Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: n2
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | żeliwo |
żeliwa |
|
| D. | żeliwa |
żeliw |
|
| C. | żeliwu |
żeliwom |
|
| B. | żeliwo |
żeliwa |
|
| N. | żeliwem |
żeliwami |
|
| Ms. | żeliwie |
żeliwach |
|
| W. | żeliwo |
żeliwa |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
Wyraz powstały przez skrócenie podstawowego żelaziwo 'kawałki żelaza, przedmioty żelazne' (rzeczownik zbiorowy z przyrostkiem -iwo, utworzony jak mięsiwo).
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Przemysł materiały używane w przemyśle
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | stop I |
Połączenia
- płynne żeliwo
- żeliwo, stal; stal i żeliwo
- obróbka wstępna, produkcja; odlewnia żeliwa
- odlew, wyroby z żeliwa
- odlany/odlewany, wykonany z żeliwa
Cytaty
|
Grzejniki są zwykle wykonane z żeliwa, czyli lanego żelaza, ale można je wyrabiać także z porcelany. źródło: NKJP: Witold Szołginia: Czy sufit może być piecem, Kalejdoskop Techniki, nr 1 (261), 1979 |
|
|
Żeliwo jest surowcem poszukiwanym przez złomiarzy. Dlatego decydując się na żeliwne meble, latarnie czy inne ozdoby warto dobrze zabezpieczyć ogród. źródło: NKJP: (PARA): Koniec boiska, Trybuna Śląska, 2004-08-10 |
|
|
Przetrwał okazały dom, w którym kiedyś mieszkał John Baildon [...], w jednym z budynków zachowały się wspaniałe, odlane w żeliwie schody, majstersztyk dowodzący nadzwyczajnych umiejętności dawnych rzemieślników. źródło: NKJP: Fabryka pomników, Dziennik Polski, 2003-05-31 |
|
|
Podczas wytopu obsługa pieca stwierdziła zakłócenia w procesie produkcyjnym. Pracownicy odcięli dopływ powietrza do pieca i podjęli decyzję o awaryjnym spuszczeniu surówki. W niecce, do której spuszczono płynny metal, prawdopodobnie znajdowała się woda. Ogromna różnica temperatur wywołała eksplozję. W jej wyniku siedem znajdujących się w pobliżu osób zostało poparzonych rozpryskami płynnego żeliwa. źródło: NKJP: (zet): Poparzeni żeliwem, Dziennik Bałtycki, 2011 |