UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

maraton

Chronologizacja

SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Od nazwy miasta Marathṓn w starożytnej Grecji, spod którego w 490 r. p.n.e. wyruszył jeden z greckich wojowników, aby zanieść do Aten wiadomość o zwycięstwie Greków nad Persami. Zmarł z wyczerpania po przebiegnięciu dystansu i przekazaniu wiadomości.

1. bieg

Definicja

wyścig biegaczy rozgrywany na dystansie, który wynosi 42 km i 195 m

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  bieg

Połączenia

  • trasa; triumfator, zwycięzca; organizator, uczestnicy maratonu
  • biegać, pokonać, przebiec, zaliczyć; uprawiać; ukończyć; wygrać maraton
  • stanąć; przygotowywać się do maratonu
  • biegać, pobiec, startować, wystartować, uczestniczyć, wziąć udział; triumfować, zwyciężyć w maratonie

Cytaty

Nie zachęcajmy do startu tych, którzy nigdy nie trenowali lub dopiero teraz zaczęli przygotowania do maratonu. Aby wytrzymać trudy takiego biegu, trzeba ćwiczyć systematycznie przez rok - według zasady 3x30x130, czyli trzy razy w tygodniu, po 30 minut, z tętnem 130 uderzeń na minutę.

źródło: NKJP: Leszek Frelich, Gazeta Wyborcza, 1996-09-20

Po raz pierwszy w historii MŚ zmagania zacznie rywalizacja maratończyków. Zawodnicy wybiegną na trasę jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem imprezy. Dotychczas w mistrzostwach świata lub igrzyskach olimpijskich maraton mężczyzn był ostatnią rozgrywaną konkurencją.

źródło: NKJP: Lekkoatletyczny szczyt w Edmonton, Dziennik Polski, 2001-08-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maraton
maratony
D. maratonu
maratonów
C. maratonowi
maratonom
B. maraton
maratony
N. maratonem
maratonami
Ms. maratonie
maratonach
W. maratonie
maratony

2. pływacki

Definicja

najdłuższy dystans, na którym rozgrywane są wyścigi w danej dyscyplinie sportu

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport dyscypliny, imprezy i rozgrywki sportowe

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  wyścig

Połączenia

  • maraton chodziarski, kajakowy, kolarski, narciarski, pływacki, rowerowy; wielokilometrowy; męczący, morderczy maraton
  • trasa; triumfator, zwycięzca; organizator, uczestnicy maratonu
  • mistrzostwa Europy, Polski, świata w jakimś maratonie
  • rozegrać jakiś maraton
  • startować, uczestniczyć, wystartować, wziąć udział; triumfować, zwyciężyć w jakimś maratonie

Cytaty

Trzy godziny i piętnaście minut potrzebował sądecki instruktor pływania, były mistrz Polski, Ryszard Wysocki na samotne pokonanie 15 km wodnej trasy wokół zalewu na Ropie w Klimkówce. Był to najdłuższy bieg pływacki w ramach drugiego międzynarodowego maratonu pływackiego rozegranego w niedzielę.

źródło: NKJP: 15 km wpław, Dziennik Polski, 2001-08-28

Po ustaniu zawieruchy wojennej powrócił do kraju, gdzie niemal z marszu założył narty jako zawodnik klubu WKS Zakopane - zdobył między innymi tytuł wicemistrza Polski w maratonie narciarskim.

źródło: NKJP: (ZS): Czas wyzwań, Dziennik Polski, 2003-02-15

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maraton
maratony
D. maratonu
maratonów
C. maratonowi
maratonom
B. maraton
maratony
N. maratonem
maratonami
Ms. maratonie
maratonach
W. maratonie
maratony

Składnia

bez ograniczeń + maraton +
JAKI

3. filmowy

Definicja

rodzaj długo trwającego pokazu, podczas którego można zobaczyć wiele, filmów, przedstawień teatralnych, uczestniczyć w wielu koncertach muzycznych lub w innych wydarzeniach o charakterze kulturalnym

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  impreza

Połączenia

  • maraton jazzowy, filmowy, kabaretowy, koncertowy, muzyczny, rockowy, teatralny
  • organizatorzy, uczestnicy jakiegoś maratonu
  • odbędzie się, rozpocznie się; ruszył, trwa jakiś maraton
  • organizować, zorganizować jakiś maraton
  • pójść na jakiś maraton

Cytaty

W sobotę na Rynku Głównym, za przyczyną śląskich organizatorów z Andrzejem Matysikiem na czele, odbył się 10-godzinny maraton bluesowy nazwany 4. Piknikiem Bluesowym.

źródło: NKJP: Blues koślawych realiów, Dziennik Polski, 2002-05-21

Nocne maratony filmowe cieszą się w Kielcach coraz większą popularnością, dlatego po nocach grozy, hipnozy czy tańca, przyszła pora na przegląd filmów Quentina Tarantino.

źródło: NKJP: Kasia Rudnik: Noc z Quentinem Tarantino, Echo Dnia, 2007-03-02

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maraton
maratony
D. maratonu
maratonów
C. maratonowi
maratonom
B. maraton
maratony
N. maratonem
maratonami
Ms. maratonie
maratonach
W. maratonie
maratony

Składnia

bez ograniczeń + maraton +
JAKI

4. praca

Definicja

czynność, która jest wykonywana bardzo długo, zwykle bez przerwy, i która może być z tego powodu męcząca

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Połączenia

  • całodzienny, całonocny, kilkugodzinny, nocny, tygodniowy, wielogodzinny; alkoholowy, imprezowy, karciany, pijacki; negocjacyjny maraton
  • maraton egzaminów; rokowań
  • maraton po sklepach

Cytaty

Ona nawet nie myśli o Uniwersytecie. To byłoby zuchwalstwem z jej strony. Albo głupotą. Wie, że nie ma szans. Więc teraz odpoczywa sobie po maratonie maturalnym, a jak już odpocznie, pójdzie na rozmowę kwalifikacyjną do jednej z prywatnych szkół biznesu, na kierunek ekonomiczny.

źródło: NKJP: Joanna Wojciechowska: Kwarki albo karabin, Gazeta Wyborcza, 1998-06-26

Od 11 lat, czyli od zjednoczenia, trwa w Niemczech istny maraton dyskusji i polemik i nic nie wskazuje, aby miało się to zmienić.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. maraton
maratony
D. maratonu
maratonów
C. maratonowi
maratonom
B. maraton
maratony
N. maratonem
maratonami
Ms. maratonie
maratonach
W. maratonie
maratony
Data ostatniej modyfikacji: 11.12.2013
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj