Chronologizacja
1. powodować zatwardzenie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | rozwalniać |
Cytaty
|
Marchew surowa zatwardza. źródło: NKJP: Internet |
|
|
Pewna osoba mająca problemy z zaparciami poszła do eksperta. Gastroenterolog powiedział jej, że pod żadnym pozorem nie powinna jeść surowych jabłek, bo zatwardzają. Za to gotowane nie. źródło: NKJP: zapytaj.onet.pl/Category |
|
|
[...] ciągle czytam że coś zatwardza, coś rozwalnia itd, o czym wcześniej nie wiedziałam. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zatwardzam |
zatwardzamy |
|||
| 2 os. |
zatwardzasz |
zatwardzacie |
|||
| 3 os. |
zatwardza |
zatwardzają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zatwardzałem +(e)m zatwardzał |
zatwardzałam +(e)m zatwardzała |
zatwardzałom +(e)m zatwardzało |
zatwardzaliśmy +(e)śmy zatwardzali |
zatwardzałyśmy +(e)śmy zatwardzały |
| 2 os. |
zatwardzałeś +(e)ś zatwardzał |
zatwardzałaś +(e)ś zatwardzała |
zatwardzałoś +(e)ś zatwardzało |
zatwardzaliście +(e)ście zatwardzali |
zatwardzałyście +(e)ście zatwardzały |
| 3 os. |
zatwardzał |
zatwardzała |
zatwardzało |
zatwardzali |
zatwardzały |
bezosobnik: zatwardzano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę zatwardzał będę zatwardzać |
będę zatwardzała będę zatwardzać |
będę zatwardzało będę zatwardzać |
będziemy zatwardzali będziemy zatwardzać |
będziemy zatwardzały będziemy zatwardzać |
| 2 os. |
będziesz zatwardzał będziesz zatwardzać |
będziesz zatwardzała będziesz zatwardzać |
będziesz zatwardzało będziesz zatwardzać |
będziecie zatwardzali będziecie zatwardzać |
będziecie zatwardzały będziecie zatwardzać |
| 3 os. |
będzie zatwardzał będzie zatwardzać |
będzie zatwardzała będzie zatwardzać |
będzie zatwardzało będzie zatwardzać |
będą zatwardzali będą zatwardzać |
będą zatwardzały będą zatwardzać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zatwardzajmy |
|
| 2 os. |
zatwardzaj |
zatwardzajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zatwardzałbym bym zatwardzał |
zatwardzałabym bym zatwardzała |
zatwardzałobym bym zatwardzało |
zatwardzalibyśmy byśmy zatwardzali |
zatwardzałybyśmy byśmy zatwardzały |
| 2 os. |
zatwardzałbyś byś zatwardzał |
zatwardzałabyś byś zatwardzała |
zatwardzałobyś byś zatwardzało |
zatwardzalibyście byście zatwardzali |
zatwardzałybyście byście zatwardzały |
| 3 os. |
zatwardzałby by zatwardzał |
zatwardzałaby by zatwardzała |
zatwardzałoby by zatwardzało |
zatwardzaliby by zatwardzali |
zatwardzałyby by zatwardzały |
bezosobnik: zatwardzano by
bezokolicznik: zatwardzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zatwardzając
gerundium: zatwardzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zatwardzanie |
zatwardzania |
| D. | zatwardzania |
zatwardzań |
| C. | zatwardzaniu |
zatwardzaniom |
| B. | zatwardzanie |
zatwardzania |
| N. | zatwardzaniem |
zatwardzaniami |
| Ms. | zatwardzaniu |
zatwardzaniach |
| W. | zatwardzanie |
zatwardzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zatwardzający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzająca |
| D. | zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającej |
| C. | zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającej |
| B. | zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzającą |
| N. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającą |
| Ms. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzające |
| D. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
| C. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
| B. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzające |
| N. | zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
| Ms. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zatwardzany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zatwardzany |
zatwardzany |
zatwardzany |
zatwardzane |
zatwardzana |
| D. | zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanej |
| C. | zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanej |
| B. | zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzany |
zatwardzane |
zatwardzaną |
| N. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzaną |
| Ms. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zatwardzani |
zatwardzani |
zatwardzane |
zatwardzane |
| D. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
| C. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
| B. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzane |
| N. | zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
| Ms. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
2. czynić niewrażliwym
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia
Relacje znaczeniowe
| antonimy: | rozwalniać |
Połączenia
- zatwardzać serce
Cytaty
|
Kazanie w Ełku Jan Paweł II poświęcił problemowi ubóstwa. - Nie zatwardzajmy serc, gdy słyszymy krzyk biednych - wzywał. - Starajmy się tak postępować, by nikomu w naszej Ojczyźnie nie brakło dachu nad głową i chleba na stole - mówił. źródło: NKJP: Po pielgrzymce jana Pawła II w Polsce Ku pokrzepieniu serc, Gazeta Wrocławska, 1999-06-19 |
|
|
Jeśli więc będę notorycznie, uparcie dławił w sobie sumienie, zatwardzał je poprzez świadome i celowe wybieranie zła, to tym samym będę doprowadzał się do stanu bardzo niebezpiecznego. Do stanu, kiedy przekroczę linię za którą już nie będę odczuwał skrupułów. Serce będę miał twarde jak kamień. źródło: NKJP: Internet |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
zatwardzam |
zatwardzamy |
|||
| 2 os. |
zatwardzasz |
zatwardzacie |
|||
| 3 os. |
zatwardza |
zatwardzają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zatwardzałem +(e)m zatwardzał |
zatwardzałam +(e)m zatwardzała |
zatwardzałom +(e)m zatwardzało |
zatwardzaliśmy +(e)śmy zatwardzali |
zatwardzałyśmy +(e)śmy zatwardzały |
| 2 os. |
zatwardzałeś +(e)ś zatwardzał |
zatwardzałaś +(e)ś zatwardzała |
zatwardzałoś +(e)ś zatwardzało |
zatwardzaliście +(e)ście zatwardzali |
zatwardzałyście +(e)ście zatwardzały |
| 3 os. |
zatwardzał |
zatwardzała |
zatwardzało |
zatwardzali |
zatwardzały |
bezosobnik: zatwardzano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę zatwardzał będę zatwardzać |
będę zatwardzała będę zatwardzać |
będę zatwardzało będę zatwardzać |
będziemy zatwardzali będziemy zatwardzać |
będziemy zatwardzały będziemy zatwardzać |
| 2 os. |
będziesz zatwardzał będziesz zatwardzać |
będziesz zatwardzała będziesz zatwardzać |
będziesz zatwardzało będziesz zatwardzać |
będziecie zatwardzali będziecie zatwardzać |
będziecie zatwardzały będziecie zatwardzać |
| 3 os. |
będzie zatwardzał będzie zatwardzać |
będzie zatwardzała będzie zatwardzać |
będzie zatwardzało będzie zatwardzać |
będą zatwardzali będą zatwardzać |
będą zatwardzały będą zatwardzać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
zatwardzajmy |
|
| 2 os. |
zatwardzaj |
zatwardzajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
zatwardzałbym bym zatwardzał |
zatwardzałabym bym zatwardzała |
zatwardzałobym bym zatwardzało |
zatwardzalibyśmy byśmy zatwardzali |
zatwardzałybyśmy byśmy zatwardzały |
| 2 os. |
zatwardzałbyś byś zatwardzał |
zatwardzałabyś byś zatwardzała |
zatwardzałobyś byś zatwardzało |
zatwardzalibyście byście zatwardzali |
zatwardzałybyście byście zatwardzały |
| 3 os. |
zatwardzałby by zatwardzał |
zatwardzałaby by zatwardzała |
zatwardzałoby by zatwardzało |
zatwardzaliby by zatwardzali |
zatwardzałyby by zatwardzały |
bezosobnik: zatwardzano by
bezokolicznik: zatwardzać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
zatwardzając
gerundium: zatwardzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | zatwardzanie |
zatwardzania |
| D. | zatwardzania |
zatwardzań |
| C. | zatwardzaniu |
zatwardzaniom |
| B. | zatwardzanie |
zatwardzania |
| N. | zatwardzaniem |
zatwardzaniami |
| Ms. | zatwardzaniu |
zatwardzaniach |
| W. | zatwardzanie |
zatwardzania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: zatwardzający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzająca |
| D. | zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzającej |
| C. | zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającemu |
zatwardzającej |
| B. | zatwardzającego |
zatwardzającego |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzającą |
| N. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającą |
| Ms. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zatwardzający |
zatwardzający |
zatwardzające |
zatwardzające |
| D. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
| C. | zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
zatwardzającym |
| B. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzające |
| N. | zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
zatwardzającymi |
| Ms. | zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
zatwardzających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zatwardzany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | zatwardzany |
zatwardzany |
zatwardzany |
zatwardzane |
zatwardzana |
| D. | zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzanej |
| C. | zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanemu |
zatwardzanej |
| B. | zatwardzanego |
zatwardzanego |
zatwardzany |
zatwardzane |
zatwardzaną |
| N. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzaną |
| Ms. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | zatwardzani |
zatwardzani |
zatwardzane |
zatwardzane |
| D. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
| C. | zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
zatwardzanym |
| B. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzane |
| N. | zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
zatwardzanymi |
| Ms. | zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
zatwardzanych |
odpowiednik aspektowy: zatwardzić