Chronologizacja
Pochodzenie
psł. *emela / *omela / *jьmela 'roślina pasożytująca na drzewach, jemioła'
1. roślina
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
Relacje znaczeniowe
| hiperonimy: | roślina |
Połączenia
- gałązki jemioły
Cytaty
|
W krajach śródziemnomorskich najczęściej używa się gałązek oliwnych lub laurowych. Europa środkowa i północna, porośnięta sosnami, świerkami, jemiołami i jodłami, wykorzystuje właśnie te drzewa, by dodać magii swoim świętom. źródło: NKJP: Małgorzata Himmel: Magia choinki, Trybuna Śląska, 2002-12-20 |
|
|
Nad jej głową, na niskim konarze, pobłyskiwała złotozielona jemioła. źródło: NKJP: Piotr Siemion: Niskie Łąki, 2000 |
|
|
Splątane gałęzie uginały się pod ciężarem mokrego, brązowego listowia, przetykanego tu i ówdzie nitkami pajęczyn albo jaśniejszymi kępami jemioły. źródło: NKJP: Alan Campbell: Bóg Zegarów, Esensja, 2009-10-12 |
|
|
Niestety, stan zdrowotny wierzby nie jest zadowalający. Drzewo częściowo obumiera, jest znacznie porażone jemiołą — mówi Kazimierz Cichy, naczelnik Wydziału Ekologii wodzisławskiego magistratu. źródło: NKJP: (KM): Postawna Kazimiera, Dziennik Zachodni, 2002-07-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jemioła |
jemioły |
|
| D. | jemioły |
jemioł |
|
| C. | jemiole |
jemiołom |
|
| B. | jemiołę |
jemioły |
|
| N. | jemiołą |
jemiołami |
|
| Ms. | jemiole |
jemiołach |
|
| W. | jemioło |
jemioły |
2. gałązka
Definicja
Noty o użyciu
Lp używana często w znaczeniu lm.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat roślin drzewa i krzewy
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje
Połączenia
- pęki jemioły
- całować się pod jemiołą
Cytaty
|
Duże świece umieszcza w lichtarzykach zrobionych z rzepy lub w cebrzykach wypełnionych otrębami lub mąką, a wszystkie przyozdabia się jemiołą. źródło: NKJP: Anna Dolska: Eurogwiazdka, Gazeta Poznańska, 2002-12-24 |
|
|
Na zakończenie słów kilka o anglosaskim zwyczaju całowania się pod jemiołą, którą w okresie Bożego Narodzenia zawiesza się pod sufitem. źródło: NKJP: Izabela A. Kolsińska: Magiczna moc gałązki jemioły, Gazeta Poznańska, 2002-12-24 |
|
|
Na rynku nie zabrakło stoisk z jemiołą i zielonymi gałązkami świerczyny. źródło: NKJP: Bogdan Lewicki: Handel: Przedświąteczne zakupy. Ostatnie choinki, Polska Głos Wielkopolski, 2005-12-24 |
|
|
Tradycja ludowa mówi — zawieś jemiołę u powały, a ochroni domowników i zapewni im szczęście. Zwłaszcza w okresie świąteczno-noworocznym nie powinno jej zabraknąć w naszych domach. źródło: NKJP: kak: Rozwkitnie miłość, Nasze Miasto Kraków, 2004-12-30 |
|
|
Dziś przed świętami sprzedaje się w miastach bardzo dużo jemioły. źródło: NKJP: (js): Przyniesie szczęście?!, Dziennik Zachodni, 2002-12-19 |
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
|---|---|---|---|
| M. | jemioła |
jemioły |
|
| D. | jemioły |
jemioł |
|
| C. | jemiole |
jemiołom |
|
| B. | jemiołę |
jemioły |
|
| N. | jemiołą |
jemiołami |
|
| Ms. | jemiole |
jemiołach |
|
| W. | jemioło |
jemioły |
Inne uwagi
Zwykle lp