UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

bezpłodny

Chronologizacja

1568, SPXVI

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. bezpłodny
bezpłodny
bezpłodny
bezpłodne
bezpłodna
D. bezpłodnego
bezpłodnego
bezpłodnego
bezpłodnego
bezpłodnej
C. bezpłodnemu
bezpłodnemu
bezpłodnemu
bezpłodnemu
bezpłodnej
B. bezpłodnego
bezpłodnego
bezpłodny
bezpłodne
bezpłodną
N. bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodną
Ms. bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnej
W. bezpłodny
bezpłodny
bezpłodny
bezpłodne
bezpłodna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. bezpłodni
bezpłodni
bezpłodne
bezpłodne
D. bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodnych
C. bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
bezpłodnym
B. bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodne
N. bezpłodnymi
bezpłodnymi
bezpłodnymi
bezpłodnymi
Ms. bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodnych
bezpłodnych
W. bezpłodni
bezpłodni
bezpłodne
bezpłodne

Pochodzenie

Zob. bez II i płodzić

1. mężczyzna

Definicja

niezdolny do posiadania potomstwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie rodzaje chorób

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego seksualność

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niepłodny
antonimy:  płodny

Połączenia

  • bezpłodny mężczyzna, samiec; bezpłodna kobieta, żona; bezpłodne małżeństwa, pary, związki; matki; samce
  • być, stawać się bezpłodnym

Cytaty

- On nie jest bezpłodny. Ma córkę - wtrącił Rastafiński.

źródło: NKJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

Bultonowie nie mieli własnych dzieci, gdyż Nancy Bulton była bezpłodna.

źródło: NKJP: Jeremi Kostecki: Zeznania w hipnozie, Detektyw nr 2 (150), 1999

Bezpłodne małżeństwa, którym zależy na posiadaniu dzieci, robią wszystko, by się ich doczekać. Decydują się na zapłodnienie pozaustrojowe (w probówce, „in vitro”) albo przyjmują kosztowne leki.

źródło: NKJP: Halina Bykowska: Za mało dzidziusiów, Wieczór Wybrzeża, 2011

Na domiar złego w latach sześćdziesiątych do morza popłynęła masa zanieczyszczeń - substancja o nazwie PCB, stanowiąca składnik m.in. smarów, spowodowała, że samice fok stawały się bezpłodne, albo płód był niedorozwinięty i dochodziło do poronienia.

źródło: NKJP: Adam Wajrak: Zwierzęta, Gazeta Wyborcza, 1994-06-10

Naukowcy odkryli witaminę E w 1920 r. I to zupełnie przypadkiem. Badali szczury, które nie mogły mieć potomstwa. Okazało się, że były bezpłodne z powodu braku w organizmie pewnej substancji. Była nią właśnie witamina E.

źródło: NKJP: KaK: Rozpłodowa witamina, Nasze Miasto Kraków, 2004-01-29

2. roślina

Definicja

książk. 
taki, który nie daje owoców

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin budowa i funkcjonowanie roślin

Relacje znaczeniowe

synonimy:  niepłodny

Połączenia

  • bezpłodne drzewka, krzaki, rośliny

Cytaty

Wiosna idzie, więc Walenty Kontek krząta się po gospodarstwie. Wymyślił, że najpilniejsze jest wykarczowanie bezpłodnych krzaków i drzewek, porastających zbocze nad starym domem - i karczuje je, jak się patrzy.

źródło: NKJP: Z dachem na słupach, Dziennik Polski, 2001-04-11

Tymczasem przeciwnicy modyfikowanej żywności twierdzą, że pyłki takich roślin, przenoszone przez wiatr i owady, krzyżują się z roślinami uprawianymi tradycyjnie. – Wydaje się to niemożliwe, ponieważ najczęściej tego typu rośliny są bezpłodne. Są stworzone sztucznie, nie rozmnażają się więc w sposób naturalny.

źródło: NKJP: Małgorzata Nitek: Małopolska wolna od modyfikowanej żywności, Gazeta Krakowska, 2004-11-30

3. grunt

Definicja

książk. 
taki, z którego nie zbiera się żadnych plonów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia rolnictwo

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia gleba

Relacje znaczeniowe

synonimy:  jałowy, nieurodzajny
antonimy:  płodny, urodzajny, żyzny

Połączenia

  • bezpłodny grunt; bezpłodna ziemia

Cytaty

Po czterech latach upraw grunt jest bezpłodny, więc rolnik, żeby go użyźnić, musi nabyć kolejny zestaw środków chemicznych.

źródło: NKJP: Tygrys w owczej skórze?, Dziennik Polski, 2001-07-27

Panuje przekonanie, że w Korei Północnej nie ma już nic. Same góry, ogołocona, prawie bezpłodna ziemia.

źródło: Internet: ksiazkirzadza.pl

4. dyskusja

Definicja

książk. 
taki, który nie daje oczekiwanych rezultatów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bezużyteczny, jałowy
antonimy:  płodny

Połączenia

  • bezpłodny spór; bezpłodna dyskusja; działalność; bezpłodne gadulstwo; bezpłodne dywagacje, polemiki; rozmyślania, rozważania

Cytaty

Natłok zajęć nie pozwalał jej na bezpłodne rozmyślania, na rozpacz z powodu utraty córeczki, na tęsknotę za mężem i synami.

źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Przekraczając światło, 1996

Dyskusja pozostała bezpłodna, gdyż attachés wojskowym trudno było znaleźć argumenty na to, iż żądania sowieckie mają wymiar strategiczny, a nie polityczny.

źródło: NKJP: Michowicz Waldemar: Historia dyplomacji polskiej, 1995

Jacenty Musiał, przewodniczący rady, komentuje to krótko: – Mamy zbyt wiele do zrobienia, żeby przeistaczać sesje w bezpłodne polemiki i scysje. Szkoda nam na to czasu.

źródło: NKJP: (YES): Dostali wielki kredyt zaufania, Gazeta Krakowska, 2007-05-09

Liczyła w myślach pieniądze, obliczała, ile ma na koncie. Lokaty były jej wolnością, kim byłaby, gdyby urodziła się w zamożnym domu, z dobrymi rodzicami? Zastanawiała się nad tym, ale ponieważ przeszłość nie była odwracalna, porzuciła bezpłodne rozważania.

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

Data ostatniej modyfikacji: 28.05.2015
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj