzież i Grono Pedagogiczne I Liceum Ogólnokształcącego im. T. Kościuszki w Jaworznie oraz Miejskie Centrum Kultury i Sportu zapraszają na zaduszkowy wieczór poetycko-muzyczny „Doświadczenie kresu”, który odbędzie się w dn. 6 listopada o godz. 17.00 w sali MCKiS przy ul. Mickiewicza.

źródło: NKJP: Zaproszenie, Co Tydzień Jaworzno, 2003-10-22

Data ostatniej modyfikacji: 21.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj