UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zamkowy

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zamkowy	zamkowy	zamkowy	zamkowe	zamkowa
D.	zamkowego	zamkowego	zamkowego	zamkowego	zamkowej
C.	zamkowemu	zamkowemu	zamkowemu	zamkowemu	zamkowej
B.	zamkowego	zamkowego	zamkowy	zamkowe	zamkową
N.	zamkowym	zamkowym	zamkowym	zamkowym	zamkową
Ms.	zamkowym	zamkowym	zamkowym	zamkowym	zamkowej
W.	zamkowy	zamkowy	zamkowy	zamkowe	zamkowa

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zamkowi	zamkowi	zamkowe	zamkowe
D.	zamkowych	zamkowych	zamkowych	zamkowych
C.	zamkowym	zamkowym	zamkowym	zamkowym
B.	zamkowych	zamkowych	zamkowych	zamkowe
N.	zamkowymi	zamkowymi	zamkowymi	zamkowymi
Ms.	zamkowych	zamkowych	zamkowych	zamkowych
W.	zamkowi	zamkowi	zamkowe	zamkowe

1. związany z zamkiem - budynkiem

Definicja

związany z zamkiem - budynkiem

Cytaty

1.a loch

Definicja

znajdujący się w zamku

Pochodzenie

Zob. zamek 1

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

zamkowy korytarz, taras; zamkowa biblioteka, galeria, kuchnia; fasada; zamkowe okno; zamkowe komnaty, piwnice, podziemia, pomieszczenia, sale, skrzydła, wnętrza; zegar zamkowy

Cytaty

W podaniach i przekazach określa się ją mianem „białej kobiety”. I ona spaceruje po resztkach zamkowych komnat, żaląc się i jęcząc. Jest to podobno duch kobiety, którą w wieku osiemnastu lat wydano za mąż za pana na zamku w Bobolicach.

źródło: NKJP: Maria Irena Kwiatkowska, Marek Kwiatkowski, Krzysztof Wesołowski: Znane i nieznane: rezydencje, ludzie, wydarzenia, 2001

Czy to możliwe, że dopiero szczodry gest markizy Julii Faletti Colbert, pani na zamku w Barolo, przywołał do życia to królewskie wino, które spoczywało dotąd w licznych piwnicach zamkowych jako sympatyczny trunek do upijania gości?

źródło: NKJP: Eugeniusz Kabatc: Vinum sacrum et profanum: wino w kulturze, wino w naturze, wino na naszym stole, 2003

Frapująco zapowiada się środowe przedpołudnie na zamku w Dębnie. [...] Przewidziano liczne konkursy i zabawy – m.in. turniej rycerski dla najmłodszych. Dzieci będą także malować swoje wyobrażenia na temat zamku, a obrazki przyozdobią później zamkowe korytarze.

źródło: NKJP: (ANS): Dotknąć eksponatów, Gazeta Krakowska, 2005-05-31

1.b ogród

Definicja

należący do zamku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

zamkowy krużganek, podwórzec, dziedziniec; zamkowa baszta, brama, kaplica, stajnia, wieża; zamkowe wzgórze, zbocze; zamkowe mury, ruiny; kościół, młyn, most, ogród, park, teren; gród; kompleks, zespół zamkowy; fosa, kaplica zamkowa; dobra, budynki, zabudowania zamkowe

Cytaty

W zamku mieści się m.in. Muzeum Regionalne. Obok gotycki kościół zamkowy XIV w., przebud. XVI w., połączony z zamkiem krytym krużgankiem.

źródło: NKJP: Krystyna Malik, Raciborska Maria, (red.), Przewodnik po Polsce, 1996

Syn płockiego tyrana Kazimierz, któremu ojciec już w roku mego urodzenia wydzielił Kujawy, przybył do Wrocławia niedługo przed najazdem pogan i ujrzawszy w zamkowym ogrodzie córkę Henryka Pobożnego, czternastoletnią Konstancję, wnet pokochał nadobną dzieweczkę z wzajemnością.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Na dziedzińcu zamkowym książę Henryk Biały zauważył mnie wreszcie pośród innych dworzan i uprzejmym skinieniem ręki dał znak, abym się przybliżył.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Metamorfozy, 2004

1.c strażnik

Definicja

pracujący na zamku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

zamkowa załoga; zamkowi strażnicy; służba, straż zamkowa

Cytaty

- O posadzie strażnika zamkowego dowiedział się mój wujek. W czasie rozmowy z ówczesnym komendantem straży zamkowej, Marianem Podgórskim, okazało się, że poszukuje on osoby do pracy. Wówczas wujek polecił mnie. Posadę przyjąłem bez wahania. [...] Chciałem dokładnie poznać malborską twierdzę, jej wszystkie zakamarki niedostępne turystom.

źródło: NKJP: (aszun): W zamku spędziłem połowę życia, Dziennik Bałtycki, 2000-12-08

Dawno, dawno temu, a może całkiem niedawno, żyła sobie księżniczka, która była wciąż niezadowolona. Chociaż król, wszyscy dworzanie i służba zamkowa spełniali wszystkie jej zachcianki, ona od rana do wieczora dąsała się i narzekała [...]

źródło: NKJP: Małgorzata Krzywda: Baśń o księżniczce Dąsalinie, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-09-09

1.d architektura

Definicja

charakterystyczny dla wyglądu zamku lub jego mieszkańców

Pochodzenie

Zob. zamek 3

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Połączenia

zamkowa architektura, sceneria; zamkowe życie

Cytaty

Największy rozkwit architektury zamkowej nastąpił w okresie gotyku. Zależnie od usytuowania, wznoszono wówczas tzw. zamki wyżynne, na wzniesieniach i skałach (np. Wawel, Niedzica, Rochester w Anglii), tzw. zamki nizinne, w terenie płaskim (np. Malbork, Ciechanów) oraz tzw. zamki wodne, na wyspach (np. Chillon w Szwajcarii).

źródło: NKJP: (TM): Prawie wszystko o zamkach, Express Ilustrowany, 2001-07-04

Niezapomnianych wrażeń dostarczyć może noc sylwestrowa spędzona na Zamku w Niedzicy, a suknia balowa nigdzie nie będzie się tak prezentować, jak właśnie w zamkowej scenerii.

źródło: NKJP: Sylwester na zamku, Dziennik Polski, 2001-12-10

Podczas tanecznej zabawy libido buzowało nawet w rzekomo ascetycznym średniowieczu. „Nierzadko życie zamkowe dalekie było od wzoru powściągliwości - pisze Ewa Krawiecka w ”Zamku i dworze w średniowieczu od XI do XV w.„.

źródło: NKJP: Agnieszka Niezgoda: Ślizg, ślizg, nóżka w przód – i zdjąć!, Polityka, nr 2508, 2005-06-18

1.e hotel

Definicja

działający na terenie zamku

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Biznes handel i usługi

Połączenia

hotel zamkowy; kawiarnia, restauracja zamkowa; muzeum zamkowe

Cytaty

Noclegi na zamku kosztują, w zależności od standardu pokoju, od 45 do 80 złotych. W zamkowej restauracji śniadania i kolacje zjemy w cenie 8-10 zł, a obiady za 15-25 zł. Zamek jest otwarty dla zwiedzających od godz. 10 do 18 (w weekendy dłużej).

źródło: NKJP: (WĘG): Siodłaj rower, wiąż sznurowadła, Gazeta Wrocławska, 2002-05-29

– W takich miejscach, jak nasz zamek jest taki ładunek emocji, że muszą one znaleźć jakieś ujście – mówi Jakub Gula, pracownik zamkowego hotelu. – To wyjaśnia różne odgłosy, które ludzie słyszą. Zamek w Krasiczynie ma opinię jednego z najpiękniejszych skarbów architektury renesansowej w Europie.

źródło: NKJP: Jolanta Szymczyk: Strachy nie na lachy, Dziennik Zachodni, 2003-08-30

Skarbnicą wiedzy na temat zamku jest kierownik działu konserwacji zamkowego muzeum, Bernard Jesionowski.

źródło: NKJP: Dorota Mikłaszewicz: Zrobili zdjęcie duchowi na zamku, Wieczór Wybrzeża, 1999-08-17

2. związany z zamkiem - w pistolecie

Definicja

związany z zamkiem - w pistolecie

Pochodzenie

Zob. zamek (w drzwiach, w pistolecie)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Połączenia

zatrzask zamkowy; komora, nasada, rączka zamkowa

Cytaty

Strzelby posiadają proste przyrządy celownicze wyregulowane fabrycznie na odległość 35 m. Przed przypadkowym strzałem chroni bezpiecznik umieszczony na górze komory zamkowej unieruchamiający spust.

źródło: NKJP: (em): Broń dla komandosa UZI, glauberyty, pompki, Express Ilustrowany, 2001-06-19

Przy odrobinie wprawy można było strzelać taką techniką, że rączkę zamkową cały czas trzymało się między kciukiem a wnętrzem dłoni, i po przeładowaniu karabinu nie zdejmowało się dłoni z rączki zamkowej, tylko naciskało na spust małym palcem.

źródło: NKJP: Internet

Model 951R był zasilany z wymiennego, jednorzędowego magazynka pudełkowego o pojemności 8 lub 10 naboi, umieszczonego w chwycie. [...] Po wystrzeleniu ostatniego naboju zamek zatrzymywany był w tylnym położeniu przez zatrzask zamkowy [...].

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 25.01.2016