UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

kolorowy

Chronologizacja

SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. kolor

1. strój

Definicja

mający jedną lub jednocześnie kilka barw innych niż czarna i biała

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwny

Połączenia

  • kolorowy frak, kostium, strój, sweter; haft; motyl, ptak; drink, owoc; papier, kamień, marmur, tynk; lampion, neon; korowód, pochód; tłum; akcent; kolorowa bluzka, chusta, chusteczka, chustka, czapka, kokarda, kurtka, spódnica, suknia, sukienka, szata, wstążka; bibuła, tkanina; mozaika, szyba, szybka; farba, elewacja, fontanna; parada; plama; kolorowe szkło; tło; kolorowe cukierki, warzywa; pisanki; kwiaty; ryby; kosmetyki; kredki; balony, pompony, zasłony; pióra; fajerwerki, race; światełka, światła
  • bajecznie kolorowy

Cytaty

Mieli na sobie wspaniałe szaty, kolorowe, tkane złotem, które w poświacie księżyca bajecznie się mieniły.

źródło: KWSJP: Mieczysław Maliński: Matka Jezusa, 1981

Było Boże Narodzenie 1942 roku. Miałam choinkę i kolorowe zabawki choinkowe zrobione przez mamę.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2001

Ubrana jest w niezwykle kolorową suknię, tak kolorową, że gdy człowiek na nią patrzy, to potem mruga powiekami i długo latają mu płatki przed oczami.

źródło: KWSJP: Stanisław Dygat: Jezioro Bodeńskie, 1946

Jedyne co natychmiast usunęłam, to były sztuczne kwiaty w licznych wazonach z kolorowego szkła.

źródło: KWSJP: Krystyna Nepomucka: Miłość niedoskonała, 1978

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
D. kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowej
C. kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowej
B. kolorowego
kolorowego
kolorowy
kolorowe
kolorową
N. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorową
Ms. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowej
W. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe
D. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
C. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
B. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowe
N. kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
Ms. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
W. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe

2. telewizor

Definicja

taki, który przedstawia coś w wielu barwach innych niż czarna i biała

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  czarno-biały

Połączenia

  • kolorowy telewizor; afisz, album, film, folder, katalog, magazyn, miesięcznik, plakat, rysunek, tygodnik, wydruk; obraz, witraż; kolorowa fotografia, gazeta, ilustracja, okładka, prasa, widokówka; kolorowe czasopismo, pismo, zdjęcie

Cytaty

Przywiózł z niej swój pierwszy podwodny kolorowy film, zrealizowany na głębokości 45 m.

źródło: NKJP: Bogdan Miś: Komandor Cousteau nie żyje, Wiedza i Życie nr 9, 1997

Dorobili się mebli i kolorowego telewizora, kupili sobie niedawno wideo.

źródło: NKJP: Jan Płaskoń: Prace wyróżnione w konkursie \„Z chłopa farmer?, Gazeta Wyborcza, 1994-03-02

„Fascynujące dzieje planety Ziemi” to 320 stron, 630 zdjęć i kolorowych rysunków, 50 obrazów panoramicznych przedstawiających pejzaże sprzed milionów lat.

źródło: KWSJP: Dzieje Ziemi, Dziennik Polski, 2004-01-26

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
D. kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowej
C. kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowej
B. kolorowego
kolorowego
kolorowy
kolorowe
kolorową
N. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorową
Ms. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowej
W. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe
D. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
C. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
B. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowe
N. kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
Ms. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
W. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe

3. okres

Definicja

wyrazisty, żywy, ciekawy i niemonotonny

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  barwny
antonimy:  bezbarwny, nijaki

Połączenia

  • kolorowy czas, okres; świat; kolorowa osobowość, postać; legenda; kolorowe życie; kolorowe chwile, czasy; strony życia

Cytaty

W kręgu podejrzenia znalazł się jeszcze jeden brodacz - kolorowa postać, człowiek wykraczający poza ramy obyczajowości akceptowanej przez społeczność starego Konina.

źródło: KWSJP: Wilhelmina Skulska: Bez skrupułów, 1979

Po drodze z Żądzborka siliłam się na obiektywizm: kto widzi naszą przygodę prawdziwiej - kostyczny oficer czy Witold Jundziłł, który na poczekaniu zbudował wokół zajścia kolorową legendę.

źródło: KWSJP: Władysław Ogrodziński: Ulica zwana Bystrą, 1985

Bogata, kolorowa, pełna życia teraźniejszość moich amerykańskich krewniaków podszyta była zetlałą, mglistą, niejasną przeszłością naszych rodziców i dziadków.

źródło: KWSJP: Joanna Olczak-Ronikierowa: W ogrodzie pamięci, 2001

Mężczyźni nie są tacy jak w kolorowych romansach, balladach i poematach, od których szumi w głowie i we krwi. Życie nie jest poezją.

źródło: KWSJP: Maria Klimas-Błachutowa: Siedem krów tłustych, 1965

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
D. kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowej
C. kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowej
B. kolorowego
kolorowego
kolorowy
kolorowe
kolorową
N. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorową
Ms. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowej
W. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe
D. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
C. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
B. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowe
N. kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
Ms. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
W. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe

4. mężczyzna

Definicja

pot. 
należący do rasy ludzi innej niż biała

Noty o użyciu

Wyraz używany często w znaczeniu rzeczownikowym 'kolorowy człowiek', pogardliwie nacechowanym.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Określenia fizyczności człowieka wygląd

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:  biały

Połączenia

  • kolorowy mężczyzna; kandydat; imigrant; kolorowa dziewczyna, kobieta; młodzież; ludność, mniejszość

Cytaty

W deszczu na Barbadosie oddzielnie nudzili się Anglicy, oddzielnie Murzyni. Na roześmianej Martynice wspólnie bawią się Francuzi i ludność kolorowa.

źródło: KWSJP: Karol Olgierd Borchardt: Znaczy kapitan, 1960

Ci, którzy od czasów kolonialnych kontrolowali porządek społeczny, skutecznie manipulowali białą większością i tłumili kolorową mniejszość.

źródło: KWSJP: Herbert Irving Schiller: Sternicy świadomości, 1976

W kawiarni panował dyskretny gwar i nieco ekstrawaganckie letnie suknie białych i kolorowych kobiet oraz nonszalanckie fasony w ubraniach i uczesaniach kolorowych i białych mężczyzn.

źródło: KWSJP: Maria Klimas-Błachutowa: Skandal w niebie, 1969

Tego rodzaju usługi są szczególnie nęcące dla nisko opłacanych marynarzy, gdyż kolorowe dziewczyny oferują je za okrętowy wikt.

źródło: KWSJP: Eugeniusz Koczorowski: Ludzie od masztów i żagli, 1986

Gdy jednak biały myśliwy ma dostatecznie dużo czasu [...] przeważnie wkrótce uzyskuje przewagę nad tubylcem. Według jakich kryteriów kolorowy myśliwy ocenia ślady i jakich używa podstępów, nie jest aż tak tajemnicze, jak się to początkowo wydaje komuś, kto w danym terenie jest nowicjuszem.

źródło: KWSJP: Hans-Otto Meissner: Sztuka życia i przetrwania, 1982

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
D. kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowego
kolorowej
C. kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowemu
kolorowej
B. kolorowego
kolorowego
kolorowy
kolorowe
kolorową
N. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorową
Ms. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowej
W. kolorowy
kolorowy
kolorowy
kolorowe
kolorowa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe
D. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
C. kolorowym
kolorowym
kolorowym
kolorowym
B. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowe
N. kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
kolorowymi
Ms. kolorowych
kolorowych
kolorowych
kolorowych
W. kolorowi
kolorowi
kolorowe
kolorowe

Frazeologizmy

metal kolorowy
wódka gatunkowa
wódka kolorowa
Data ostatniej modyfikacji: 26.05.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj