Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | deizm |
deizmy |
|
D. | deizmu |
deizmów |
|
C. | deizmowi |
deizmom |
|
B. | deizm |
deizmy |
|
N. | deizmem |
deizmami |
|
Ms. | deizmie |
deizmach |
|
W. | deizmie |
deizmy |
Inne uwagi
Zwykle lp
Pochodzenie
ang. deism
fr. déisme
niem. Deismus
z łac. deus 'bóg'
Definicja
Noty o użyciu
Ms. lp wymawiany: [deiźmie] lub [deizmie].
Wymowa
[deism] lub [deizm] albo [dejism] lub [dejizm]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Religia – kościół wyznania: zasady i prawdy wiary
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka filozofia
Połączenia
- oświeceniowy deizm
- zwolennik; definicja deizmu
- ateizm, deizm; teizm, deizm; deizm, panteizm
- wyznawać deizm
Cytaty
[...] Głęboko wierzący renesansowi humaniści – od Dantego po Erazma z Rotterdamu – i wreszcie racjonaliści – Galileusz i Kartezjusz – uruchomili proces „odejmowania Boga” (Taylor) od spraw świeckich, powodując wybuchy oświeceniowego deizmu Rousseau, Woltera [...]. źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Odejmowanie Boga, Polityka, 2009-12-05 |
|
[...] Pisano o oświeceniu (w domyśle: Bożym) przeciwstawianym „modnej mądrości wieku teraźniejszego”, potępiając ateizm, deizm, niedowiarstwo, bezbożność etc. źródło: NKJP: Urszula Augustyniak: Historia Polski 1572-1795, 2008 |
|
Inspirując się deizmem i akceptując kantowską koncepcję religii, nie był jednak Wigura kryptoateistą. źródło: NKJP: Wit Jaworski: Z dziejów filozofii w Polsce. 1804-1817, 1997 |
|
Bóg więc jest, ale w świecie nie ma przyczyn celowych ani boskiego wtrącania się w nasze sprawy; ponadto deizm jest nosicielem zgubnego pomysłu religii racjonalnej, głosi więc, że z tradycji religijnej tylko to przechować wolno, co się w świetle rozumu ostoi [...]. źródło: NKJP: Leszek Kołakowski: Dziwne przygody pana Kartezjusza czterystolatka, Gazeta Wyborcza, 1996-03-30 |