UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

chrzanić się

Chronologizacja

1997, NKJP

Pochodzenie

Zob. chrzanić

1. psuć się

Definicja

pot. 
przestawać być takim, jaki mówiący uznałby za dobre

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  chromolić się, krochmalić się, paprać się, partolić się, pieprzyć się, pitolić się, psuć się, schrzaniać się, syfić się, wypierniczać się

Cytaty

Kiedy coś chrzani się między kumplami, siadają i prostują zakręty.

źródło: NKJP: Piotr Czerwiński: Męski punkt widzenia, Cosmopolitan nr 03, 2000

Chrzani się też w mojej redakcji. Nowy właściciel gazety nie interesuje się nią, nie czuje klimatu.

źródło: Internet: 1949.blog.onet.pl

Często chrzani się biletomat.

źródło: Internet: foursquare.com

Nie jest OK. Chrzani się długość wierszy i ich zawijanie. Non stop są u kogoś problemy z kodowaniem.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzanię się
chrzanimy się
2 os. chrzanisz się
chrzanicie się
3 os. chrzani się
chrzanią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłem się
+(e)m się chrzanił
chrzaniłam się
+(e)m się chrzaniła
chrzaniłom się
+(e)m się chrzaniło
chrzaniliśmy się
+(e)śmy się chrzanili
chrzaniłyśmy się
+(e)śmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłeś się
+(e)ś się chrzanił
chrzaniłaś się
+(e)ś się chrzaniła
chrzaniłoś się
+(e)ś się chrzaniło
chrzaniliście się
+(e)ście się chrzanili
chrzaniłyście się
+(e)ście się chrzaniły
3 os. chrzanił się
chrzaniła się
chrzaniło się
chrzanili się
chrzaniły się

bezosobnik: chrzaniono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się chrzanił
będę się chrzanić
będę się chrzaniła
będę się chrzanić
będę się chrzaniło
będę się chrzanić
będziemy się chrzanili
będziemy się chrzanić
będziemy się chrzaniły
będziemy się chrzanić
2 os. będziesz się chrzanił
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniła
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniło
będziesz się chrzanić
będziecie się chrzanili
będziecie się chrzanić
będziecie się chrzaniły
będziecie się chrzanić
3 os. będzie się chrzanił
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniła
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniło
będzie się chrzanić
będą się chrzanili
będą się chrzanić
będą się chrzaniły
będą się chrzanić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzańmy się
2 os. chrzań się
chrzańcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłbym się
bym się chrzanił
chrzaniłabym się
bym się chrzaniła
chrzaniłobym się
bym się chrzaniło
chrzanilibyśmy się
byśmy się chrzanili
chrzaniłybyśmy się
byśmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłbyś się
byś się chrzanił
chrzaniłabyś się
byś się chrzaniła
chrzaniłobyś się
byś się chrzaniło
chrzanilibyście się
byście się chrzanili
chrzaniłybyście się
byście się chrzaniły
3 os. chrzaniłby się
by się chrzanił
chrzaniłaby się
by się chrzaniła
chrzaniłoby się
by się chrzaniło
chrzaniliby się
by się chrzanili
chrzaniłyby się
by się chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by się

bezokolicznik: chrzanić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc się

gerundium: chrzanienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chrzanienie się
chrzanienia się
D. chrzanienia się
chrzanień się
C. chrzanieniu się
chrzanieniom się
B. chrzanienie się
chrzanienia się
N. chrzanieniem się
chrzanieniami się
Ms. chrzanieniu się
chrzanieniach się
W. chrzanienie się
chrzanienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniąca się
D. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącej się
C. chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącej się
B. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniącą się
N. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącą się
Ms. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniące się
D. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
C. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
B. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniące się
N. chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
Ms. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się

odpowiedniki aspektowe: schrzanić się , pochrzanić się

Składnia

Ø + chrzanić się +
(GDZIE)

2. mylić się

Definicja

pot. 
stawać się trudnym do zrozumienia lub odróżnienia od czegoś innego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  krochmalić się, mieszać się, mylić się, pieprzyć się, pitolić się, plątać się

Cytaty

Patriotyzm chrzani się wielu ludziom z nacjonalizmem, ale to nie jest tak, że nikt nad tym nie panuje.

źródło: Internet: kultura.newsweek.pl

Nie wiem, komu coś się chrzani - tobie czy mnie. Co ma blokada receptorów bakterii do odporności komórek, i to w dodatku macierzystych?

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzanię się
chrzanimy się
2 os. chrzanisz się
chrzanicie się
3 os. chrzani się
chrzanią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłem się
+(e)m się chrzanił
chrzaniłam się
+(e)m się chrzaniła
chrzaniłom się
+(e)m się chrzaniło
chrzaniliśmy się
+(e)śmy się chrzanili
chrzaniłyśmy się
+(e)śmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłeś się
+(e)ś się chrzanił
chrzaniłaś się
+(e)ś się chrzaniła
chrzaniłoś się
+(e)ś się chrzaniło
chrzaniliście się
+(e)ście się chrzanili
chrzaniłyście się
+(e)ście się chrzaniły
3 os. chrzanił się
chrzaniła się
chrzaniło się
chrzanili się
chrzaniły się

bezosobnik: chrzaniono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się chrzanił
będę się chrzanić
będę się chrzaniła
będę się chrzanić
będę się chrzaniło
będę się chrzanić
będziemy się chrzanili
będziemy się chrzanić
będziemy się chrzaniły
będziemy się chrzanić
2 os. będziesz się chrzanił
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniła
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniło
będziesz się chrzanić
będziecie się chrzanili
będziecie się chrzanić
będziecie się chrzaniły
będziecie się chrzanić
3 os. będzie się chrzanił
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniła
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniło
będzie się chrzanić
będą się chrzanili
będą się chrzanić
będą się chrzaniły
będą się chrzanić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzańmy się
2 os. chrzań się
chrzańcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłbym się
bym się chrzanił
chrzaniłabym się
bym się chrzaniła
chrzaniłobym się
bym się chrzaniło
chrzanilibyśmy się
byśmy się chrzanili
chrzaniłybyśmy się
byśmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłbyś się
byś się chrzanił
chrzaniłabyś się
byś się chrzaniła
chrzaniłobyś się
byś się chrzaniło
chrzanilibyście się
byście się chrzanili
chrzaniłybyście się
byście się chrzaniły
3 os. chrzaniłby się
by się chrzanił
chrzaniłaby się
by się chrzaniła
chrzaniłoby się
by się chrzaniło
chrzaniliby się
by się chrzanili
chrzaniłyby się
by się chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by się

bezokolicznik: chrzanić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc się

gerundium: chrzanienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chrzanienie się
chrzanienia się
D. chrzanienia się
chrzanień się
C. chrzanieniu się
chrzanieniom się
B. chrzanienie się
chrzanienia się
N. chrzanieniem się
chrzanieniami się
Ms. chrzanieniu się
chrzanieniach się
W. chrzanienie się
chrzanienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniąca się
D. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącej się
C. chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącej się
B. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniącą się
N. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącą się
Ms. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniące się
D. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
C. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
B. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniące się
N. chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
Ms. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się

odpowiednik aspektowy: pochrzanić się

Składnia

bez ograniczeń + chrzanić się +
(KOMU) + z CZYM

3. guzdrać się

Definicja

pot. 
robić coś bardzo powoli, w sposób, który irytuje mówiącego

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  grzebać się

Cytaty

Ale rozpierdziucha na tym lotnisku! Chrzanią się z nim od lat, ciągle budowy, przebudowy i rozbudowy, bałagan z parkingami etc.

źródło: Internet: warszawa.wyborcza.pl

My mieliśmy frytkownicę w mieszkaniu studenckim - bardzo fajny sprzęt [...]. Na pewno mniej chrzanienia się niż z frytkami na patelni albo w piekarniku, po prostu wrzucasz na sitko i praktycznie gotowe.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzanię się
chrzanimy się
2 os. chrzanisz się
chrzanicie się
3 os. chrzani się
chrzanią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłem się
+(e)m się chrzanił
chrzaniłam się
+(e)m się chrzaniła
chrzaniłom się
+(e)m się chrzaniło
chrzaniliśmy się
+(e)śmy się chrzanili
chrzaniłyśmy się
+(e)śmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłeś się
+(e)ś się chrzanił
chrzaniłaś się
+(e)ś się chrzaniła
chrzaniłoś się
+(e)ś się chrzaniło
chrzaniliście się
+(e)ście się chrzanili
chrzaniłyście się
+(e)ście się chrzaniły
3 os. chrzanił się
chrzaniła się
chrzaniło się
chrzanili się
chrzaniły się

bezosobnik: chrzaniono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się chrzanił
będę się chrzanić
będę się chrzaniła
będę się chrzanić
będę się chrzaniło
będę się chrzanić
będziemy się chrzanili
będziemy się chrzanić
będziemy się chrzaniły
będziemy się chrzanić
2 os. będziesz się chrzanił
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniła
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniło
będziesz się chrzanić
będziecie się chrzanili
będziecie się chrzanić
będziecie się chrzaniły
będziecie się chrzanić
3 os. będzie się chrzanił
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniła
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniło
będzie się chrzanić
będą się chrzanili
będą się chrzanić
będą się chrzaniły
będą się chrzanić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzańmy się
2 os. chrzań się
chrzańcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłbym się
bym się chrzanił
chrzaniłabym się
bym się chrzaniła
chrzaniłobym się
bym się chrzaniło
chrzanilibyśmy się
byśmy się chrzanili
chrzaniłybyśmy się
byśmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłbyś się
byś się chrzanił
chrzaniłabyś się
byś się chrzaniła
chrzaniłobyś się
byś się chrzaniło
chrzanilibyście się
byście się chrzanili
chrzaniłybyście się
byście się chrzaniły
3 os. chrzaniłby się
by się chrzanił
chrzaniłaby się
by się chrzaniła
chrzaniłoby się
by się chrzaniło
chrzaniliby się
by się chrzanili
chrzaniłyby się
by się chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by się

bezokolicznik: chrzanić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc się

gerundium: chrzanienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chrzanienie się
chrzanienia się
D. chrzanienia się
chrzanień się
C. chrzanieniu się
chrzanieniom się
B. chrzanienie się
chrzanienia się
N. chrzanieniem się
chrzanieniami się
Ms. chrzanieniu się
chrzanieniach się
W. chrzanienie się
chrzanienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniąca się
D. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącej się
C. chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącej się
B. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniącą się
N. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącą się
Ms. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniące się
D. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
C. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
B. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniące się
N. chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
Ms. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się

Składnia

bez ograniczeń + chrzanić się +
(z CZYM)

4. cackać się

Definicja

pot. 
postępować zbyt łagodnie lub ostrożnie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pieścić się

Cytaty

Na Zachodzie nie chrzanią się, jak co do czego przyjdzie, tylko pomidory fruwają albo jagnięta po ulicach.

źródło: NKJP: Na blokadzie głowy siwe, Dziennik Polski, 1999-07-08

Co roku odwiedza Watykan 5 milionów turystów. Popatrz, nie chrzanią się i przyjeżdżają.

źródło: Internet: wiadomosci.onet.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzanię się
chrzanimy się
2 os. chrzanisz się
chrzanicie się
3 os. chrzani się
chrzanią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłem się
+(e)m się chrzanił
chrzaniłam się
+(e)m się chrzaniła
chrzaniłom się
+(e)m się chrzaniło
chrzaniliśmy się
+(e)śmy się chrzanili
chrzaniłyśmy się
+(e)śmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłeś się
+(e)ś się chrzanił
chrzaniłaś się
+(e)ś się chrzaniła
chrzaniłoś się
+(e)ś się chrzaniło
chrzaniliście się
+(e)ście się chrzanili
chrzaniłyście się
+(e)ście się chrzaniły
3 os. chrzanił się
chrzaniła się
chrzaniło się
chrzanili się
chrzaniły się

bezosobnik: chrzaniono się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się chrzanił
będę się chrzanić
będę się chrzaniła
będę się chrzanić
będę się chrzaniło
będę się chrzanić
będziemy się chrzanili
będziemy się chrzanić
będziemy się chrzaniły
będziemy się chrzanić
2 os. będziesz się chrzanił
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniła
będziesz się chrzanić
będziesz się chrzaniło
będziesz się chrzanić
będziecie się chrzanili
będziecie się chrzanić
będziecie się chrzaniły
będziecie się chrzanić
3 os. będzie się chrzanił
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniła
będzie się chrzanić
będzie się chrzaniło
będzie się chrzanić
będą się chrzanili
będą się chrzanić
będą się chrzaniły
będą się chrzanić

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. chrzańmy się
2 os. chrzań się
chrzańcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. chrzaniłbym się
bym się chrzanił
chrzaniłabym się
bym się chrzaniła
chrzaniłobym się
bym się chrzaniło
chrzanilibyśmy się
byśmy się chrzanili
chrzaniłybyśmy się
byśmy się chrzaniły
2 os. chrzaniłbyś się
byś się chrzanił
chrzaniłabyś się
byś się chrzaniła
chrzaniłobyś się
byś się chrzaniło
chrzanilibyście się
byście się chrzanili
chrzaniłybyście się
byście się chrzaniły
3 os. chrzaniłby się
by się chrzanił
chrzaniłaby się
by się chrzaniła
chrzaniłoby się
by się chrzaniło
chrzaniliby się
by się chrzanili
chrzaniłyby się
by się chrzaniły

bezosobnik: chrzaniono by się

bezokolicznik: chrzanić się

imiesłów przysłówkowy współczesny: chrzaniąc się

gerundium: chrzanienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. chrzanienie się
chrzanienia się
D. chrzanienia się
chrzanień się
C. chrzanieniu się
chrzanieniom się
B. chrzanienie się
chrzanienia się
N. chrzanieniem się
chrzanieniami się
Ms. chrzanieniu się
chrzanieniach się
W. chrzanienie się
chrzanienia się

imiesłów przymiotnikowy czynny: chrzaniący się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniąca się
D. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniącej się
C. chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącemu się
chrzaniącej się
B. chrzaniącego się
chrzaniącego się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniącą się
N. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącą się
Ms. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. chrzaniący się
chrzaniący się
chrzaniące się
chrzaniące się
D. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
C. chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
chrzaniącym się
B. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniące się
N. chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
chrzaniącymi się
Ms. chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się
chrzaniących się

Składnia

bez ograniczeń + chrzanić się +
(z KIM/CZYM)
Data ostatniej modyfikacji: 21.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj