Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. żółknąć
Definicja
Wymowa
[zżółknońć] lub [żżółknońć]
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Połączenia
- papier; człowiek zżółkł; fotografia, kartka; trawa; biel; cera, skóra zżółkła; światło; zdjęcie zżółkło; drzewa, liście; paznokcie, palce zęby zżółkły
- zżółknąć ze starości; z zazdrości
Cytaty
|
[...] pracowała w fabryce broni, dwanaście godzin na dobę w oparach rtęci. Kiedy wróciła, ludzie ją ledwo poznali. Włosy jej zrudziały, zęby zżółkły, oczy zmętniały. źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Lala, 2006 |
|
|
[...] kalendarz, wydany na pięknym szlachetnym papierze, nie za bardzo nadaje się do zawieszenia na ścianie, zwłaszcza w kuchni. Po roku zżółknie od kuchennych i tytoniowych wyziewów, poszarzeje od kurzu. źródło: NKJP: AMK: Rok z Cesarzem, Dziennik Polski, 1999-12-11 |
|
|
Cóż to będzie za wspaniała heca - myślałem sobie - kiedy przywiozę do Warszawy takie zdjęcie i pokażę je w redakcji. Koledzy będą niby to dowcipkować, ale zżółkną z zazdrości. źródło: NKJP: Marian Brandys: Śladami Stasia i Nel, 1961 |
|
|
[...] patrzył chwilę przez okno na kasztan, który od wczoraj przerzedził się i zżółknął, wiatr się w nim kotłował [...]. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Apelacja, 1968 |
|
|
- Choinkę już macie - pyta ojciec Krzysi. - Jeszcze nie, bo do Nowego Roku by zżółkła - tłumaczy wychowawczyni „Słoneczników” Jolanta Szymańska [...]. źródło: NKJP: Barbara Matoga: Wspólnota maluchów, Dziennik Polski, 2000-12-22 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zżółknę |
zżółkniemy |
|||
| 2 os. |
zżółkniesz |
zżółkniecie |
|||
| 3 os. |
zżółknie |
zżółkną |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zżółkłem +(e)m zżółkł |
zżółkłam +(e)m zżółkła |
zżółkłom +(e)m zżółkło |
zżółkliśmy +(e)śmy zżółkli |
zżółkłyśmy +(e)śmy zżółkły |
| 2 os. |
zżółkłeś +(e)ś zżółkł |
zżółkłaś +(e)ś zżółkła |
zżółkłoś +(e)ś zżółkło |
zżółkliście +(e)ście zżółkli |
zżółkłyście +(e)ście zżółkły |
| 3 os. |
zżółkł |
zżółkła |
zżółkło |
zżółkli |
zżółkły |
bezosobnik: zżółknięto
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zżółknijmy |
|
| 2 os. |
zżółknij |
zżółknijcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zżółkłbym bym zżółkł |
zżółkłabym bym zżółkła |
zżółkłobym bym zżółkło |
zżółklibyśmy byśmy zżółkli |
zżółkłybyśmy byśmy zżółkły |
| 2 os. |
zżółkłbyś byś zżółkł |
zżółkłabyś byś zżółkła |
zżółkłobyś byś zżółkło |
zżółklibyście byście zżółkli |
zżółkłybyście byście zżółkły |
| 3 os. |
zżółkłby by zżółkł |
zżółkłaby by zżółkła |
zżółkłoby by zżółkło |
zżółkliby by zżółkli |
zżółkłyby by zżółkły |
bezosobnik: zżółknięto by
bezokolicznik: zżółknąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zżółkłszy
gerundium: zżółknięcie
rodzaj gramatyczny: dk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zżółknięcie |
zżółknięcia |
| D. | zżółknięcia |
zżółknięć |
| C. | zżółknięciu |
zżółknięciom |
| B. | zżółknięcie |
zżółknięcia |
| N. | zżółknięciem |
zżółknięciami |
| Ms. | zżółknięciu |
zżółknięciach |
| W. | zżółknięcie |
zżółknięcia |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zżółknięty
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zżółknięty |
zżółknięty |
zżółknięty |
zżółknięte |
zżółknięta |
| D. | zżółkniętego |
zżółkniętego |
zżółkniętego |
zżółkniętego |
zżółkniętej |
| C. | zżółkniętemu |
zżółkniętemu |
zżółkniętemu |
zżółkniętemu |
zżółkniętej |
| B. | zżółkniętego |
zżółkniętego |
zżółknięty |
zżółknięte |
zżółkniętą |
| N. | zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętą |
| Ms. | zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zżółknięci |
zżółknięci |
zżółknięte |
zżółknięte |
| D. | zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółkniętych |
| C. | zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
zżółkniętym |
| B. | zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółknięte |
| N. | zżółkniętymi |
zżółkniętymi |
zżółkniętymi |
zżółkniętymi |
| Ms. | zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółkniętych |
zżółkniętych |
Inne uwagi
W cz. przeszłym i formach opartych na temacie cz. przeszłego używa się również form: zżółknąłem, zżółknąłeś, zżółknął itd.