UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

szpona

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
W postaci: spona

Pochodzenie

Zob. szpon

1. jastrzębia

Definicja

przest. 
ostre, twarde i zakrzywione zakończenie palców niektórych zwierząt

Warianty

  • częściej szpon

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Cytaty

Sójki zupełnie zatraciły instynkt samozachowawczy, tak zajęte były zbieractwem. Kiedy jedna z nich przycupnęła na krawędzi stodoły, kobuz poderwał się do lotu, spadł z góry na kolorowego ptaka, wyciągnął ostrą szponę i… chybił!

źródło: NKJP: Zygmunt Szych: Niebezpieczna wyprawa sójek, Gazeta Krakowska, 2005-10-01

Biały orzeł znów skrępowany,
Krwawy łańcuch zwisa u szpon.

źródło: Internet: Karol Dąbrowski: Ojczyzno ma…, 1981 (wincentyzkrakowa.pl)

To jastrząb. [...] Niczym pocisk dosięga pierzchającej gromady i chwyta w szpony szamoczącą się ofiarę.

źródło: NKJP: Aby chronić ziomka, gotowa jest zmierzyć się nawet z jastrzębiem, Życie na gorąco, 1999

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szpona
szpony
D. szpony
szpon
C. szponie
szponom
B. szponę
szpony
N. szponą
szponami
Ms. szponie
szponach
W. szpono
szpony

Inne uwagi

Zwykle lm

2. przy maszcie

Definicja

żegl. 
rozdwojone, półokrągłe zakończenie lub okucie drzewców obejmujących maszt, służących do podnoszenia żagla lub rozpinania żagla skośnego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny budowa urządzeń i maszyn

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport wodny

Cytaty

Miejsce styku gafla z masztem przy postawionym żaglu jest stałe (tzn. na określonej wysokości) i zabezpieczone blachą nabitą na drewno masztu, a miejsce styku na szponie może być obite skórą.

źródło: NKJP: Internet

Linka [...] spina szponę gardy gafla, zabezpieczając gafel przed odsunięciem się od kolumny masztu [...].

źródło: NKJP: Internet

Szpona nie jest zamocowana na stałe do masztu - można ją podnosić, opuszczać wzdłuż masztu, może się obracać wokół niego.

źródło: Internet: forum.zegluj.net

Hiszpanie używali w XVIII w. (przynajmniej czasami) modyfikacji systemu francuskiego [...], w którym potrójny blok wisiał pod szponami gafla, a nie nad nimi.

źródło: Internet: santisimatrinidad.jun.pl

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. szpona
szpony
D. szpony
szpon
C. szponie
szponom
B. szponę
szpony
N. szponą
szponami
Ms. szponie
szponach
W. szpono
szpony

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 07.12.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj