UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

poddusić

Chronologizacja

1878, Kucharka szlachecka, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podduszę
 poddusimy
2 os. poddusisz
 poddusicie
3 os. poddusi
 podduszą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poddusiłem
+(e)m poddusił
 poddusiłam
+(e)m poddusiła
 poddusiłom
+(e)m poddusiło
 poddusiliśmy
+(e)śmy poddusili
 poddusiłyśmy
+(e)śmy poddusiły
2 os. poddusiłeś
+(e)ś poddusił
 poddusiłaś
+(e)ś poddusiła
 poddusiłoś
+(e)ś poddusiło
 poddusiliście
+(e)ście poddusili
 poddusiłyście
+(e)ście poddusiły
3 os. poddusił
 poddusiła
 poddusiło
 poddusili
 poddusiły

bezosobnik: podduszono

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. podduśmy
2 os. podduś
 podduście

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. poddusiłbym
bym poddusił
 poddusiłabym
bym poddusiła
 poddusiłobym
bym poddusiło
 poddusilibyśmy
byśmy poddusili
 poddusiłybyśmy
byśmy poddusiły
2 os. poddusiłbyś
byś poddusił
 poddusiłabyś
byś poddusiła
 poddusiłobyś
byś poddusiło
 poddusilibyście
byście poddusili
 poddusiłybyście
byście poddusiły
3 os. poddusiłby
by poddusił
 poddusiłaby
by poddusiła
 poddusiłoby
by poddusiło
 poddusiliby
by poddusili
 poddusiłyby
by poddusiły

bezosobnik: podduszono by

bezokolicznik: poddusić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: poddusiwszy

gerundium: podduszenie

imiesłów przymiotnikowy bierny: podduszony

odpowiednik aspektowy: podduszać

Pochodzenie

Zob.  dusić 

1. poduszką

Definicja

ściskając komuś szyję lub zatykając nos przez krótki czas, spowodować, że nie może on prawidłowo oddychać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Nienawidziła swego brata i przemyśliwała, jakby go tu poddusić poduszką, nie na śmierć, ale trochę.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Powrót brata, Polityka, nr 2268, 2000-10-21

Chciałbym powiedzieć kilka słów o przepisach. Nie zezwalają one na jakąkolwiek brutalność. Np. kiedy kowboj chwyci cielę na lasso, musi je natychmiast wypuścić z dłoni, żeby nie poddusić zwierzaka.

źródło: NKJP: Maciej Węgrzyn: Lęk w oczach, Gazeta Wrocławska, 2002-08-29

Podczas postępowania wyszło na jaw, że w połowie stycznia 2002 roku Piotr W. poddusił matkę, później ugodził ją nożem.

źródło: NKJP: Agnieszka Smogulecka: Matkobójca skazany, Polska Głos Wielkopolski, 2003-10-23

Z opinii biegłego medycyny sądowej wynika, że dziewczyna przed śmiercią została pobita. Później sprawca poddusił ją tak, że straciła przytomność, a następnie zadał kilkadziesiąt ciosów nożem i siekierą.

źródło: NKJP: Izabela Czuban: Zignorowany alarm, Gazeta Wrocławska, 2003-02-26

Składnia

bez ograniczeń + poddusić +
KOGO/CO + (CZYM)

2. czad

Definicja

spowodować, że nie można prawidłowo oddychać wskutek krótkotrwałego zablokowania lub utrudnienia dopływu powietrza do płuc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Wielka ewakuacja w przedszkolu w Czastarach (woj. łódzkie) po tym, gdy opiekunki nie mogły dobudzić siedmiorga dzieci. Kobiety twierdzą, że to czad poddusił przedszkolaki, tymczasem czujniki strażaków nie wykazały obecności tlenku węgla.

źródło: Dzieci ewakuowane z przedszkola. Ratownicze śmigłowce w akcji, 2014-02-17 (www.wiadomosci.dziennik.pl)

Dwaj pozostali pracownicy i podduszony dymem podczas akcji strażak zostali odwiezieni do Szpitala Powiatowego w Chrzanowie.

źródło: NKJP: Krzysztof Dulko: Styropian w ogniu, Trybuna Śląska, 2004-05-21

Chwilowe przebywanie i wdychanie dymu raczej nie zaszkodzi człowiekowi - mówi Piotr Bogusławski, dyrektor żarskiego Sanepidu. - Natomiast większe ilości mogą spowodować zaburzenia oddechu do podduszenia włącznie.

źródło: Działkowcy wdychają dym, 2013-04-18 (www.gazetalubuska.pl)

Jaś urodził się z czterema punktami w skali Apgar. Był podduszony przez pępowinę. Zaraz po urodzeniu trafił do aparatu tlenowego.


źródło: Tomasz Kwaśniewski: Dwie mamy Jasia, 2007-01-08 (www.wyborcza.pl)

Składnia

bez ograniczeń + poddusić +
KOGO/CO

3. cebulę

Definicja

przyrządzić coś do jedzenia, przez krótki czas gotując to pod przykryciem na małym ogniu i w niewielkiej ilości wody lub tłuszczu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie czynności związane z przyrządzaniem jedzenia

Połączenia

  • poddusić cebulę, cebulkę, mięso, rybę, warzywa
  • poddusić chwilę, ileś minut
  • poddusić do miękkości
  • poddusić na małym ogniu; na maśle, na oliwie, na tłuszczu
  • poddusić w maśle
  • poddusić z cebulą
  • poddusić lekko; dobrze
  • poddusić trochę

Cytaty

2 duże jabłka obrane i pokrojone poddusić lekko w 3 łyżkach wody. Odstawić z ognia i zmieszać z 2 szklankami ryżu ugotowanego na sypko.

źródło: NKJP: Maria Grodecka: Wegetariańskie okruchy, 2007

Podduś wszystkie warzywa na oliwie.

źródło: NKJP: Agata Markowicz: Co do czego pasuje, Trybuna Śląska, 2003-09-27

W letnie miesiące powinniśmy zjadać dziennie przynajmniej kilogram owoców i warzyw, najlepiej na surowo albo krótko gotowanych lub podduszonych.

źródło: NKJP: Magdalena Walisiak, Magdalena Makarewicz-Wujec: Samo zdrowie, Kuchnia, nr 8, 1998

Wracając do mięsa – poddusiłam je z pomidorkami jeszcze trochę razem, odparowałam nieco do gęstości sosu.

źródło: Internet: grazynagotuje.pl/gulasz-wieprzowy-ze-swiezymi-pomodorami

Składnia

bez ograniczeń + poddusić +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN